Minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin (MR) wil de fusie van de zes Brusselse politiezones snel doordrukken. ‘Onverstandig’, vindt professor criminologie Jelle Janssens.
‘Zwijgen en uitvoeren wat de minister beslist, is niet de goede aanpak’, vindt criminoloog Jelle Janssens (UGent), die eerder al fusies van politiezones onderzocht en ook advies gaf over Brussel. ‘Burgemeesters zijn als hoofd van de politie wettelijk verantwoordelijk voor openbare orde. Dat gaat veel ruimer dan geweld of diefstal. Veiligheidsbeleid heeft impact op het welzijn van de bevolking, gaat over jeugdbeleid, preventie, sociale controle en cohesie. Burgemeesters heb je nodig als spil van dat veiligheidsbeleid. Wat zou een burgemeester beletten, na een gedwongen fusie, om een miljoentje uit zijn lokale politiebudget over te hevelen naar bijvoorbeeld meer gemeenschapswachten? Die kan de burgemeester zelf aansturen als een soort alternatieve politiedienst. Burgemeesters stellen vandaag hun korpschef aan, zitten de politieraad voor en sturen de aankoop van materiaal. Wat na de fusie?
Is die fusie niet dringend nodig?
Jelle Janssens: Ik ben voorstander van een fusie, maar wat ik nu hoor lijkt me symbolische communicatie van politici die krachtig beleid willen uitstralen. Die zes zones hebben hun eigen organisatiecultuur en werken in een specifieke context die je niet zomaar kunt gelijkschakelen. Er is veel voorbereiding en onderzoek nodig naar welke criminele fenomenen waar opduiken, hoe demografie verandert, enzovoort. In Anderlecht heb je grote voetbalclubs, andere gemeenten hebben een gevangenis of zware drugsproblemen of meer verkeersproblemen. Daar moet je allemaal rekening mee houden. Zo’n fusie moet je projectmatig aanpakken. Dat vraagt zeker twee jaar of meer.
‘Er is veel voorbereiding en onderzoek nodig naar welke criminele fenomenen waar opduiken.’
En wat met de financiering?
Janssens: De wettelijke verdeelsleutels zijn verouderd. Er werd onder andere rekening gehouden met bevolkingsgrootte, aantal politiemensen, maar ook met kadastraal inkomen en belastbare inkomens. Hoe verdeel je het geld in één zone met 6000 politiemensen over 19 gemeenten? Hoe vermijd je dat gemeenten met specifieke problemen en een armere bevolking de dupe worden? Wat met gebouwen en infrastructuur?
Ik denk dus niet dat je er komt met een fusiewet die tien dagen na publicatie in werking treedt. De Brusselse burgemeesters hebben zeker te lang de kop in het zand gestoken, maar er zal over veel onderhandeld moeten worden en dat vraagt tijd. En vergeet vooral niet dat de politie een belaagd korps is. Hoe vermijd je dat politiemensen zelf afhaken na de fusie, of dat een korps leegloopt? De snelle top-down aanpak is vragen om jarenlange problemen.
