Waarom premier Alexander De Croo campagne voert in Texas

De industrie en het buitenland: dat zijn twee thema’s die de verkiezingscampagne van premier Alexander De Croo (Open VLD) moeten kleuren. In Texas kreeg Knack daar afgelopen weekend alvast een voorproefje van.

Een Belgische eerste minister die zijn verkiezingscampagne op gang trekt in Texas? Dat is precies wat Alexander De Croo (Open VLD) het voorbije weekend deed in de Amerikaanse oliestaat. Eigenlijk wilde de premier na zijn tweedaagse bezoek doorreizen naar het Witte Huis, maar een vierde ontmoeting in drie jaar tijd bleek niet te passen in de agenda van president Joe Biden.

Hoogtepunten van het bezoek waren de presentatie van het eerste Belgische F-35-gevechtsvliegtuig bij Lockheed Martin (de oplevering volgt pas in 2024) en het bezoek aan het NASA Space Centre met de Belgische astronaut in spe Raphaël Liégeois.

Troeven

Het was De Croo in Texas om meer te doen dan louter mooie plaatjes. Het bezoek aan de haven van Houston en bij vliegtuigconstructeur Lockheed Martin pasten goed in zijn verkiezingscampagne, waarin hij de Belgische en Europese industrie centraal wil stellen. Met een brede glimlach op het gezicht ondertekenden meegereisde Belgische bedrijfsleiders contracten over onder meer groene waterstof, luchtvaart en defensie. Industrietakken waar De Croo België in de toekomst een voortrekkersrol in wil zien spelen.

In de aanloop naar de federale verkiezingen in juni 2024 wil De Croo zichzelf en zijn partij – die ondanks de belabberde peilingen een flinke portie optimisme uitstraalt – weer meer een blauwe smoel geven. In Texas probeerde hij de Amerikaanse zakenlui ervan te overtuigen dat België wel degelijk een interessant investeringsklimaat heeft. ‘Vaak gaat het over bier en chocola, maar wij Belgen hebben echt veel meer in onze mars dan dat. Wij zijn werkelijk goed in wat we doen’, benadrukte De Croo meermaals.

De premier lijkt zich met dat optimisme, waarvan ook zijn nieuwe boek Waarom het beste nog moet komen getuigt, te willen afzetten tegen de N-VA. ‘Het is onbegrijpelijk hoe de N-VA België in het buitenland de dieperik in wil praten’, zegt De Croo tegen Knack, verwijzend naar onder meer ’the drup in the emmer‘-passage van N-VA-Kamerlid Theo Francken op de Israëlische televisie twee weken geleden.

Green Deal

Toch moet ook De Croo vaststellen dat het met de Belgische industrie momenteel niet zo goed gaat. Hoewel de Belgische havens ons verbinden met het Europese hinterland, lonken Belgische bedrijven steeds meer naar het buitenland. De achterliggende oorzaak is volgens de premier een probleem waarop met name de liberalen hét antwoord hebben: overdreven regulering.

Die regeldrift is vooral te wijten aan de Europese Green Deal, zo zei De Croo al op de COP28-klimaatconferentie in Dubai en in een Trends-dubbelinterview met auteur Marc De Vos. Die Green Deal focust te veel op wat moet en te weinig op wat kan, meent De Croo. De Verenigde Staten hebben dat volgens hem beter aangepakt met de Inflation Reduction Act, een haast onbegrensd pakket aan belastingverminderingen en subsidies dat de industrie moet helpen de groene omslag te maken.

Was De Croo dan geen uitdrukkelijke voorstander van de Green Deal? ‘De twee moeten hand in hand gaan. Dat heb ik altijd gezegd’, zegt De Croo. In september 2021 benadrukte hij inderdaad al het belang van een ‘kostenefficiënte energietransitie’ en de rol die onder meer waterstof daarin kan spelen. Energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) lanceerde daarop een eerste waterstofstrategie, recent volgde een eerste waterstofwet. Tegen die achtergrond is De Croo’s bezoek aan de waterstofrijke haven van Houston een voortzetting van eerder regeringsbeleid.

(Lees verder onder de preview)

De Croo geeft toe dat hij de afgelopen weken de nadruk wel meer legt op het industriële luik van de klimaattransitie. Maar het klimaat plots veronachtzamen, zoals critici hem verwijten, doet hij naar eigen zeggen niet. ‘Iedereen impliceert dat ik de Green Deal in twijfel trek, maar dat is absoluut niet het geval.’ Wel wil hij een pauze op het vlak van het Europese biodiversiteitsbeleid, dat deel uitmaakt van de Green Deal. ‘Als de Europese industrie vertrekt naar landen met minder klimaatambities, dan is zowel Europa als het klimaat de klos’, stelt de premier.

Internationaal

De komende weken staan er nog meer reizen gepland waarbij de Europese industrie en concurrentiekracht centraal zullen staan. Hier en daar weerklinkt de kritiek dat de Belgische premier wel erg veel in het buitenland vertoeft. Daar heeft De Croo geen boodschap aan. ‘De Vlaamse welvaart creëer je niet alleen maar onder de kerktoren’, zei hij meermaals in Texas.

Het buitenland komt de premier natuurlijk ook goed uit, als zijn Vivaldi-regering in de aanloop naar de verkiezingen straks niet veel meer klaarspeelt. Het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie in de eerste helft van 2024 biedt De Croo een uitgelezen kans om niet alleen de industriële troeven van België maar ook zijn eigen staatsmanschap in de verf te zetten.

Gelegenheden zijn er genoeg. Midden februari lanceert de Europese Commissie op voorzet van De Croo een Europese biotechstrategie, een week later is hij in de haven van Antwerpen gastheer op een Europese industrietop met een veertigtal bedrijfsleiders. Nog een maand later vindt er in Brussel een Europese top over kernenergie plaats. Eind november riep De Croo de volgende regering op om de levensduur van de kerncentrales nog eens met tien jaar te verlengen.

Eind januari organiseren De Croo en Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen in Hertoginnendal ook een Europese top met de sociale partners. De twee willen die top vooral toespitsen op vaardigheden die nodig zijn voor de arbeidsmarkt van de toekomst, terwijl minister van Sociale Zaken Frank Vandenbroucke (Vooruit) liever wil focussen op de sociale rechten van de Europese werknemers. Het blijft afwachten in hoeverre die verschillende invalshoeken voor spanningen zullen zorgen op het Belgische en het Europese toneel.