Voormalig VUB-rector Caroline Pauwels overleden

Voormalig VUB-rector Caroline Pauwels is op 58-jarige leeftijd overleden. Dat meldt de VUB zaterdag in een persbericht.

Caroline Pauwels was al enkele jaren ziek. Ze leed aan maag- en slokdarmkanker. Op vrijdag 5 augustus is ze in het UZ Brussel overleden.

Pauwels werd in 2016 benoemd tot rector van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) in opvolging van Paul De Knop. In 2020 werd ze opnieuw verkozen, maar eerder dit jaar besloot ze noodgedwongen haar functie als VUB-rector neer te leggen.   

De VUB verliest op een week tijd twee van haar voormalige rectoren. Eerder deze week was er het nieuws over het overlijden van Paul De Knop, rector van 2008 tot 2016. Nu is ook de opvolger van De Knop, Caroline Pauwels, overleden. 

‘Het overlijden van Caroline laat de VUB met een groot verdriet achter’, reageert Karsten De Clerck, voorzitter van de raad van bestuur van de VUB. ‘Ze was een warme en innemende persoonlijkheid. Een grote inspirator met een duidelijke visie. Haar engagement gold niet alleen voor de VUB, maar voor de hele samenleving’, aldus De Clerck. 

‘We zullen Caroline aan de VUB enorm missen, maar we zullen haar altijd in ons hart blijven dragen’, vult huidig rector Jan Danckaert aan. ‘Caroline heeft van de VUB een warme, verbonden en meelevende universiteit gemaakt. Het verbinden van de VUB met het internationale, diverse en meertalige karakter van Brussel was voor haar een prioriteit.’

Carrière

Caroline Pauwels werkte na haar studies Wijsbegeerte aan de UAntwerpen en Communicatiewetenschappen aan de VUB in 1989 een tijdje voor toenmalig Eurocommissaris Karel Van Miert. Maar nog datzelfde jaar startte ze als onderzoeker aan de vakgroep communicatiewetenschappen van de VUB. Ze promoveerde in 1995 met een onderzoek over het audiovisueel beleid van de Europese Unie en specialiseerde zich in Europese en nationale mediabeleidsproblematiek en de economie van de mediasector. In 1998 werd ze hoogleraar.  Van 2000 tot 2016 was ze directeur van onderzoekscentrum SMIT, gespecialiseerd in de studie van informatie- en communicatietechnologieën, dat sinds 2004 deel uitmaakt van het netwerk iMinds. 

Pauwels kreeg in 2014 de binnenlandse Francqui leerstoel van de Universiteit van Gent en tussen 2012 en 2016 was ze houder van de Jean Monnet Leerstoel. Bijkomend zetelde ze in verschillende raden van bestuur en was ze regeringscommissaris bij de VRT. In 2016 volgde ze Paul De Knop op als rector van de VUB, als tweede vrouwelijke rector van de Brusselse universiteit (na Els Witte). Ze gaf toen aan van de VUB een ‘heel stedelijke maar ook heel multiculturele universiteit’ te maken, ‘een instelling die echt op mensenmaat geschreven is’. Ze pleitte ook voor meer co-creatie, het slopen van hiërarchieën en muren.

Ziekte

In de zomer van 2019 kreeg Pauwels te horen dat ze maag- en slokdarmkanker had. ‘Soms lees ik dat mensen vechten tegen kanker’, zei ze in een interview met Knack. ‘Ik vind dat de verkeerde metafoor. Je moet vooral vechten voor het leven.’

Ze bleef aan het werk en werd verkozen voor een tweede mandaat als rector, dat begon in 2020. Op 23 februari van dit jaar kondigde ze echter aan toch te moeten stoppen omdat ze met zware ziekte kampte. Ze werd vervangen door vicerector Jan Danckaert.

Bij de aankondiging van haar vertrek benadrukte Pauwels de schoonheid van de rectorale opdracht. ‘Een universiteit dienen door te streven naar kwaliteitsvol onderwijs en onderscheidend wetenschappelijk onderzoek is zonder meer een privilege, want het is een opdracht die steevast is gericht op nieuwe generaties studenten en dus op de toekomst van de samenleving’, zei ze. 

Tijdens haar tweede termijn moest Pauwels de universiteit ook door de coronacrisis helpen. Die werd ‘als bijzonder moeilijk en vervreemdend ervaren door zowel onze studenten en hun ouders, als door alle collega’s’. 

Eind 2021 kwam de VUB in opspraak nadat in de media verscheen dat een professor archeologie aan de deur werd gezet, nadat er in een periode van meer dan 10 jaar meldingen waren gemaakt over grensoverschrijdend gedrag. Er kwam veel kritiek op de manier waarop de universiteit de situatie had aangepakt en ook Pauwels zelf erkende dat de communicatie beter kon.

Pauwels bleef volgens de VUB ook na het neerleggen van haar functie als rector betrokken bij de universiteit, met name ‘bij verschillende ethische en reflectieve thema’s’.

De Vrije Universiteit Brussel (VUB) opent een rouwregister.

Wie herinneringen, anekdotes en aandenken aan Pauwels wil delen en een woord van troost wil nalaten voor haar familie en vrienden, kan dat doen in het rouwregister in het Braemgebouw op de campus Etterbeek, in de bibliotheek van campus Jette en online via de webpagina.

Op uitdrukkelijke vraag van Caroline Pauwels zal de uitvaartplechtigheid in familiale kring plaatsvinden.