Vrijdagavond om 22.00 uur heeft een spoorstaking zich op gang getrokken. Die zal minstens negen dagen duren, maar het kunnen er ook achtendertig worden.
De stakingsaanzegging voor negen dagen – van vrijdag 21 februari om 22 uur tot zondag 2 maart om 22 uur – werd ingediend door de Onafhankelijke Vakbond Spoorwegpersoneel (OVS) en de liberale bond VSOA-Spoor. Na een verzoeningsvergadering schortte die laatste de plannen op, maar OVS zette door. Daarnaast diende het Autonoom Syndicaat van Treinbestuurders (ASTB) een aanzegging in om in dezelfde periode vijf dagen te staken, van 23 februari om 22 uur tot 28 februari om 22 uur.
OVS roept het spoorwegpersoneel op om roterend te staken, per beroepscategorie, om met een “beperkt aantal stakers maximale impact te hebben”. De spoorwegen hebben de staking al “disproportioneel, onverantwoord en onaanvaardbaar” genoemd.
De concrete hinder kan per dag verschillen. Spoorwegmaatschappij NMBS en spoornetbeheerder Infrabel werken dienstregelingen uit op basis van de werknemers die lieten weten dat ze zullen werken. Zo zullen zaterdag ongeveer drie op de vijf treinen (60 procent) rijden. Zondag zijn dat er iets meer: twee op de drie IC-treinen (66 procent) en drie op de vier S- en L-treinen (75 procent). De NMBS waarschuwde al dat de hinder waarschijnlijk groter zal zijn op weekdagen dan in het weekend.
Reizigers kunnen steeds de dag voordien in de NMBS-reisplanner zien welke treinen er rijden. Er is ook enige hinder voor het internationale treinverkeer.
Over het vervolg is er nog onduidelijkheid. Een andere vakbond, METISP-Protect, kondigde aan aansluitend op de andere vakbonden te willen staken van 2 maart om 22 uur tot 30 maart om 22 uur. Maar die aanzegging werd verworpen door HR Rail, de juridische werkgever van het spoorpersoneel. “De stakingsaanzegging is niet ontvankelijk volgens de bepalingen in de regelgeving”, klonk het. De vakbond kondigde aan naar de kortgedingrechter te stappen. En volgens voorzitter Mohammed Menyaich komt de staking er hoe dan ook. Dat verhaal wordt de komende dagen ongetwijfeld vervolgd.
Daarmee is de kous nog niet af. Op 31 maart zal er ook gestaakt worden bij het spoor. De grote vakbonden ACOD Spoor en ACV-Transcom sluiten zich dan aan bij een algemene staking in België. De twee bonden plannen nog meer acties en stakingen bij het spoor. Ze willen een reeks acties en roterende stakingen organiseren vanaf maart, met meerdere data per maand tot juli, zo kondigden ze aan.
De vakbonden protesteren tegen maatregelen die de federale regering plant, zoals een verhoging van de pensioenleeftijd, meer flexibiliteit voor de spoorwerknemers, besparingen bij het spoor en een hervorming van HR Rail, de juridische werkgever van het spoorpersoneel. De ingrepen zullen volgens de bonden ook gevolgen hebben voor de dienstverlening aan de reizigers. Zo staat in het regeerakkoord de mogelijkheid om weinig gebruikte haltes te sluiten.
