Sinds mei wordt in de politiezone Mechelen-Willebroek elke identiteitscontrole van een burger door de politie centraal geregistreerd. De agent moet de burger ook telkens de reden van de controle vertellen. Burgemeester Bart Somers (Open VLD) wil daarmee etnisch profileren aanpakken.
Burgemeester Bart Somers (Open VLD) wil dat zijn stad en de zone een voortrekkersrol spelen, zo heeft hij maandagavond gezegd tijdens een debatavond.
Somers was een van de sprekers op een debat van de Liga voor Mensenrechten. Dat ging over etnisch profileren en de effecten ervan op wie ermee te maken krijgt. Meerdere sprekers gaven aan dat er in België maar zeer weinig cijfergegevens zijn, waardoor het fenomeen moeilijk te meten valt.
Maar in Mechelen-Willebroek wil men dat veranderen. ‘Sinds mei wordt elke identiteitscontrole geregistreerd. De agent moet elke controle aan de meldkamer melden, zeggen wie hij is, wie wordt gecontroleerd en de reden waarom. Bovendien vragen we de agent de reden ook mee te delen aan de gecontroleerde zelf. Dat geeft meteen een heel andere context’, aldus Somers.
Volgens de liberale burgemeester is zijn korps het allereerste in het land dat een dergelijke registratie doet. Men wil men een voortrekkersrol spelen. ‘Dat etnisch profileren bestaat – volgens mij zelfs op grote schaal – is een grote schande. De weinige keren dat ik zelf werd gecontroleerd, werd ik er ook wrevelig van. Als dat heel regelmatig voorkomt, dan zorgt dat voor frustraties, kwaadheid, angst, agressie en soms zelfs haat tegenover de samenleving. Daar gaan we als samenleving in de fout. Wij willen hiermee een absolute voortrekkersrol spelen, de beste van de klas zijn en de grootste onderscheiding halen qua non-discriminatiebeleid’, stelt Somers.
De cijfers zullen door onderzoeker Sofie De Kimpe (VUB) in het kader van Europees onderzoek worden doorgelicht. De cijfers zullen ook geregeld worden bekendgemaakt.
‘Zet aan tot nadenken’
De Liga voor Mensenrechten heeft niet meteen weet van andere plaatsen in België waar een dergelijke registratie gebeurt en reageert overwegend positief op de aanpak.
‘Dit is goed om twee redenen. De registratie houdt in dat men erkent dat het gebeurt en dat er mogelijk een probleem is met etnisch profileren. We hebben gezocht naar cijfers, vonden er geen, en dat maakt dit interessant’, zegt bestuurder Kati Verstrepen.
‘Het is ook goed omdat veel agenten zich zo bewust gaan worden van wat ze doen. Het verplicht melden doet nadenken: “Waarom vraag ik dit aan hem of haar en niet aan iemand anders.” Dat kan de frustratie bij slachtoffers wegwerken’, klinkt het nog.
‘Een bezorgdheid is wel dat er voldoende informatie moet zijn. Als de reden van controle altijd ‘verdacht gedrag’ zou zijn, dan raakt het niet opgelost. Met voldoende concrete informatie worden de cijfers nuttig.’
