Schaarbeek: ziekenhuis wist niet dat dader mogelijk gevaarlijk was

Het universitair ziekenhuis Saint-Luc is door de politie niet op de hoogte gebracht van het mogelijke gevaar dat uitging van de man die donderdagavond een politieagent doodde in Schaarbeek. Dat laat het ziekenhuis weten in een mededeling. De man vertrok ook zelf weer uit het ziekenhuis alvorens hij psychiatrisch onderzocht was.

Het ziekenhuis, Cliniques universitaires Saint-Luc, bevestigt dat de man donderdag in de voormiddag op de spoeddienst aankwam. “Een man, vergezeld door drie agenten, bood zich omstreeks 11 uur aan op de spoeddienst voor een vrijwillige psychologische opname”, klinkt het in een persbericht. 

Nog geen half uur later werd de persoon door een opvang- en oriëntatieverpleegkundige beoordeeld voor verdere behandeling op de spoedeisende hulp. Het is dan dat de politieagenten het ziekenhuis hebben verlaten “zonder het personeel van de spoedeisende hulp ooit op de hoogte te hebben gesteld van het gevaar dat uitging van de persoon”. 

Geen politiebewaking

Een twintigtal minuten later kwam een verpleegster de man halen in de wachtzaal, maar stelde ze vast dat die inmiddels was vertrokken op eigen initiatief, “zonder psychiatrisch geëvalueerd te zijn geweest”, maar in overeenstemming met het protocol van het ziekenhuis.  “Het ziekenhuis herinnert eraan dat elke patiënt die zich aanbiedt op de spoeddienst vrij is om die op eigen initiatief te verlaten”, tenzij hij de hele tijd door de politie bewaakt wordt, “en dat was hier niet het geval”.

De instelling benadrukt voorts geen instructies te hebben gekregen van de bevoegde autoriteiten. Later donderdag viel de man een politiepatrouille aan in Schaarbeek, waarbij een politieagent om het leven kwam. Een andere agent raakte gewond.

Van Quickenborne: “Inschatting van parket”

De parketmagistraat van dienst had alle informatie gekregen van de politie over de man die zich donderdag in een politiekantoor had aangeboden en later op de dag twee agenten neerstak, waarvan een overleed aan zijn verwondingen. De magistraat heeft daarna een inschatting gemaakt en de man doorverwezen naar een psychiatrische dienst. Dat heeft minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) vrijdagavond gezegd op VTM Nieuws.

“Het parket heeft een inschatting gemaakt: ‘Iemand die zegt een aanslag te willen plegen op de politie en zich eerst aanmeldt op een politiekantoor, heeft die werkelijk een aanslag voor ogen?'”, aldus Van Quickenborne. “De parketmagistraat heeft vervolgens beslist om die hulp te geven en de man door te verwijzen naar een psychiatrische dienst.” “Agenten hebben de man vervolgens in handen gegeven van verpleegkundigen. Wat er daarna gebeurd is, weet ik niet en moet onderzocht worden”, aldus Van Quickenborne.

Meer dan 1.000 inschattingen over opnames

Volgens Van Quickenborne moet het Brusselse parket jaarlijks meer dan 1.000 van die inschattingen maken over opnames. “Dat zijn moeilijke inschattingen”, klonk het. De feiten deden zich omstreeks 19.15 uur voor in de Aarschotstraat in Schaarbeek. Volgens de lokale politiezone Brussel-Noord (Schaarbeek, Evere, Sint-Joost-ten-Node) werd daar een patrouille aangevallen door een man die gewapend was met een mes. Andere agenten kwamen te hulp en schoten op de aanvaller om hem te neutraliseren.

De twee politieagenten en de dader raakten gewond en werden naar het ziekenhuis gebracht. Een van de gewonde agenten, die in de hals was geraakt, bezweek later aan zijn verwondingen overleden. Achteraf bleek dat de man, die eerder enkele jaren in de cel zat, zich ’s ochtens had aangeboden op een politiebureau in Evere. Daar maakte hij een verwarde indruk, sprak over haat tegen de politie en vroeg om psychologische begeleiding.

Een parketmagistraat oordeelde dat de procedure voor gedwongen opname niet mogelijk was, omdat de man zich vrijwillig wou laten begeleiden. De politie bracht hem naar de psychiatrische afdeling van een ziekenhuis, maar daar vertrok hij uiteindelijk weer. De man stond ook op de lijst van OCAD, het Coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse. Er is maandag in de Kamer een extra zitting van de gemeenschappelijke commissie Binnenlandse Zaken en Justitie, naar aanleiding van de aanval.

OCAD

De verdachte van de mesaanval op twee politieagenten donderdagavond in de Aarschotstraat in Schaarbeek, Yassine M. (32), stond op de lijst van OCAD, het Coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse. Hij werd geboren in 1990 in Brussel en heeft de Belgische nationaliteit. Hij was gedomicilieerd in Evere. Hij stond bekend bij justitie voor enkele misdrijven waarvoor hij van 2013 tot 2019 in de cel zat.

Het ging daarbij niet om terroristische feiten, maar gemeenrechtelijke misdrijven, voornamelijk diefstallen en diefstallen met geweld, zei Eric Van der Sypt, de woordvoerder van het federaal parket, op een persconferentie. Uit goede bron werd vernomen dat de man vermoedelijk radicaliseerde in de gevangenis.

‘Allahoe akbar’

Volgens het federaal parket deden de feiten zich voor rond 19 uur. De man, gewapend met een mes, viel in de Aarschotstraat een politievoertuig aan dat voor een rood licht stond. Eerst stak hij de bestuurder in de hals, vervolgens richtte hij zich tot de passagier, die hij in zijn rechterarm stak.

De politieagent riep vervolgens via de politieradio om bijstand en verklaarde dat de aanvaller ‘Allahoe akbar’ riep. Een tweede politiepatrouille onderschepte de verdachte. Er werd op de verdachte geschoten, zodat die gewond raakte.

De bestuurder van het politievoertuig, Thomas M. (29), werd naar het ziekenhuis gebracht maar overleed daar aan zijn verwondingen. Zijn collega Jason P. (23) werd opgenomen op de spoeddienst van het ziekenhuis, waar hij geopereerd is ’s nachts. Hij verkeert niet langer in levensgevaar, zei het federaal parket.

Geëmotioneerde korpschef

Tim De Wolf, procureur des Konings van Brussel, verduidelijkte op de persconferentie dat de man zich eerder op de dag, rond 10 uur, had aangeboden in een politiebureau in Evere. Daar maakte hij een verwarde indruk, sprak hij over haat tegen de politie. Maar hij vroeg ook om psychologische begeleiding, verklaarde dat hij zijn leven wou beteren, zei De Wolf.

Er werd contact opgenomen met de parketmagistraat van dienst met het oog op de procedure voor gedwongen opname. Maar omdat de man zich vrijwillig wou laten begeleiden, was niet voldaan aan de criteria voor die procedure. Een politiepatrouille bracht de verdachte daarop naar de psychiatrische afdeling van het ziekenhuis Saint-Luc in Sint-Lambrechts-Woluwe, waar ze wachtten tot verpleegkundigen zich om hem bekommerden.

Toen de politie later verifieerde of hij onder observatie was gehouden, bleek dat hij inmiddels het ziekenhuis had verlaten. Volgens De Wolf is nog onduidelijk wat er precies gebeurd is. De procureur zegt ook dat in rekening werd genomen dat de man op de OCAD-lijst stond toen het parket toen zijn beslissing nam.

‘We zijn een van ons verloren. We ontwaken vandaag diep triest. Maar het is nog erger voor zijn naasten’, zei een geëmotioneerde Olivier Slosse, korpschef van politiezone Brussel Noord, op de persconferentie. Hij betuigde hen zijn medeleven. ‘We werken actief en zijn beschikbaar om familie, naasten, collega’s de antwoorden te bezorgen waar ze recht op hebben’, zei hij ook.

Van zodra de toestand van de verdachte het toelaat om verhoord te worden, zal hij voor de onderzoeksrechter verschijnen.