‘Stoere taal, snelle jongens en trendy gadgets’: veiligheidsthema domineert verkiezingsdebat in Antwerpen

Vrijdagavond kruisten zes Antwerpse partijen op het debat van Knack en Radio 1 de degens over de politieke toekomst van ’t Stad. Vooral de veiligheid in de straat en de veiligheid op de fiets waren voer voor discussie. ‘Voor eens en voor altijd: verkeersonveiligheid is niet de schuld van de fietsers’, zei Groen-lijstrekker Wouter Van Besien aan N-VA.

In Antwerpen belooft de verkiezingsstrijd enorm spannend te worden. Volgens de meest recente peiling zou de huidige coalitie (N-VA, CD&V en Open VLD) haar meerderheid niet kunnen behouden. Maar ook een samenwerking tussen CD&V, Groen en SP.A zou onvoldoende zetels behalen. De PVDA van lijsttrekker Peter Mertens zou daar te hulp kunnen schieten, maar daar wil CD&V-kopman Kris Peeters niet van weten. (En ook N-VA en Open VLD sloten die samenwerking eerder al uit.)

Een voorzichtige opening van burgemeester Bart De Wever in de richting van Groen, werd door Wouter Van Besien vorige week prompt naar de prullenmand verwezen. En gezien de bitse strijd tussen N-VA en SP.A van de afgelopen maanden lijkt een roodgele coalitie niet voor meteen. Hoewel er na 14 oktober een nieuwe politieke realiteit begint, vrezen sommigen ook voor onbestuurbaarheid in de Scheldestad.

Daarom deden de partijen op het Knack-debat in Antwerpen er alles aan aan om in de laatste rechte lijn naar 14 oktober kiezers van elkaar af te snoepen en het onbesliste electoraat van hun partijprogramma te overtuigen. Op burgemeester Bart De Wever na, die zich liet vervangen door gemeenteraadslid Johan Klaps, tekenden de lijsttrekkers present.

De aanwezigen verschilden vooral van mening over de manier waarop men de veiligheid in Antwerpen moet verbeteren, zowel in de straat als op de fiets.

Welke rol moet de wijkagent spelen?

Kris Peeters beet de spits af met een stevige sneer naar Antwerps korpschef Serge Muyters. Eerder op dag raakte bekend dat die laatste een interne brief heeft gestuurd naar zijn korps over de voorstellen van de oppositie over de rol van de wijkagent in de stad. In de interne communicatie zou Muyters bepaalde politici ‘Pinokkio’ hebben genoemd. Wouter Van Besien was hierover niet te spreken en waarschuwt voor een ‘politiestaat’.

Het stadsbestuur heeft het wantrouwen tussen de politie en de Antwerpenaren vergroot.

Vervolgens kon het debat over veiligheid echt van start gaan. Zowat alle partijen waren het erover eens dat de criminaliteitscijfers in Antwerpen er de afgelopen zes jaar op vooruit zijn gegaan. De meerderheidspartijen vinden alvast dat ze op vlak van veiligheid hun werk goed hebben gedaan. ‘The War on Drugs en het stroomplan hebben goed gewerkt’, klinkt het unisono. ‘De politiehervorming heeft ervoor gezorgd dat Antwerpen van de meest onveilige grootstad van Vlaanderen naar de meest veilige is geëvolueerd’, vervolgde Klaps.

De oppositie is niet overtuigd. Groen-lijsttrekker Van Besien vindt dat de huidige coalitie veel meer had moeten klaarspelen. Vooral de manier waarop is Van Besien een doorn in het oog. ‘Het stadsbestuur heeft het wantrouwen tussen de politie en de Antwerpenaren vergroot. Vooral jongeren voelen zich geviseerd en zien de politie enkel maar als interventiemacht. We moeten een wijkagent hebben die als aanspreekpunt kan dienen’, aldus Van Besien.

Antwerpen is van de meest onveilige grootstad van Vlaanderen naar de meest veilige geëvolueerd

SP.A-lijsttrekker Jinnih Beels trad haar voormalige kartelpartner bij: ‘Wijkagenten kennen onvoldoende van wat er leeft in de stad. We zien veel stoere taal, snelle jongens en trendy gadgets. Maar intussen missen we de oren en de ogen in de straten. We hebben nood aan politieagenten die tussen de mensen staan.’

Ook de Open VLD en CD&V vinden dat de veiligheidscultuur van het stadsbestuur af en toe te ver doorschiet. ‘De aankoop van de gepantserde bearcats gaan de veiligheid in de stad echt niet verbeteren’, aldus de Backer. Peeters zei op zijn beurt dat de wijkagenten inderdaad meer tussen de Antwerpenaren moeten staan.

Fietsveiligheid

Vervolgens verschoof het debat naar de veiligheid op de fiets en op het fietspad. In 2017 vielen er dubbel zoveel fietsdoden te betreuren dan in 2016. Klaps zei dat het aantal fietsongevallen op lange termijn stabiel is gebleven. ‘Onze partij heeft heel wat in het werk gesteld om de zwakke weggebruiker te beschermen. 95% procent van de stad is zone dertig, de deelplatformen voor auto’s zijn versterkt en de tramlijnen verlengd’, aldus Klaps. Volgens het gemeenteraadslid ligt de schuld van de fietsonveiligheid niet louter bij het gemotoriseerd verkeer. ‘Ook fietsers moeten de verkeersregels respecteren. Ze brengen zichzelf in gevaar’, aldus Klaps.

U spant de fietsers voor uw politieke kar. Daardoor gaan ze zich onverantwoord gedragen.

Van Besien kreeg de handen op elkaar wanneer hij riposteerde dat ‘verkeersonveiligheid is niet de schuld van de fietsers is’. Beroering in de zaal wanneer Vlaams Belang-lijsttrekker Filip De Winter daarop de verantwoordelijkheid van de fietsdoden in de schoenen van Groen probeerde te schuiven. ‘U spant de fietsers voor uw politieke kar. Daardoor gaan ze zich onverantwoord gedragen. Door het onverantwoord gedrag van Groen zijn misschien al meer fietsdoden gevallen dan door gevaarlijke verkeerssituaties’, aldus De Winter.

Beels vond op haar beurt dat N-VA onterecht de pluimen op haar eigen hoed stak. ‘De uitbreiding van het tramnetwerk was al gepland door het voorgaande stadsbestuur. Hetzelfde geldt voor de aanleg van nieuwe fietspaden. Dat is wel de schuld van de sossen‘, grapte Beels. SP.A stelt voor om de tramnetwerken verder door te trekken tot aan de randgemeenten van Antwerpen. ‘Voor wie in Antwerpen woont, moet wel parkeerplaats worden voorzien. Wie naar Antwerpen komt, moet daarentegen het openbaar vervoer op’, zei Beels.

Meerderheidspartijen Open VLD en CD&V geraakten het onderling niet eens over een mobiliteitsbeleid. De Backer wil het stadscentrum autoluw maken, het openbaar vervoer in bepaalde stadsdelen onder de grond laten rijden en het fietsverkeer via parallelstraten sturen om de fietsveiligheid te garanderen. Peeters wil daarentegen het STOP-principe (Stappen, Trappen, Openbaar vervoer en Personenwagen – naar volgorde van belangrijkheid) herinvoeren.

Dat betekent dat Peeters van parallelstraten niet wil weten. Bovendien hamerde Peeters op de onveilige fietskruispunten die de stad nog steeds kent. ‘Het stadsbestuur heeft daarvoor te weinig gedaan. Ik neem daarvoor ook de verantwoordelijkheid op. Volgende legislatuur willen van dat probleem prioriteit maken’, zei Peeters.

Coalitie?

Aan het einde van het debat werden de deelnemers gevraagd met wie ze na veertien oktober niet in zee zouden gaan. Voor N-VA zijn zowel Vlaams Belang als PVDA uitgesloten. Bij Open VLD en CD&V klinkt hetzelfde verhaal. N-VA wilde ook ditmaal een coalitie met Groen of SP.A niet uitsluiten. ‘We zullen wel zien hoe de kiezer de kaarten na de verkiezingen heeft geschud’, zei Klaps.

Bij de Antwerpse socialisten klinkt dan weer de voorzichtige bereidheid om eventueel met PVDA in coalitie te gaan. Een samenwerking met N-VA vindt Beels nogal onrealistisch. ‘Gezien de inhoudelijke verschillen lijkt het me enorm moeilijk om met de N-VA in zee te gaan’, zei de lijstrekker voor SP.A.