PS zet druk op regering-De Croo: ‘De strijd tegen financiële fraude moet sneller en beter’

‘Het hele land moet wakker worden geschud’, zegt Ahmed Laaouej, voorzitter van de PS-Kamerfractie.

Ahmed Laaouej was een van de belangrijkste oppositieleiders tegen de regering-Michel, maar vandaag is hij fractievoorzitter van de grootste meerderheidspartij binnen de Vivaldi-regering. Laaouej, daarnaast burgemeester van Koekelberg en voorzitter van de Brusselse PS-federatie, geldt als de financiële specialist van de partij. Zijn politieke rol is vandaag totaal anders. ‘De regering-Michel was een zootje ongeregeld’, zegt hij. ‘Haar maatregelen waren zo brutaal, dat je als oppositieleider de handen vol had. Nu is het mijn rol om de regering te steunen.’ Toch komt zijn PS deze week naar de Kamer met een fraudeplan, met daarin een reeks eigen voorstellen om grootschalige fiscale en financiële fraude krachtdadig aan te pakken.

Is dat op zich al geen strijdpunt van de Vivaldi-regering?

Ahmed Laaouej: Beschouw het als een extra aansporing. De Brusselse procureur-generaal Johan Delmulle heeft bij de opening van het gerechtelijke jaar gezegd dat hij de middelen noch de mensen heeft om zich met financiële criminaliteit bezig te houden en dat de dossiers blijven liggen. Het gaat niet over winkeldiefstallen, maar over georganiseerde, vaak aan drugshandel en mensensmokkel verbonden misdaad, die de Belgische staat miljarden kost. Voor dat type criminaliteit geldt volgens het Brusselse parket de facto straffeloosheid. En die boodschap krijg je te horen net wanneer de Pandora Papers verschijnen – volstrekt surrealistisch. Dus heb ik besloten minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD), minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) en minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) te interpelleren. Het regeerakkoord maakt van de strijd tegen fiscale fraude en financiële criminaliteit een prioriteit, maar het moet meer, sneller en beter. Het hele land moet wakker worden geschud. Het fraudeplan dat wij voorleggen, zou volgens alle experts een grote stap vooruit betekenen. En de PS wil dat het vooruitgaat. Het is een kwestie van rechtvaardigheid. Gewone werknemers betalen netjes hun belastingen, anderen betalen helemaal niets en berokkenen de samenleving grote schade. En in een jaar waarin het federale begrotingstekort 20 miljard euro bedraagt, is het een manier om geld binnen te halen.

Wat stelt u voor?

Laaouej: Het gaat vooral over het op heel korte termijn beschikbaar stellen van extra mankracht voor de verschillende diensten die zich met financiële misdrijven bezighouden. Meer gespecialiseerde onderzoeksrechters, meer politiemensen, meer magistraten in de hoven van beroep ook, waardoor de dossiers minder lang aanslepen. Want als het dan toch tot een veroordeling komt, is de redelijke termijn vaak overschreden, en zijn de criminelen en hun buit allang met de noorderzon vertrokken.

Maar uw fraudeplan is geen kritiek op de Vivaldi-regering?

Laaouej: Nee, want ik zeg niet dat de Vivaldi-regering niet de politieke wil heeft om het probleem aan te pakken. Ik zeg wel: bewijs het nu maar eens.

Volgens nogal wat Franstalige politieke waarnemers voelt de PS zich steeds minder thuis in de regering. Daarbij wordt verwezen naar het begrotingsoverleg, waar de PS aan het kortste eind zou hebben getrokken.

Laaouej: Dat verrast me toch. Kijk naar wat de PS sinds de start van de regering heeft binnengehaald: een minimumpensioen van 1500 euro tegen 2024, een verhoging met 20 procent van de laagste sociale uitkeringen, een miljard euro investeringen in publieke infrastructuur en ga zo maar door. Het zijn onmiskenbaar breuken met het bezuinigingsbeleid van de regering-Michel. De PS heeft tijdens het begrotingsoverleg ook gezorgd voor het herstel van het sociaal overleg voor alles wat te maken heeft met arbeidsreglementering – het is niet aan de regering om daarover te beslissen. Ook krijgen alle werknemers recht op vijf dagen opleiding per jaar – een nieuwe sociale verworvenheid. En natuurlijk waren er spanningen, maar dat laat zien dat er vitaliteit in Vivaldi zit. (lacht)

ABVV-voorzitter Thierry Bodson en Solidaris-voorzitter Jean-Pascal Labille waarschuwen dat Vivaldi een bocht naar links moet maken.

Laaouej: Vakbonden en ziekenfondsen moeten linkse regeringspartijen het vuur aan de schenen leggen. We verwachten heus niet dat ze ons ophemelen.

De mensen zonder papieren die in hongerstaking gingen, voelen zich verraden door staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) – de meeste van de al behandelde dossiers zijn afgekeurd. Wat verwacht u van de staatssecretaris?

Laaouej: De PS wil aangepaste oplossingen, met respect voor de menselijke waardigheid. Maar ik hoed me om daar op dit moment een politieke polemiek van te maken. Hoe meer agitatie, hoe meer de standpunten verstrakken, het politieke klimaat verzuurt en evenwichtige oplossingen uit het zicht verdwijnen. We moeten de kwestie eerst in de regering bespreken. De staatssecretaris zal heel precies moeten uitleggen welke demarches hij en zijn administratie hebben ondernomen, en hoe het staat in elk van die dossiers.

Vlaanderen wil veeleer naar een strenger migratiebeleid, en ook sommige linkse intellectuelen pleiten daarvoor.

Laaouej: Dat is zeker niet het standpunt van de PS, al zijn we niet voor open grenzen. Vergeet niet dat het land deels is opgebouwd dankzij migratie. Bovendien is België recordhouder op het vlak van ondergrondse economie. Volgens internationale studies gaat het om 16 à 18 procent van onze economie. Dat zorgt voor spanningen op de arbeidsmarkt en de uitbuiting van werknemers door weinig scrupuleuze werkgevers. Daarmee moeten we in het regularisatiedebat ook rekening houden.

In de Kamer hebt u onlangs uitgehaald naar de PTB. Welke strategie moet uw partij volgen om de radicaal-linkse concurrent te bestrijden?

Laaouej: Wat mij betreft mag de PS best in de aanval gaan. Neem de resolutie in verband met de detentie van de Oeigoeren, waarin we onze bezorgdheid uiten over de genocide die dat volk bedreigt. Ze is goedgekeurd door alle partijen in de Kamer, behalve door de PTB, die zich heeft onthouden op grond van geopolitieke onzin als zou achter die resolutie een door de Amerikanen georkestreerde aanval op China schuilgaan. Terwijl het gaat over mensenrechten. Naar schatting een miljoen Oeigoeren verrichten dwangarbeid in zogenaamde heropvoedingskampen. Vrouwen worden gesteriliseerd en kinderen bij hun families weggehaald. Maar de PTB weigert positie te kiezen en is zo in zekere zin medeplichtig aan wat daar gebeurt. Denk ook aan de twijfels die de Waalse FGTB-topman Jean-François Tamellini uitte bij de democratische inborst van de PTB. Tamellini klaagt aan dat de PTB de controle over de FGTB wil verwerven. De PS heeft binnen de gemeenschappelijke actie altijd de autonomie van de vakbond gerespecteerd. Wij zullen niet bepalen wat de vakbonden moeten zeggen. Bij de PTB is dat anders. Daar moet de FGTB de buikspreker van de partij worden. Steeds meer FGTB-afgevaardigden hebben er genoeg van en dreigen de vakbond te verlaten. Dat is ernstig. Mag ik eraan herinneren dat een van de grote twistpunten op het moment van de opvolging van Lenin juist de plaats van de vakbond binnen de communistische partij was? Sommigen vonden een vakbond niet meer nodig. Daarbij komt nog dat de PTB ons nu al jaren de les leest, maar wat hebben zij in hun veertigjarige bestaan verwezenlijkt? Het doet me denken aan de haan Kantekleer, die gelooft dat door zijn gekraai ’s ochtends de zon opgaat.