De regeringsonderhandelingen blijven ruim een jaar na de verkiezingen aanslepen. Volgens politiek commentator Rik Van Cauwelaert moeten alle partijen de gesprekken opnieuw ten gronde aanvatten. ‘Of sommige partijen Bouchez nu een sympathieke man vinden of niet: ze zullen er toch mee moeten werken.’
Koning Filip heeft maandagmiddag besloten om het ontslag van preformateurs Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette voorlopig in beraad te houden. Maandagnamiddag begint het staatshoofd opnieuw aan consultatierondes met de partijvoorzitters om de vastgelopen regeringsonderhandelingen een doorstart te geven. Volgens politiek commentator Rik Van Cauwelaert bestaat er nog altijd maar één haalbare optie.
Hoe kan de Koning de regeringsonderhandelingen toch nog nieuw leven inblazen?
Rik Van Cauwelaert: De N-VA en de PS als centrale as van de nieuwe federale regering is de enige werkbare piste. Zonder de twee grootste partijen is er geen alomvattend compromis mogelijk. In het verleden is dat ook altijd gebeurd: keer op keer geraakten de CVP en de PS het eens over een staatshervorming. Een keer, tijdens de paarse regeringen, heeft men dat zonder beide partijen geprobeerd. Dat is uiteindelijk op een regelrechte ramp uitgedraaid omdat regering-Verhofstadt de bijzondere financieringswet van Jean-Luc Dehaene helemaal heeft verknoeid. De afgelopen maanden zijn de PS en de N-VA na lang aarzelen eindelijk dichter bij elkaar gekomen. Dat momentum moeten de partijen blijven behouden.
Het is vooral interessant dat nét de N-VA zich heeft verzet tegen de MR, want ik laat me vertellen dat die laatste niet weigerachtig stonden tegenover fiscale en financiële verantwoordelijkheid voor de regio’s.
Moeten de onderhandelingen dan opnieuw, van meet af aan plaatsvinden met alle partijen waarmee men op een meerderheid mikt? Nu werden de liberalen of de groenen er pas op het einde bij gehaald.
Van Cauwelaert: Ik heb begrepen dat er vanuit de onderhandelaars toch enige bereidheid bestond om in sociaaleconomisch opzicht op te schuiven in de richting van de liberalen. Het is vooral interessant dat nét de N-VA zich heeft verzet tegen de MR, want ik laat me vertellen dat die laatste niet weigerachtig stonden tegenover fiscale en financiële verantwoordelijkheid voor de regio’s. Om maar te zeggen dat niet alles is waar het op het eerste gezicht op lijkt. George-Louis Bouchez hoopt om met zijn Belgicistische opvatting de kiezers van de CDH voor zich te winnen, maar anderzijds is hij best bereid om op enkele eisen van sommige Vlaamse partijen in te gaan.
Houdt de koning daarom het ontslag van de preformateurs voorlopig in beraad?
Van Cauwelaert: Ik ga ervan uit van wel. Tegen de achtergrond van het politieke schouwspel zouden een aantal vooraanstaande politici van N-VA en MR nog steeds met elkaar in contact staan. Zolang die kanalen open blijven, is het aangewezen om die paars-gele piste te bewandelen. En liefst snel, want men kan zich niet eeuwig achter de coronaomstandigheden blijven verschuilen.
De CD&V heeft zich sinds de verkiezingen steeds aan N-VA vastgeklampt en voor een verzoeningspoging met de PS gepleit …
Van Cauwelaert: (onderbreekt) We moeten misschien wat beter opletten met woorden zoals ‘vastklampen’. De CD&V heeft de berekening gemaakt dat de N-VA hoe dan ook in de federale regering moet zitten. Niet omdat de partij zo graag met de N-VA bestuurt, wel omdat ze niet wil dat de Vlaamse regering onwerkbaar wordt. Hetzelfde geldt voor de Open VLD, die zich niet ‘vastklampt’ aan de MR. Lachaert stelt gewoon vast dat De Wever en Magnette met zowel Groen als Ecolo aan tafel willen en niet met de twee liberale partijen. Is het niet normaal dat hij zich daar de nodige vragen bij stelt?
Hoewel er een goede verstandhouding tussen de PS en de N-VA heerst, is er nog veel werk aan de winkel.
Gelooft u dat de christendemocraten alsnog zouden kiezen voor een Vivaldi-regering indien de tandem tussen PS en N-VA alsnog spaak loopt?
Van Cauwelaert: Noch Egbert Lachaert (Open VLD) noch Joachim Coens (CD&V) gaan zetelen in een regering met een aanzienlijke minderheid langs Vlaamse kant. Dat krijg je in Vlaanderen niet uitgelegd, alleen al omdat de privésector in Vlaanderen veel groter is dan die in Wallonië. De discussie of N-VA werkelijk mee in de regering wil stappen, doet er voor CD&V en Open VLD eigenlijk niet toe. Het gaat erom dat beide partijen in dat geval voortdurend door zowel de N-VA als het Vlaams Belang zullen bestookt worden. Reken daarbij de bikkelharde sociaaleconomische maatregelen die er door de coronapandemie zitten aan te komen. Dat zouden de twee partijen nooit volhouden, ze vechten nu al een strijd op leven en dood uit. De woede onder de bevolking over het gevoerde beleid is momenteel al zo groot, dat je het risico om de twee grootste Vlaamse partijen aan de kant te schuiven echt niet kan lopen.
In een interview met De Standaard heeft Lachaert een deadline van 17 september voorgesteld. In de politiek duurt een maand een eeuwigheid, maar in het licht van de aanslepende onderhandelingen lijkt dat slechts een peulschil.
Van Cauwelaert: Hoewel er een goede verstandhouding tussen de PS en de N-VA heerst, is er nog veel werk aan de winkel. En niet alleen met de liberalen. CDH-voorzitter Maxime Prévot liet eerder optekenen dat De Wever en Magnette ook met de andere drie partijen uit ‘de bubbel van vijf’ (SP.A, CD&V en CDH, nvdr.) rekening moet houden. Tot hiertoe zaten die eigenlijk maar voor spek en bonen mee aan tafel. Conner Rousseau fungeert vooral als verbindingsofficier tussen de partijen, maar onderhandelen over de grond van de zaak heeft hij nog niet gedaan. Ook bij CD&V lijkt men nog niet helemaal te weten waar naartoe. En Prévot wil niet zomaar akkoord gaan met het institutionele luik dat De Wever en Magnette hebben besproken.
Is het dan niet zinvol om de huidige regering verder aan te vullen? Dan zitten de liberalen ineens mee aan tafel.
Van Cauwelaert: Dat klopt. Daarover nog het volgende: of sommige partijen Bouchez nu een sympathieke man vinden of niet: ze zullen er toch mee moeten werken. Van alle kopstukken binnen zijn partij, vader en zoon Michel, Reynders, Wilmès, Crucke … krijgt hij de steun. Hij is partijvoorzitter en daarmee is de kous af.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
