Mensen in armoede moeten zich nog vaak tevreden stellen met tweederangsrechten. Dat zegt het Steunpunt ter bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting. In haar tweejaarlijks rapport, dat de organisatie vandaag publiceert, gaat ze onder meer in op de druk die armoede op het privéleven legt.
Het rapport werd opgesteld op basis van dialoog met mensen in armoede, verenigingen, administraties en beroepskrachten vanuit verschillende sectoren.
‘Men dwingt arme gezinnen tot openheid, daar waar anderen hun privéleven onaantastbaar is’, was een van de conclusies. Wat de armsten doen en laten wordt genoteerd in sociale rapporten, databanken en dossiers, en is een voorwaarde om een studiebeurs of uitkering te krijgen, zegt het steunpunt. Dat wordt door de mensen in armoede als belastend en vernederend ervaren.
‘Er is een privéleven met twee snelheden, zoals er inkomens zijn met twee snelheden en gezondheid met twee snelheden’, zei een van de armen die deelnamen aan het overleg. Het steunpunt haalt twee voorbeelden aan: voedselhulp en huisbezoeken.
Wanneer mensen in armoede voedselhulp vragen, wordt er vaak informatie gevraagd, terwijl ze eigenlijk gewoon eten nodig hebben. De opgevraagde gegevens lijken niet altijd proportioneel met de doelstelling om noodzakelijke voeding te verstrekken.
Huisbezoeken maken deel uit van het sociaal onderzoek door het OCMW waarmee wordt vastgesteld hoe groot de behoefte aan hulp is. ‘Mensen in armoede ervaren dergelijke huisbezoeken vaak als een te grote inbreuk op hun privacy. Ze vertelden tijdens het overleg dat tijdens die bezoeken alles tot in de details wordt gecontroleerd. Bovendien gebeuren de huisbezoeken soms onaangekondigd.’ Hoe er met het huisbezoek wordt omgegaan hangt bovendien volgens het steunpunt af van de instelling die het bezoek uitvoert, en momenteel zijn er tussen de diverse instellingen grote verschillen.
Het steunpunt ter bestrijding van armoede raadt in zijn rapport maandag dan ook de overheid aan de bestaande instrumenten van controle te evalueren en na te gaan of de controle proportioneel is ten aanzien van de doelstellingen. Die doelstellingen moeten ook duidelijker worden gemaakt aan de betrokken gezinnen. En er moet een debat komen over het kader, de doelstellingen en de modaliteiten van een huisbezoek, in dialoog met mensen in armoede.
