Het eerste terras was nog niet heropend, of de Vlaamse regering legde al stappenplan richting de volledige vrijheid op tafel. Tegelijkertijd blijkt een (halve) festivalzomer dichterbij te razen. Een clash met de GEMS-experts staat in de sterren geschreven.
En toen ging het snel. Hoewel de druk in de ziekenhuizen nog altijd relatief hoog is, struikelden politici ei zo na over elkaar om nieuwe versoepelingen in het vooruitzicht te stellen. Zowel federale als Vlaamse excellenties verwachten een mooie zomer, inclusief grote festivals à la Tomorrowland en Pukkelpop. Zonder mondmasker of afstand houden.
Als een donderslag bij heldere hemel kondigde premier Alexander De Croo (Open VLD) zondagochtend de mogelijkheid van een halve festivalzomer aan. De demarche kwam er na een online onderhoud met Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA), waarin beide excellenties over het Vlaamse stappenplan richting de exit praatten ter voorbereiding van het Overlegcomité van dinsdag.
Met zijn snelle aankondiging ontstond de perceptie dat De Croo Jambon sneller af wilde zijn. ‘Hij neemt een belangrijk element van ons plan over’, grijnsde Jambon op VTM Nieuws. Hij drukte de wens uit dat De Croo ook de andere elementen van zijn stappenplan zou goedkeuren.
Uit het plan blijkt dat Jambon een zeer grote normalisering tijdens de zomer voor ogen houdt. Vanaf 1 augustus wenst de Vlaamse regering de volledige herneming van de sportcompetities, het winkelen, werk en een fikse uitbreiding (tot zelfs het wegvallen van het concept) van knuffelcontacten.
De plannen komen kort na de heropening van de terassen en wekken de indruk dat het einde van de acute fase van de epidemie nabij is.
We moeten de inspanning nog even volhouden, anders verknallen we de zomer.
Zomer verknallen
De ambitie blijft om tijdens mei en juni niet al te veel te heropenen. Een eerste belangrijke versoepeling, die van de horeca indoor, vormt de grote uitzondering. Zowel Jambon als minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) denkt dat dat begin juni haalbaar is.
De essentiële voorwaarde voor de volledige horecaheropening – maximaal 500 covid-19-patiënten op intensieve zorg – lijkt binnen handbereik. Vandaag liggen er nog steeds meer dan 700 patiënten op intensieve zorg.
In het VRT-programma De Zevende Dag ging Vandenbroucke naar goede gewoonte een beetje op de rem staan. Hoewel hij het Vlaams exitplan leek te waarderen, waarschuwde de socialist voor al te snelle versoepelingen. Hij wil stap per stap bekijken wat open kan, en blijft geduld vragen aan de bevolking. ‘We moeten de inspanning nog even volhouden, anders verknallen we de zomer.’
Maar ook Vandenbroucke is gewonnen voor de terugkeer van festivals in augustus. De voorwaarden zijn helder: via het covid-19-certificiaat van de Europese Unie wil de politiek binnenlandse massa-events veilig laten verlopen. Dat certificaat zou tegen eind volgende maand vorm moeten krijgen, en een strenge check op de vaccinatiestatus van festivalgangers wordt essentieel.
Bij het ontbreken van een vaccinatie moet het bewijs van een negatieve test of immuniteit worden aangetoond. Naar alle waarschijnlijkheid zullen er op of aan het festivalterrein professionele testingmogelijkheden beschikbaar zijn.
België wil de toegang van mensen buiten Europa eveneens ontzeggen. Dat toegangsverbod zou zelfs kunnen gelden voor EU-landen die hun vaccinatiegraad niet op orde hebben, aldus Vandenbroucke.
Waterkanon
De hoopvolle ambities worden grotendeels onderstut door de vaccinatiecampagne. Volgens het Europees centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) staat België op de vierde plaats in de Europese ranking van het aantal toegediende eerste doses. Ons land klokt af op 35,5 procent van de volwassen bevolking. Enkel Hongarije, Malta en Finland gaan ons voor.
In De Zondag voorspelde Vlaams welzijnsminister Wouter Beke dat de vaccinatiecampagne in Vlaanderen op 4 juli verder zal staan dan die in de Verenigde Staten. President Joe Biden mikt tegen de nationale feestdag op een vaccinatiegraad van 70 procent.
Bij ons hoopt de Vlaamse regering tegen Pinksteren de helft van alle Vlamingen te hebben gevaccineerd. Op datzelfde moment zouden ook alle risicopatiënten een prikje moeten gehad hebben. Vanaf dan zouden de ziekenhuisopnames structureel fors moeten verbeteren, denkt Beke.
De hoopvolle signalen uit landen met een hoge vaccinatiegraad, zoals Israël en het Verenigd Koninkrijk, sterken de Wetstraatpolitici in hun overtuiging om concreet perspectief te bieden. Na de kommer en kwel van de afgelopen maanden popelen beleidsvoerders om goed nieuws aan te kondigen.
Het arsenaal aan beloofde versoepelingen is weliswaar nog blootgesteld aan risico’s. Het gevaar van virusvarianten is nog niet helemaal duidelijk. Een uitbraak van de Indische variant in een woonzorgcentrum in het Antwerpse Borsbeek, met minstens één overlijden als gevolg, toont dat waakzaamheid belangrijk blijft.
Daarnaast kijken politici en experten met gemengde gevoelens naar de eerste ’terrasjesdag’ afgelopen zaterdag. Her en der bleken klanten zich niet aan de regels te houden. Een massaal feest op het Flageyplein in Elsene moest na uren van smeekbedes door de plaatselijke Ecolo-burgemeester uiteengedreven worden met het waterkanon.
GEMS-voorzitter Erika Vlieghe steekt haar zorgen niet onder stoelen of banken. In De Zevende Dag herinnerde ze burgers en politici aan de nog steeds hoge coronacijfers, en waarschuwde ze zelfs voor een vierde golf. Grote voorzichtigheid blijft geboden, klinkt het. Een festivalzomer, zelfs een halve, vloekt met dat advies. ‘We zijn aan het versoepelen op een moment waarop we dat ons epidemiologisch niet kunnen permitteren.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
