Vlaamse rechtse media verspreiden nepverhalen over ‘transdierlijken’

In kringen waar holebi- en transgenderrechten argwanend bekeken worden, duiken verhalen op over mensen die zich ‘identificeren als dieren’ en allerlei rechten willen. Niet meer dan verzinsels, zo blijkt.

‘Honderden “trans-dier”-activisten verzamelen in Berlijn’ titelt de website V-Nieuws op 21 september. Het artikel baseert zich op berichten in Britse en Amerikaanse tabloidkranten, een tweet van Vlaams Belang-parlementslid Sam van Rooy, en een virale online video waarop een groep mensen met hondenmaskers te zien is voor het treinstation Potsdamer Platz in Berlijn.

‘West-Europa (Berlijn) anno 2023: honderden mensen (mag ik nog ‘mensen’ schrijven?) die beweren zich te identificeren als hond demonstreren voor “de rechten van mensen die zich identificeren als hond”’, schrijft Van Rooy over de beelden, waarna hij besluit met een clown-emoji. V-Nieuws duidt de video als een ‘rariteitenshow’ van ‘trans-dieractivisten’ die zouden ijveren voor ‘de rechten van ‘transdierlijken”’. Daarbij zouden ook ‘trots’ protestborden meegedragen zijn met leuzen als ‘Trans-human-dog rights are human rights’. Een Engelstalig artikel, met enkele vertaalde passages uit V-Nieuws, verscheen op de website Brussels Signal. Ook hier werd de video van mensen met hondenmaskers voorgesteld als een protest georganiseerd door vermeende ‘trans-dier’-activisten van een groep met de naam Canine Beings (‘Hondenwezens’).

Het verhaal werd opgepikt door V-Nieuws en Brussels Report.

Alleen: daar klopt werkelijk niets van. Er bestaat geen groep activisten die Canine Beings heet. De zogenaamde protestborden met slogans bestonden evenmin. Het ging om pastiches van slogans uit de lgbtq-beweging, afkomstig van een sarcastische tweet van een Britse complotdenker die zich, naar aanleiding van de beelden, afvroeg of dergelijke slogans binnenkort zouden kúnnen opduiken.

En vooral: de mensen met hondenmaskers zijn geen ‘mensen die zich identificeren als hond’. Het zijn aanhangers van puppy play, een soort rollenspel met fetisjistische en bdsm-ondertonen dat vooral populair is als gay subcultuur. Bij het rollenspel, dat fans heeft om sociale of seksuele motieven, verkleden sommige aanhangers zich met (vaak lederen of rubberen) hondenmaskers. De video in kwestie werd opgenomen op 8 september tijdens Folsom, een jaarlijks fetisjfestival in Berlijn. Al enkele jaren organiseert dat straatfestival een ‘puppy walk’, waarbij fans van het rollenspel samenkomen en in hun kostuums de straat op gaan.

(Lees verder onder de preview)

Overgeschreven

De video dateert dus al van 8 september. Het verhaal dat het zou gaan over ‘trans-dieractivisten’ duikt pas elf dagen later op. Het komt van Policy Scoop, een typisch anoniem profiel dat op X (het vroegere Twitter) beweert ‘breaking news’ te brengen. Zij kwamen als eerste op de proppen met de naam Canine Beings en met het verhaal over een protest voor ‘trans-dierrechten’. Policy Scoop bestond pas enkele weken en had slechts enkele honderden volgers, maar het bericht ging toch viraal.

Via de tabloids werd het verhaal dus ook opgepikt door websites als V-Nieuws en Brussels Report. V-Nieuws is een mediakanaal dat zich naar eigen zeggen focust op ‘het nieuws die (sic) de mainstream media niet brengen’. Het gaat om een initiatief van het Vlaams Belang, met voormalig partijwoordvoerder en lokaal Gents voorzitter Jonas Naeyaert als hoofdredacteur. Voor de site schrijven ook enkele namen die in heden of verleden tot N-VA behoorden, zoals Paul Boonefaes, Philip Roose en Bart De Meulenaer.

Brussels Report is dan weer een recent opgerichte nieuwssite die focust op de Europese Unie en wordt aangestuurd vanuit Hongarije. Het artikel over de ‘transdierlijken’ is van de hand van Carl Deconinck, voormalig hoofdredacteur bij Sceptr/PAL NWS (de online poot van het rechtse blad ’t Pallieterke), die een verleden bij zowel de N-VA als Schild & Vrienden heeft. Hij maakt tegenwoordig deel uit van de internationale redactie van Brussels Signal.

Na contact met de redacties deed V-Nieuws enkele aanpassingen aan het artikel en haalde Brussels Signal het stuk offline.

Kattenbakken

Verzonnen verhalen over ‘mensen die zich identificeren als dieren en rechten opeisen’ hoor je de voorbije jaren wel vaker, vooral in kringen die zich verzetten tegen ‘woke‘ of tegen de aanvaarding van trans personen. Al een jaar of twee circuleren er verhalen over schoolgaande jongeren die zich zouden ‘identificeren als katten‘, ‘miauwen in de klas’ en rond die ‘identiteit’ bepaalde eisen stellen, zoals ‘het voorzien van kattenbakken op school’. In de Verenigde Staten hebben al meer dan twintig politici van de Republikeinse partij zich uitgesproken tegen het vermeende fenomeen van ‘kattenbakken op school’. Het bereikte ook Fox News en de show van de populaire podcaster Joe Rogan.

In 2022 verschenen talloze factchecks over Amerikaanse scholen waar aan leerlingen die zich zouden ‘identificeren als dieren’ tegemoet werd gekomen met bepaalde privileges. Telkens bleek het onzin en ontkenden de scholen dat er iets dergelijks was gebeurd. Het ging meestal om ongefundeerde geruchten of misbegrepen satirische stukjes.

Het ging om pastiches van slogans uit de lgbtq-beweging, afkomstig van een Britse complotdenker.

Ook in Groot-Brittannië leidde een soortgelijk broodjeaapverhaal een week lang tot ophef. Een viraal clipje op TikTok bevatte een opname van een discussie tussen een leerkracht en twee leerlingen aan een college in East Sussex. De leerkracht berispte daarin de visie van twee meisjes op genderkwesties. Omdat een van hen ‘jezelf identificeren als kat’ vermeldde, ontstond het verhaal dat dát het onderwerp van de discussie was. Het werd opgepikt door de conservatieve pers en de tabloids, en even later sprak zelfs een woordvoerder van eerste minister Rishi Sunak zijn verontwaardiging uit over ‘scholen die toelaten dat kinderen zich identificeren als katten, paarden en dinosaurussen’. Maar ook hier was er helemaal geen sprake van een leerling die zich ‘identificeerde als kat’, benadrukte de school.

Ook dat verhaal kreeg in ons land weerklank in rechtse media die zich kanten tegen ‘woke waanzin’. PAL NWS schreef stellig over ‘een groeiende groep Britse scholieren’ die zou eisen ‘dat zij als kat of hond worden aangesproken. Ontslag dreigt voor leerkrachten die hier niet in meegaan. (…) Leerlingen blaffen in de klas en lopen aan een leiband door de gangen. Wie niet meedoet, wordt beschuldigd van het aannemen van een “transfobe” houding.’

Pluche dierenpak

Aan de basis van het kattenbakkenverhaal ligt deels het fenomeen van furries: mensen die een soort persona creëren met een pluchen dierenpak, en zo met elkaar interageren, vaak op gespecialiseerde conferenties. Voor sommigen is daar ook een seksuele of fetisjistische kant aan, maar dat geldt niet voor alle furries.

Kleine subculturen zoals furry fandom of puppy play zijn bij het brede publiek niet echt bekend en leiden tot vragen of zelfs tot afkeer. Daarvan profiteren antiwoke- of antitransactivisten door ze – vanuit al dan niet gespeeld onbegrip – te verwarren met genderidentificatie. Zulke verhalen blijken telkens onweerstaanbaar voor de Angelsaksische tabloidpers, maar dus ook voor rechts georiënteerde Vlaamse media.