Tandengeknars bij CD&V na uithaal van Zuhal Demir

In niet één, maar twee kranteninterviews bij onze noorderburen is Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) scherp voor de CD&V en haar landbouwminister Jo Brouns. ‘Maar iedereen vindt in mij een betrouwbare partner’, riposteert Brouns.

In Nederland is er al langer belangstelling voor Zuhal Demir (N-VA). Terwijl ons buurland kampt met gewelddadig boerenprotest tegen de geplande stikstofmaatregelen, blijft het in Vlaanderen al bij al kalm. En net daarom is de Vlaamse minister van Omgeving een graag geziene gast bij onze noorderburen.

Het eerste interview verscheen afgelopen zaterdag. In een groot weekendgesprek met de Volkskrant werd Demir neergezet als de stikstofminister die houdt van duidelijkheid. En die, zo voegde de krant tussen haakjes toe, zo Nederland inhaalt.

In het interview krijgt de N-VA’ster een vraag over Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V), die in mei Hilde Crevits afloste. De kwestie draait rond het stikstofakkoord, waarvan de grote lijnen bekend zijn, maar dat niet finaal is afgeklopt. Volgens dat akkoord moet de varkensstapel tegen 2030 met 30 procent omlaag én zal een 40-tal ‘rode bedrijven’ tegen 2025 moeten sluiten. Vooral die laatste maatregel is erg omstreden.

Binnenkort komt de kwestie opnieuw op de tafel van de Vlaamse regering. Het belooft het zwaarste politieke dossier te worden van deze regeerperiode. Of de Vlaamse regering de rug wel recht zal houden, zo wil de Nederlandse krant weten.

‘Dan moeten zij maar zeggen wat het alternatief is’, zegt Demir over de CD&V. ‘Er is een jaar lang over het akkoord onderhandeld, en daar sta ik voor. Tot op heden heb ik niet gehoord dat ze me zullen laten vallen, maar als de regering plots uitstel wil of maatregelen wil afzwakken, dan gaan ze maar verder zonder mij.’

Met andere woorden: de minister verbindt haar eigen lot aan elke afzwakking van de afgesproken maatregelen. Een waarschuwing die kan tellen.

Die houding verduidelijkt ze nog: ‘Het probleem gaat niet verdwijnen als ik weg ben, er ligt een arrest van de rechter, en Europa gaat ook niet zeggen dat de reductie niet meer nodig is.’

Lees verder onder het artikel

Boerenbond

Het tweede grote interview boven de Moerdijk verscheen afgelopen dinsdag. Dagblad Trouw presenteerde Demir als ‘strijder tegen stikstof’. En ook in dat lange gesprek is de minister fel voor coalitiepartner CD&V.

De krant suggereert dat Brouns’ eerste daad als minister van Landbouw erin bestond om boeren aan te moedigen zo veel mogelijk bezwaarschriften in te dienen tegen het stikstofakkoord dat Crevits mee had opgemaakt. Uiteindelijk vielen er zo’n 20.000 in de bus.

Die zogeheten oproep van Brouns werd door de CD&V’er zelf al meermaals afgedaan als ‘framing’. ‘Het klopt niet dat ik opriep om klachten in te dienen omdat ik zogezegd niet in het stikstofdossier zou geloven’, zei hij in juni in Trends. ‘Wel heb ik het belang van openbaar onderzoek benadrukt, om het dossier juridisch sterker te maken.’

Hoe het ook zij, in haar antwoord maakt Demir dat voorbehoud over die oproep niet. ‘Ik vind dat niet oké ten aanzien van zijn voorganger, Hilde Crevits, die mee heeft onderhandeld’, zegt ze. ‘Tegelijkertijd denk ik: het probleem zal niet verdwijnen. Toen Brouns de eed aflegde in het Vlaams Parlement stond de Boerenbond op het balkon te applaudisseren. Als minister moet je beleid voeren voor elke Vlaming en niet enkel voor de Boerenbond.’

Volgens het kabinet-Brouns klopt die lezing niet en kwam het applaus van leden van de Groene Kring, een organisatie van jonge tuin- en landbouwers – die weliswaar deel uitmaakt van de Boerenbond Groep. Bovendien luidt het binnen de Groene Kring dat de organisatie louter toevallig aanwezig was in het parlement, en dat in het kader van een eerder geplande actie.

Minister Brouns reageert voorzichtig op de uitspraken van Demir. ‘Ik zoek naar oplossingen én partners om samen met de boeren de transitie te maken naar een duurzame landbouw, die vandaag in Vlaanderen al een van de meest performante ter wereld is’, zegt hij tegen Knack. ‘Dat is de manier waarop ik vandaag aan politiek wil doen. Iedereen vindt in mij dan ook een betrouwbare partner.’

Binnen de CD&V wordt er tandenknarsend gereageerd op de uitspraken van Demir. Tegelijkertijd wil de partij niet in de aanval gaan en dus ook niet te veel ruchtbaarheid aan de interviews van de N-VA-politica geven. Het gevoel leeft dat Demir het conflict uitlokt, een val waar de christendemocraten niet in willen trappen. In N-VA-kringen wordt gezegd dat het net de CD&V is die onder landbouwers de gemoederen zit op te poken.