Wie een coronaregel overtreedt, krijgt nu zonder uitzondering een boete. ‘Bestraffen heeft zin en is nodig’, zegt justitieminister Van Quickenborne.
Sinds begin maart schreef de politie al meer dan 107.000 coronaboetes uit. Een stevig aantal, dat de komende maanden ongetwijfeld nog zal aangroeien. Al meteen na zijn beëdiging kondigde minister Vincent Van Quickenborne (Open VLD) aan dat de politie veel strenger op de naleving van de regels zal toezien. ‘De mensen moeten de regels niet naleven uit schrik voor boetes,’ vertelt hij in een gesprek met Knack, ‘wél vanuit het besef dat overtredingen tot gevaarlijke situaties kunnen leiden. We hebben al genoeg mensenlevens verloren. Het potentiële gevaar was ook het uitgangspunt bij het bepalen van de drie coronaregels die we prioritair zullen handhaven. Wie geen masker draagt op de bus, brengt medepassagiers ernstig in gevaar. Cafés openhouden na het sluitingsuur kan zorgen voor onveilige situaties. Net als samenscholingen van meer dan vier mensen.
Als we de boetes zouden verlagen naar 50 euro, zouden mensen onverantwoord gedrag afkopen.
Nicholas Paelinck, voorzitter van de Vaste Commissie van de Lokale Politie, zei op Radio 1 dat de regels inmiddels wel duidelijk zijn. Maar is dat wel zo? Spreken we bijvoorbeeld ook van een samenscholing als zeven mensen op een bus staan te wachten? En mag een gezin van vijf samen de straat op?
Van Quickenborne: Als zeven mensen op de bus staan te wachten en ze houden voldoende afstand, is het geen samenscholing. De politie zal enkel optreden in situaties waarin meer dan vier mensen met elkaar optrekken en geen afstand houden. En wat de families betreft: wij hebben bewust een uitzondering gemaakt voor kinderen onder de twaalf jaar, zodat gezinnen nog samen een uitstap kunnen maken.
Het doel is dat iedereen de regels respecteert. Maar is sensibilisering soms niet efficiënter dan beboeten?
Van Quickenborne: Het ene hoeft het andere niet in de weg te staan. Sensibiliseren en communiceren wordt een van de belangrijkste taken van het team van Pedro Facon, de pas aangestelde coronacommissaris. Zijn team zal zich ook expliciet richten op doelgroepen die we nu niet of niet voldoende bereiken. Op het vlak van sensibilisering kan het dus zeker nog beter. Maar of dat betekent dat bestraffen niet nodig is? Ik maak graag de vergelijking met het verkeer. Trajectcontrole is daar een van de meest doeltreffende manieren om de snelheid naar beneden te krijgen. Voer het in, en de automobilist houdt zich plots wel aan de regels. Dus ja, bestraffen heeft zin en is nodig, zij het in combinatie met meer sensibilisering en gerichte communicatie.
Voor veel mensen is 250 euro een kwart van hun maandloon.
Van Quickenborne: Dat bedrag is destijds vastgelegd door het college van procureurs-generaal. Ik geef toe dat het voor sommigen behoorlijk veel geld is. Maar stel je voor dat we dat bedrag zouden verlagen naar 50 euro. Dan zul je zien dat mensen onverantwoord gedrag gaan afkopen, en dat kan natuurlijk absoluut niet de bedoeling zijn. Ik weet dat heel wat mensen het moeilijk hebben om 250 euro in een keer te betalen. Daarom is de mogelijkheid ingebouwd om de boetes in twee, drie of zelfs zes schijven te betalen. Als mensen het bedrag echt niet kunnen betalen, komen ze finaal voor de rechtbank, waar ze een werkstraf kunnen krijgen. Burgers moeten de regels naleven. Wij willen geen straffeloosheid.
