Reacties Uber Files: ‘Tegen een dergelijk gewelddadig gedrag is straffeloosheid geen optie’

De PS-fractie in het Brussels Parlement bereidt een voorstel voor om een onderzoekscommissie op te richten naar de praktijken van de multinational Uber in de hoofdstad. Ook Ecolo is voor zo’n onderzoekscommissie te vinden. Uber zelf beweert dat het nu een ander bedrijf is.

Onderzoeken van privédetectives naar Brusselse ministers, herhaalde overtredingen van de regelgeving van de sector, vernietiging van gegevens, tegenwerking van Justitie, mogelijke fiscale fraude, schermvennootschappen om de Brusselse wetgeving te omzeilen, … zijn elk een aanval op onze rechtsstaat en onze democratie’, vindt Chahid. ‘Tegen een dergelijk gewelddadig gedrag is straffeloosheid voor de PS geen optie’.  

Kamerfractieleider Ahmed Laaouej gaat minister van Justitie Vincent Van Quickenborne interpelleren opdat hij gebruik zou maken van zijn positief injunctierecht bij het parket. De onthullingen van het internationale consortium van journalisten verdienen in zijn ogen de opening van een gerechtelijk onderzoek. ‘Bovendien wijst niets erop dat deze feiten zijn opgehouden, met name wat betreft belastingontduiking,’ aldus Laaouej. 

Ecolo

Ecolo steunt de vraag tot oprichting van een onderzoekscommissie. Zo stelt fractieleider John Pitseys, die wil dat de ceo van Uber België zo snel mogelijk in het Brussels Parlement gehoord wordt.

Ook voor Pitseys zijn de onthullingen over de praktijken van Uber ernstig: het tegenwerken van Justitie, het laten verdwijen van documenten, inschakelen van privédetectives en fiscale fraude. ‘Uber-managers maken grapjes onder elkaar met de slogan van de Chicago-jongen: “Het is beter om vergiffenis te vragen dan toestemming”‘, hekelt de Ecolo-fractieleider op Twitter. 

MR

PS en Ecolo zijn de grootste fracties in het Brussels Parlement. De grootste Brusselse oppositiepartij MR wil evenwel niet weten van een onderzoekscommissie. ‘Het is eerder tijd om een onderzoekscommissie te vragen over het functioneren van de taxi’s in Brussel en hun relatie met sommige politici. Dat zou nuttiger zijn dat zich te buigen over gekende informatie uit 2017′, verklaarde partijvoorzitter Georges-Louis Bouchez op Twitter.

‘Een ander bedrijf’

‘We zoeken geen uitvluchten voor gedrag in het verleden dat duidelijk niet overeenstemt met onze huidige waardes’, maar ‘Uber is nu een ander bedrijf’. Dat heeft het Amerikaanse platform gezegd in reactie op de ‘Uber Files’.

De Uber Files bevatten ruim 124.000 interne documenten, met memo’s, agenda’s, WhatsApp-berichten en andere gegevensbestanden van de periode 2013-2017. Ze onthullen dubieuze praktijken die de alternatieve taxidienst gebruikte om voet aan de grond te krijgen in verschillende landen, waaronder België, door bijvoorbeeld druk uit te oefenen op overheden. 

Europese Commissie vraagt Neelie Kroes om uitleg

De Europese Commissie heeft voormalig vicevoorzitter Neelie Kroes om uitleg gevraagd over nieuwe onthullingen in de media dat ze in het geheim zou gelobbyd hebben voor Uber. Dat heeft een woordvoerder maandag gezegd.

‘De Commissie heeft besloten om een brief naar de voormalige vicevoorzitter te sturen om verduidelijking te vragen over de informatie die in de media is verschenen’, zo verklaarde de woordvoerder. De zegsman bevestigde dat de Commissie de informatie in de pers analyseert, maar wil niet vooruitlopen op mogelijke gevolgen of sancties. ‘We zijn geen instelling die overhaaste conclusies trekt’.  

Het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ) publiceerde zondag een groot onderzoek naar het Amerikaanse bedrijf Uber op basis van een datalek. Uit de documenten zou blijken dat Kroes in 2015 en 2016 in het geheim lobbywerk heeft verricht voor de alternatieve taxidienst, hoewel de Commissie haar expliciet had verboden om een functie bij het bedrijf aan te nemen.   

Kroes zou bewindslieden, topambtenaren, en de Nederlandse premier Mark Rutte uit naam van Uber benaderd hebben. Het bedrijf wilde via de voormalige eurocommissaris invloed uitoefenen op de taxiwetgeving en op een strafrechtelijk onderzoek naar Uber, zo concludeert het ICIJ uit het onderzoek.

Kroes was eurocommissaris tot november 2014. Een jaar later vroeg ze aan de Commissie toestemming om toe te treden tot het adviescomité van Uber, maar de Commissie wees haar op de afkoelingsperiode van achttien maanden die ze in acht moest nemen. Toen die verstreek, trad de Nederlandse in 2016 alsnog toe tot het adviescomité.  

‘Vergissingen van voor 2017’

In een reactie op Uber Files wijst Uber erop dat er al veel gezegd en geschreven is over ‘de vergissingen van voor 2017’. ‘Er zijn duizenden artikels over gepubliceerd, er werden verschillende boeken geschreven, en er was zelfs een televisieserie’, klinkt het. In 2017 werd ook Travis Kalanick als CEO vervangen, nadat de voormalige Amerikaanse minister van Justitie Eric Holder het bedrijf intern had doorgelicht na klachten van seksisme en intimidatie op de werkvloer.

De nieuwe CEO, Dara Khosrowshahi, ‘had de taak om elk aspect van de werking van Uber te veranderen’, klinkt het. En dat is volgens het bedrijf ook gebeurd. ‘Als we zeggen dat Uber vandaag een andere bedrijf is, dan bedoelen we dat letterlijk: 90 procent van de huidige werknemers vervoegden het bedrijf nadat Dara CEO was geworden.’

En dus zegt Uber geen excuses te zoeken voor de fouten uit het verleden, maar roept het de mensen op om ‘ons te beoordelen op wat we de voorbije vijf jaar hebben gedaan en wat we in de toekomst zullen doen’. 

Vakbond BTB niet overtuigd

De socialistische transportvakbond BTB is er niet van overtuigd dat het bedrijf echt veranderd is. ‘Uber staat voor een cruciale uitdaging: ofwel zet het bedrijf zijn illegale en onethische praktijken verder, ofwel gaan ze zich gedragen als een verantwoordelijke werkgever’, zegt de vakbond in een persbericht.

Volgens BTB-voorzitter Frank Moreels kan Uber bewijzen dat het nu een ander bedrijf is door de chauffeurs een werknemersstatuut te geven. ‘Laat ons wel wezen. Chauffeurs die voor Uber werken zijn eigenlijk schijnzelfstandigen. Ze moeten zelf hun wagen kopen of leasen (en die moet voldoen aan de voorwaarden die Uber oplegt). Ze moeten zichzelf verzekeren tegen ziekte, ongeval, burgerlijke aansprakelijkheid … Maar ze krijgen hun opdrachten wel van Uber’, aldus Moreels. 

De vakbond zal naar eigen zeggen ‘blijven strijden voor het behoud, het overleven van de reguliere taxisector en de loontrekkende taxichauffeurs en het creëren van een fair speelveld’. Moreels hoopt ten slotte dat de ‘Uber Files’ ook de ogen opent ‘van politici die de rode loper willen uitrollen’ voor dergelijke bedrijven.

‘De wanpraktijken die vandaag bewezen worden, moet hen motiveren om niet langer kritiekloos de Ubers van deze wereld op hun wenken te bedienen’, klinkt het.