TreinTramBus over de woede van Lydia Peeters: ‘Haar reactie is beneden alle peil’

Het zit er bovenarms op tussen Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) en directeur-generaal van De Lijn Ann Schoubs. ‘De uppercut van de minister is arrogant’, zegt Peter Meukens van reizigersorganisatie TreinTramBus.

Een ‘verrottingsstrategie’, en dat al minstens twee legislaturen lang. Het interview van Ann Schoubs, sinds 2021 topvrouw van openbaarvervoersmaatschappij De Lijn, in Het Nieuwsblad en Gazet van Antwerpen was goed voor een bommetje in de Vlaamse politiek.

Oppositie en andere critici van het openbaar vervoer in Vlaanderen halen de theorie van de verrotting al jaren aan. Volgens de zienswijze zou de (centrumrechtse) politiek bewust niet investeren in De Lijn om de deur open te zetten naar meer privatisering.

Deze keer komen de woorden vanuit de hoogste positie binnen De Lijn zélf. ‘Het hele systeem zit op zijn limiet’, aldus Schoubs. ‘Er is in het verleden een verrottingsstrategie toegepast – Ziet ge, het gaat niet – misschien vanuit de droom om het aan de privé te kunnen overlaten. Maar het tramspoor wordt morgen niet beter omdat je het aan iemand anders geeft.’

Woensdag reageerde minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) erg kwaad op het interview. ‘Wat doet een bedrijf dat problemen kent? Dat gaat niet naar de krant lopen’, zei Peeters tijdens de plenaire vergadering in het Vlaams Parlement. ‘Nee, een bedrijf dat problemen heeft, gaat oplossings- en resultaatsgericht te werk.’ En nog: ‘Stop met zagen en klagen, zorg dat je de middelen die je ter beschikking stelt, ook op een performante manier gebruikt.’ Vijf vragen aan Peter Meukens van reizigersorganisatie TreinTramBus.

Hecht u geloof aan een bewuste verrottingsstrategie?

Peter Meukens: Ik heb die indruk, ja. Ik keek dus niet echt op van de woorden van Ann Schoubs. Wat nieuw is: ze noemt man en paard. Dat zijn we niet gewend van iemand die een overheidsbedrijf leidt. En het was stilaan nodig. De sfeer tussen beiden is er nu wel niet op verbeterd. Daar mogen de reizigers niet de dupe van worden.

Volgens de minister moet De Lijn stoppen met zagen en klagen.

Meukens: Die reactie shockeert mij, ze is beneden alle peil. Ik vind het arrogant dat de voogdijminister op deze manier een uppercut geeft aan de directeur-generaal van een overheidsbedrijf. Als reizigers hebben we hier ook geen boodschap aan. Bovendien klopt haar redenering niet. De CEO van een bedrijf moet het probleem zelf oplossen, zegt ze. Maar die CEO is toch met handen en voeten gebonden aan de middelen die het bedrijf ontvangt van de overheid? De vorige mobiliteitsminister, Ben Weyts (N-VA), heeft bijvoorbeeld veel te weinig gedaan voor de elektrificatie van het wagenpark. Daardoor zit De Lijn vandaag met problemen.

(Lees verder onder de preview)

Peeters wil meer verschuiven richting pachters: private busmaatschappijen die busdiensten uitbaten voor De Lijn. ‘Want die staken niet om de haverklap’, zei ze in het parlement.

Meukens: Is dat nu niet de verbogen agenda? Voor ons is het heel simpel: openbaar vervoer is een kerntaak van de overheid. De overheid moet niet zelf met bussen rijden, maar ze wel organiseren. Vandaag wordt de helft van de ritten al uitgevoerd door pachters aan een vastgelegd tarief. Het verschil met de volledige privatisering is dat de gehele organisatie van het openbaar vervoer aan de markt zou worden overgelaten. Daar geloven wij niet in. Tot nader order organiseert De Lijn het openbaar vervoer nog tot zeker tot 2031. Maar, zoals gezegd, ik denk niet dat de ‘verrottingsstrategie’ van Schoubs er ver naast zit. Kijk ook naar de Septemberverklaring van de regering-Jambon. Wie met een elektrische auto rijdt van maximaal 40.000 euro – die misschien amper te krijgen zijn – krijgt een premie van 5000 euro. Het openbaar vervoer? Dat krijgt 0 euro extra. En dat terwijl de uitdagingen groter zijn dan ooit, met de nood aan een modal shift, het grote fileleed en de klimaatproblematiek

De regering heeft nooit bespaard bij De Lijn, zegt Peeters.

Meukens: Nominaal gezien klopt dat. Maar kijk naar het openbaredienstencontract van een jaar geleden. Pas na de ondertekening daarvan kwam de energiecrisis. Brandstof werd duurder, dat maakt een verschil voor De Lijn. Door de indexering stegen de lonen. Dat alles werd niet volledig gecompenseerd.

De minister zorgt er wel voor dat De Lijn de ticketprijs niet zal verhogen. Dat komt de reiziger toch ten goede?

Meukens: Dat is inderdaad tof voor de reiziger. Maar als dat betekent dat het vervoersbedrijf minder inkomsten heeft, tja … En achteraf zullen sommigen zeggen dat de kostendekkingsgraad (het deel van de totale kosten dat gedragen wordt door ticketverkoop, nvdr) te laag is, en dat als argument tégen De Lijn gebruiken.