Volgens Jambon kwam de regering-Michel in het regeerakkoord overeen dat procedurefouten niet tot vrijspraak mogen leiden. Maar dat klopt niet: het staat niet in het regeerakkoord, en de Vlaamse coalitiepartners wuiven het idee weg.
In een weekendinterview in de krant De Morgen kwam minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) terug op zijn uitspraken over advocaat Sven Mary. Volgens Mary zijn er procedurefouten gebeurd in het onderzoek naar de schietpartij in de Driesstraat in Vorst, waardoor de vervolging tegen zijn cliënt Salah Abdeslam volgens hem onontvankelijk verklaard moet worden. Minister Jambon had dat ‘onbegrijpelijk’ genoemd. ‘Een advocaat moet ervoor zorgen dat iemand een correcte straf krijgt. Dat Mary nu de vrijspraak vraagt is echt twee straten te ver.’
Die uitlatingen zorgden voor een storm van protest. In De Morgen zegt Jambon daarover: ‘Ik blijf achter de passage in het regeerakkoord staan die zegt dat procedurefouten niet mogen leiden tot vrijspraak.’ Opvallend, want zo’n uitdrukkelijke passage staat niet in het regeerakkoord. Wel werd door de coalitiepartners van de regering-Michel afgesproken dat een hervorming van procedurefouten in strafzaken opgestart zou worden.
Dat is ook precies wat minister van Justitie Koen Geens (CD&V) gedaan heeft: onder deze regering is inderdaad de wetgeving rond procedurefouten verscherpt. Maar het is nog steeds mogelijk om basis van een procedurefout vrijuit te gaan.
Bij de Vlaamse coalitiepartners wordt enigszins verbaasd gereageerd op de uistpraak, sommigen storen zich aan het ‘populisme’ ervan. Er wordt daarbij gewezen op de checks and balances, de evenwichten in het rechtssysteem. Ervoor zorgen dat procedurefouten niet tot vrijspraak kunnen leiden, is simpelweg niet mogelijk.
‘Procedurefouten zijn in het leven geroepen om ervoor te zorgen dat onschuldigen niet in de gevangenis zouden belanden,’ zegt Kamerlid Carina Van Cauter (Open VLD). Volgens haar is er wel een gedeelde visie in de meerderheid dat pure vormfouten niet tot vrijspraak zouden mogen leiden. ‘Maar er zijn ook procedurefouten waarbij het gaat om de deugdelijkheid van het onderzoek. Wanneer een getuigenis is verkregen na pakweg een foltering, of wanneer met bewijs op opnames geknoeid is, kan dat uiteraard niet leiden tot een veroordeling. Dat zijn ook procedurefouten.’
‘Abberaties’ vermijden
De woorden van de minister geven wel degelijk de afspraken in het regeerakkoord weer, klinkt het bij het kabinet-Jambon. Woordvoerder Olivier Van Raemdonck verwijst specifiek naar de volgende passage, over de hevorming van de strafprocedure: ‘Bij deze hervorming staat de verkorting, vereenvoudiging en de efficiëntie van de strafprocedure en het maximaal vermijden van verjaring en procedurefouten centraal.’
Maar het vermijden van procedurefouten is niet waar Jambon over sprak. Dat in de passage niets expliciet staat over het al dan niet leiden tot vrijspraak, doet voor Van Raemdonck niets af aan de uitspraak van minister Jambon: die gaf de geest weer van het regeerakkoord. Hij benadrukt dat hier binnen de regering eensgezindheid over is. ‘In het regeerakkoord is afgesproken om er maximaal voor te zorgen dat procedurefouten niet kunnen zorgen voor aberraties zoals we die zien in de rechtszaak tegen Abdeslam. Het gaat hier over een extreem geval, en politiek zie je hier iets gebeuren wat de wetgever volgens ons moet proberen vermijden. De regering is daar ook mee bezig.’
Volgens hem moet de uitspraak van Jambon ook in die zin gelezen worden: de minister werd gevraagd naar die specifieke rechtszaak, en gaf een antwoord dat betrekking had op die rechtszaak.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
