Op het protest in Leuven: ‘Een verkrachter die gynaecoloog wordt: dat kán toch niet?’

Een afgeladen Herbert Hooverplein in Leuven protesteerde donderdagavond tegen seksueel misbruik: ‘Voed uw zonen op.’

Tientallen kartonnen borden in Leuven donderdagavond:

‘Voor alle getalenteerde meisjes’
‘Niet ja = nee’
‘His degree over our dignity?’
‘Witte mars 2.0’

Vele honderden mensen kwamen samen om te protesteren tegen een veelbesproken vonnis in een verkrachtingszaak. Een student gynaecologie werd eerder deze week schuldig bevonden aan verkrachting. Maar om zijn toekomst niet te hypothekeren, kreeg hij opschorting van straf.

Het vonnis leidde tot fel protest, in de eerste plaats op sociale media. In Leuven kreeg dat online verzet een fysiek vervolg. Vooral vrouwen tekenden present. Volgens veel aanwezigen kwam het vonnis als een zoveelste klap. ‘Er zijn zoveel mensen die geen aangifte doen van aanranding,’ zegt de 22-jarige Imani Camerlinckx. ‘Welk signaal geef je als je de straf opschort?’

Dat gevoel leeft ook bij studente Bel Boeke (18). ‘Hoeveel slachtoffers zien niet af van een aangifte omdat ze vrezen dat ze onvoldoende bewijs hebben?’, vraagt ze zich af.

‘Nee, dit vonnis geeft niet de juiste boodschap,’ zegt de 31-jarige Sofie Joblin, die speciaal naar Leuven afzakte voor het protest. ‘Met deze demonstratie wil ik vooral het slachtoffer een hart onder de riem steken.’ Haar vriendin Kari Lodewyckx (28) knikt. ‘Elke vrouw kent wel iemand die is achtervolgd, aangerand of zelfs verkracht. Nu wordt de dader eindelijk veroordeeld, maar krijgt hij geen straf.’

Sleutel tussen de vingers

Dat laatste element komt bij alle sprekers terug. ‘Deze zaak roept gemengde gevoelens op,’ zegt studente Imani. ‘De rechter maakt duidelijk dat zijn gedrag ontoelaatbaar is. Dat hij schuldig werd verklaard, is een belangrijke stap. Maar net daarom is het vreemd dat hij geen straf krijgt.’

Opvallend, elke gesprekspartner zegt de zaak grondig te hebben onderzocht en dus verder te hebben gelezen dan de titels van nieuwsberichten. Maar iedereen is het erover eens: ‘Justitie moet beter leren communiceren.’ Het vonnis staat ondertussen online.

Op het Herbert Hooverplein is ook een delegatie mannen aanwezig. Studenten, maar ook vaders met hun kinderen. Toch staat het gedrag van mannen centraal in het protest. ‘Voed uw zonen op’, luidt een van de opschriften.

Meerdere aanwezigen vertellen over aspecten van het vrouw-zijn die voor veel mannen onbekend blijven. Sofie en Kari sommen op: ‘Altijd laten weten dat je goed bent aangekomen, wandelen met een sleutel tussen je vingers, je drankje bedekken op feestjes…’

Imani: ‘Ik voel me veilig in Leuven, maar ik deel standaard mijn locatie met vrienden, waar ik ook heen ga.’

Niet alleen het geslacht van de dader is volgens Bel Boeke van belang, ook zijn huidskleur en afkomst. ‘Wie wit en hoogopgeleid is en bovendien geneeskunde studeert, heeft blijkbaar een streepje voor. Zonder rijke ouders had hij wellicht wél een straf gekregen.’

Schandpaal

Kortom: klassenjustitie. De aanwezigen vermoeden dat de rechtbank anders geoordeeld zou hebben als het om, pakweg, een arbeider ging. Die verzuchting viel ook te horen bij influencer Elisabeth Lucie Baeten, van wie het filmpje op Instagram viraal ging. ‘Wie succesvol en blank is, komt hier blijkbaar mee weg,’ beaamt Sofie Joblin.

Kort voor het begin van de demonstratie blijkt dat het parket in beroep zal gaan tegen de uitspraak. Een opluchting voor het Herbert Hooveplein. ‘Ik ben er zeker van: zonder de online verontwaardiging was dat niet gebeurd’, zeggen meerdere vrouwen.

Wat bij veel vrouwen hard binnenkomt, is dat de dader uitgerekend gynaecologie studeerde. Niet iedereen vindt dat zijn naam moet circuleren, maar elke vrouw maakt wel dezelfde bedenking. In de woorden van Sofie: ‘Ik zou willen weten of mijn gynaecoloog een veroordeelde verkrachter is.’

‘Ze zeggen dat hij geen gynaecoloog had kunnen worden met een strafblad,’ zegt Bel. ‘Maar blijkbaar mag hij het wel worden als hij schuldig wordt bevonden. Dat kán toch niet?’ Imani: ‘Voor mij is het belangrijk dat zijn naam gekend is. Elke vrouw krijgt vroeg of laat te maken met een gynaecoloog.’

De Nederlandse student psychologie Bauke Ettema nuanceert: ‘Voor mij hoeft hij niet publiekelijk aan de schandpaal genageld, maar we moeten wel duidelijk maken dat dit gedrag onaanvaardbaar is.’

‘Wetten veranderen’

De organisatie van het protest wordt getrokken door de PVDA-jongerenbeweging Comac, maar de bijeenkomst blijft apolitiek. Vlaams Parlementslid Aimen Horch (Groen) is er op eigen initiatief. ‘Na de hetze rond politoloog Carl Devos aan de UGent en het spiking-schandaal in Kortrijk is dit al het derde voorval op korte tijd dat verontwaardiging oproept,’ zegt hij. ‘Je hoeft het niet eens te zijn met een rechter, maar het is aan de politiek om wetten te veranderen. Een veroordeelde verkrachter zou gewoon geen gynaecoloog mogen worden.’

De boosheid en frustratie zijn voelbaar in de menigte. De aanzwellende trommelmuziek zorgt uiteindelijk voor een meer uitgelaten sfeer. Het protest wordt zo ook een viering. Van vrouw zijn, van jong zijn. En van het recht om onbezorgd te mogen zijn.