‘No pain, no gain: waarom vakbonden harder toeslaan op het spoor’

‘De minimale dienstverlening zorgt ervoor dat heel wat NMBS-reizigers de dag doorkomen zonder stil te staan bij de staking’, schrijft redacteur Tex Van berlaer. Maar dat zorgt voor een paradox op het spoor.

Miserie op het spoor vanochtend, opnieuw. Een trein die te laat komt, een overstap gemist, frustratie alom. Als er niet zo veel triest nieuws in de wereld was, had ik hardop mijn lot beklaagd. Nu bleef het bij binnensmonds gevloek op de treinstaking van ACOD Spoor en ACV-Transcom.

O, wacht, dat was gisteren. De 24 urenstaking tegen de verhoging van de pensioenleeftijd en de besparingen bij de NMBS liep maandagavond af. Deze dinsdagochtend is dus een normale werkdag.

Vakbondsvoorzitter betreurt kritiek op staking: ‘Ik betwijfel of veel mensen in de privésector met overheidspersoneel zouden willen wisselen’

Ik zal lang niet de enige zijn geweest met deze ervaring. Voor mijn woon-werkverkeer reis ik via de spoorverbinding tussen Brussel en Antwerpen, een van de drukste lijnen van het land. Ook op maandag, de dag van de staking. Hinder: nul komma nul.

Ik ben misschien geprivilegieerd, in andere stations zal de miserie groter zijn geweest – de helft van de IC-treinen was nu eenmaal geschrapt. Maar maandag 17 maart is wat mij betreft geruisloos gepasseerd. Dat belooft voor de komende 17 stakingsdagen tot en met juli.

Dat komt natuurlijk door de minimale dienstverlening. De wet zag het levenslicht onder de regering-Michel en garandeert dat reizigers ook tijdens een staking nog op hun bestemming raken. Werkgevers waren altijd voor, de vakbonden niet. Zij spreken van een uitholling van het sociaal overleg.

Hebben ze ongelijk?

Want 24 uur op voorhand kun je in de NMBS-app netjes zien welke treinen wel of niet rijden. Verrassingen zijn eerder zeldzaam. Hoe anders is dat op normale dagen, wanneer reizigers in een permanente staat van ongerustheid verkeren omdat ze zich afvragen of hun route een kwartier, een halfuur of een uur langer zal duren dan verwacht.

Kleine vakbonden, grote acties

De minimale dienstverlening zorgt ervoor dat heel wat NMBS-reizigers de dag doorkomen zonder stil te staan bij de vakbondsactie, laat staan bij het waarom ervan.

Ironisch genoeg zorgt dat ervoor dat de vakbonden net geneigd zijn om spectaculaire acties te voeren. De kleine bonden zijn daar een kampioen in. Denk aan de negen stakingsdagen eind vorige maand, die zelfs door opper-ABVV’er Bert Engelaar werden veroordeeld.

Daar blijft het niet bij. Zondagavond volgt er een zevendaagse staking op initiatief van de kleine vakbond Metisp-Protect. De kleine treinbestuurdersvakbond ASTB wil in april zes dagen staken, zo kondigde de vakbond aan op sociale media, om dan vanaf mei het spoor twee weken per maand plat te leggen. Dat staat nog los van de al geplande langetermijnplanning van de grote bonden ACOD Spoor en ACV-Transcom.

Zou de minimale dienstverlening mee aan de basis kunnen liggen van die ongezien langdurige acties? ‘No pain, no gain’ is een vaak gehoorde sportuitspraak, maar ze kan evengoed gelden voor vakbondsprotest. Als niemand pijn voelt, hoe kan de vakbond dan winnen?

Wat is de mooiste trein van België? De top 11 van Knack