Half november volgt Sander Loones Steven Vandeput (N-VA) op als minister van Defensie. Die wordt burgemeester van Hasselt.
Hoewel hij niet het meest bekende N-VA-gezicht is, behoort Sander Loones tot de partijtop. Hij studeerde met Theo Francken en Zuhal Demir, coördineerde jarenlang de studiedienst van de partij en onderhandelde mee het federale regeerakkoord in 2014. Even gold de jurist en ondervoorzitter van de partij zelfs als kroonprins van Bart De Wever. In 2014 volgde hij Johan Van Overtveldt op in het Europees Parlement. Het netwerk dat Loones daar heeft uitgebouwd, zal hem nu van pas komen, zegt hij. ‘Oud-collega’s zitten nu bijvoorbeeld op het Franse ministerie van Defensie of werken voor de Estste premier. Enkelen van hen lieten me al weten dat ze me graag introduceren bij hun minister. Vooral de contacten met mijn Britse collega’s uit de fractie kunnen nuttig worden. Ook al verlaten ze de Europese Unie, ze blijven een belangrijke NAVO-partner.’
Defensie is als een brandverzekering: iedereen heeft er een in de hoop ze nooit nodig te hebben.
Welke ideeën neemt u mee uit het Europees Parlement?
Sander Loones: Eenvoudig: het grote belang van een realistische Europese samenwerking. Ik zal wat dat betreft de bestuursstijl van Steven voortzetten. Ik ga niet dromen over een Europees leger voor morgen, maar wil vandaag al praktische stappen zetten, zodat we waar mogelijk en nuttig beter samenwerken. Samen materiaal aankopen is daar een voorbeeld van.
Wil u meer Europese militaire samenwerking?
Loones: Absoluut, dat is ook ons partijstandpunt. Maar nogmaals: een eengemaakt Europees leger is niet voor morgen. Wat zouden we er ook mee doen? We hebben zelfs geen gemeenschappelijk Europees buitenlands beleid. Ik blijf inzetten op wat het Belgische beleid kenmerkt: multilateralisme. Wij treden op wanneer dat gedragen wordt door onze partners.
Uw voorganger koos voor de F-35 als vervanger van de F-16, wat ons zal toelaten een offensievere rol te spelen in internationale conflicten. Is dat onze nieuwe rol?
Loones: Defensie is als een brandverzekering: iedereen heeft er een in de hoop ze nooit nodig te hebben. De realiteit is: de wereld staat op verschillende plaatsen in brand en is geen veiligere plek geworden. Ook rond de EU groeien de spanningen.
Uw partijwoordvoerder Joachim Pohlmann is reserveofficier geworden omdat we ons ‘in een hybride oorlog bevinden’. Denkt u dat ook?
Loones: Ik vind het vooral verbazend hoezeer Europeanen vrede als iets vanzelfsprekends zien. Misschien hecht ik er als kind van de Westhoek wel extra belang aan. Combineer dat met mijn Europese blik en specialisatie in asiel en migratie, en u weet hoezeer ik mij bewust ben van de enorme uitdagingen. Je kunt het ook positief bekijken. Die uitdagingen zijn de belangrijkste redenen om de Europese samenwerking te koesteren.
Hoe moeilijk is het voor een overtuigd Vlaams-nationalist om minister van Defensie te worden?
Loones: Niet. Ik heb me voor het eerst politiek gemanifesteerd onder de IJzertoren. De ‘nooit meer oorlog’-gedachte is mij dus absoluut niet vreemd. Ik ben een pacifist, maar niet van de naïeve soort. Nooit meer oorlog is als ideaal in steen gebeiteld, maar geen realiteit. Er zullen altijd regimes zijn met slechte bedoelingen. Wie daar naïef op wil reageren, zal dat zonder ons moeten doen.
Dit artikel verschijnt woensdag 7 november in Knack.
