Roularta-topman Xavier Bouckaert: ‘De overheid mag magazines niet discrimineren’

Volgens de krant De Tijd staat de overheidssteun voor tijdschriften op de helling. In een herschikking van het belastingkrediet voor de uitgevers zou de steun voor tijdschriften wegvallen, terwijl die voor kranten zou stijgen. Roularta-topman Xavier Bouckaert reageert ontgoocheld.

Maandag vergaderde het kernkabinet opnieuw over de subsidies voor de verdeling van kranten en tijdschriften. Nadat Bpost eerder de concessie van 125 miljoen euro per jaar had verloren, maakte de regering eind vorig jaar een kruis over het bestaande systeem van distributiesteun. Tot 30 juni loopt er nog een uitdoofregeling, waarvoor Bpost eenmalig 75 miljoen kreeg.

Bovendien zouden uitgevers nog tot 2026 kunnen rekenen op een belastingkrediet van 50 miljoen euro, bedoeld voor distributie in afgelegen gebieden die zich bijna uitsluitend in Wallonië bevinden. Volgens De Tijd diende PS-vicepremier Pierre-Yves Dermagne maandag een voorstel in waarbij de steun voor de bedeling van tijdschriften volledig zou wegvallen – omdat daarvoor geen extra vroege ochtendronde nodig is.

In het voorstel dat het kernkabinet woensdag bespreekt, zou de overheidssteun voor de bedeling van tijdschriften volledig wegvallen. Hoe kijkt u naar die onderhandelingen?

Xavier Bouckaert: Ik vind dat pure discriminatie. De reden voor de uitsluiting van magazines zou zijn dat het goedkoper is om magazines rond te bedelen dan kranten, omdat magazines met de gewone post meekunnen. Maar dat wil daarom niet zeggen dat de distributiekosten voor magazines niet omhoog zullen gaan. Voor Knack en LeVif, bijvoorbeeld – toch concurrenten van de dagkranten – verwachten we een verhoging van 50 procent in distributiekosten bij een distributie binnen de dag na levering van de magazines bij de distributeur. Voor de Krant van West-Vlaanderen gaat het om de volle 100 procent.

Begrijpt u dat de overheid nu eenmaal keuzes moet maken?

Bouckaert: Ik kan absoluut niet begrijpen waarom magazines nu uitgesloten zouden worden van fiscale ondersteuning. Om zoiets te doen, moet je toch een objectieve reden hebben. Maar die zie ik niet. Eigenlijk bouwt de overheid een concurrentieel nadeel in voor de magazines. De dagkranten zijn immers onze concurrenten, zowel op de lezers- als op de advertentiemarkt.

We evolueren meer en meer naar een digitale leeservaring, waarbij de kranten op weekdagen digitaal worden gelezen. Maar in het weekend is er het momentum om ze op papier te lezen. Bij magazines is dat hetzelfde: digitaal op weekdagen, en dan eenmaal per week een papieren uitgave. Is het dan de rol van de overheid om de ene partij te gaan bevoordelen tegenover de andere? Dat is niet juist.

Wie dreigt het slachtoffer te worden van zo’n beslissing?

Bouckaert: Dat is duidelijk: de magazine-uitgevers. Wie is de grootste uitgever van commerciële magazines? Dat zijn wij, Roularta, met 25 magazinetitels. We worden echt geviseerd. Dat is ongehoord. Zoiets heb ik nog nooit in mijn leven meegemaakt.

Het toppunt zou zijn dat de overheid dan nog eens een onderscheid maakt tussen niet-commerciële en commerciële magazines – lees: magazines van ziekenfondsen enzovoort. Die laatste zouden wel nog ontzien worden.

Vaak hoor je ook dat de voortzetting van de overheidssteun belangrijk is voor de Waalse uitgevers. Ik besef ook wel dat Wallonië een moeilijke markt is – Roularta is er ook actief. En als Vlaams bedrijf krijgen we van het Waals Gewest geen enkele steun. En nu zou de federale overheid ons gaan discrimineren? Trop is te veel.

Overweegt Roularta gerechtelijke stappen indien magazines worden uitgesloten van distributiesteun?

Bouckaert: Als zoiets onrechtvaardigs zou gebeuren, dan onderzoeken we wat er juridisch mogelijk is. Ten eerste heb je het gelijkheidsbeginsel. Worden alle marktpartijen wel gelijk behandeld? Dat zouden we aan de Raad van State kunnen voorleggen. Daarnaast stellen we ons vragen bij de concurrentiewetgeving. Kun je als overheid zomaar één partij in de markt gaan bevoordelen tegenover een andere – terwijl het gaat om concurrenten van elkaar? Is dat geen concurrentieverstoring? En ten slotte heb je de kwestie van staatssteun: kan het wel dat de ene partij alles krijgt en de andere volledig uit de boot valt?

Indien het plan wordt doorgezet: hoe kan Roularta die financiële schok opvangen?

Bouckaert: De verhoging van 50 procent in distributiekosten zullen we sowieso moeten opvangen. Dat kan wegen op de prijzen van onze abonnementen. Terwijl dat bij kranten in mindere mate zal spelen. Begrijp me niet verkeerd: als het gaat om belastingkorting heb ik alle begrip dat die ook aan kranten wordt toebedeeld. Maar ik zie niet in waarom ze ook niet voor de magazines zou gelden. Ofwel geef je géén belastingkorting, ofwel geef je ze wel – maar dan in een gelijk speelveld voor iedereen. En dat is met het voorliggende voorstel niet het geval.

Een deeltje zullen we dus mogelijk doorrekenen in de prijs van abonnementen. Maar daar zit ook een grens op. Prijsgevoeligheid maakt dat de lezer zal afhaken als abonnementen té duur worden. En dus zou deze beslissing op ons als groep gaan wegen. Bovendien was 2023 al geen evident jaar voor Roularta. Ik hoef er toch geen tekening bij te maken wat dit zou betekenen voor ons?

Ik vraag me trouwens af of de financiële inspanning voor de overheid zo gigantisch groot zou zijn indien ze de magazines wél zou blijven steunen. Wij zijn niet de grote slokop. Ik begrijp echt niet dat men ons wil uitsluiten.

Wat verwacht u van het kernkabinet?

Bouckaert: Bij het oorspronkelijke voorstel dat in december op tafel lag, was er geen sprake van om magazines uit te sluiten. Wij vragen het kernkabinet simpelweg om magazines niet te discrimineren. We vragen niet meer dan een gelijke behandeling van alle spelers.

Riskeren er anders op termijn Roularta-titels te verdwijnen?

Bouckaert: Natuurlijk zal er een impact zijn. Welke precies, dat zal nog moeten blijken. Bepaalde titels zullen het zeker moeilijk hebben, voornamelijk dan onze magazines in Wallonië.