Kwakzalvers en schimmige bedrijfjes beweren je te kunnen beschermen tegen de gevolgen van stralingsbronnen. Maar hun dure producten werken niet en zijn soms zelfs gevaarlijk.
In 2021 kreeg de Noorse topspits Erling Haaland (foto) van Manchester City fikse kritiek in de Noord-Europese pers. In een Instagramstory voor zijn miljoenen volgers had hij twee merken gepromoot van kledij en accessoires met een ‘antistralingswerking’. ‘Beschermd’, schreef Haaland bij een selfie met een trui en een opvallende oranjekleurige bril. De fabrikanten beloven dat hun producten schadelijke elektromagnetische of lichtstralen kunnen blokkeren.
Haaland is geen uitzondering. Het aantal middeltjes op het internet om je ‘te beschermen tegen straling’ is legio: apps, kledij, beddengoed, klamboes, gordijnen, wekkers en portefeuilles tot babydoeken, sieraden en armbanden. Vaak zit er zilverdraad of koperdraad in verwerkt of is er een ander pseudowetenschappelijk mechanisme aan verbonden dat belooft 5G- of andere straling tegen te houden.
‘Aarding’
Op de Instagramprofielen van bepaalde influencers die een ‘holistische’ gezondheidszorg aanhangen, duikt geregeld ook het begrip earthing of grounding op. Dat houdt in: blootsvoets op de aarde lopen, of zelfs op de grond slapen, om ‘in contact te komen met de elektronen van de aarde’ en zo je lichamelijke stralings- of energieniveau te ‘herstellen’.
Ook rond het idee van grounding bestaat een hele industrie die handboeken, kussens, dekens en matten met aardingspinnen verkoopt aan mensen die ervan overtuigd zijn dat in een doodgewoon bed slapen schadelijk is. En ook hier hangen die webshops een ingewikkeld pseudowetenschappelijk discours op over ladingen, trillingen en energievelden.
Kwantum
Straling kán gevaarlijk zijn – maar precies daarom bestaan er stralingsnormen. De schadelijke effecten van straling die binnen die normen blijft, zijn voorlopig niet afdoende aangetoond. Maar de situatie – en het uitrollen van nieuwe technologie zoals 5G – schept wel mogelijkheden voor het zaaien van twijfel en bangmakerij.
Dat er een markt bestaat voor hulpmiddelen die je ‘beschermen’ tegen elektromagnetische en andere straling, is geen nieuws. Vijftien jaar geleden al probeerde het farmabedrijf van Marc Coucke de ‘E-waves Phone Chip’ aan de man te brengen, een soort sticker voor op je gsm die met een ‘kwantumfysische informatietegengolf’ de straling van je toestel zou tegengaan.
Niet alleen is er geen enkel bewijs dat de antistralingsproducten werken, ze verspreiden soms zélf schadelijke straling. Op de website van de Nederlandse Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming staat een lijstje van armbanden, hangertjes en slaapmaskers met een zogenaamd beschermende ‘kwantum’- of ‘negatieve ionen’-werking die in werkelijkheid gevaarlijke ioniserende straling verspreiden. Blootsvoets in het gras lopen, tot daar aan toe, maar soms is de remedie erger dan de kwaal.
