‘Misschien moeten politici van de centrumpartijen wat meer buitenkomen’

Ziezo, de verkiezingen zijn achter de rug. Grote winnaar in Antwerpen? De communisten van de PVDA. Grootste verliezer? De peilingen, politieke analisten, journalisten en columnisten die het Vlaams Belang zagen flirten met een historische monsterscore. Ook ik sloeg de bal compleet mis.

Wat mij dan weer niet verraste, was de Borgerhoutisering van ’t Stad. In het prachtige district waar ik woon zit Groen in een coalitie met Vooruit en de PVDA. Jarenlang een unicum, maar sinds 2018 geen uitzondering meer, want ook in Zelzate besturen de communisten.

In de lange aanloop naar de verkiezingen heb ik in tientallen scholen workshops gegeven over het ABC van de democratie. Al te vaak was de conclusie ontnuchterend: jongeren nemen een ruk naar de extremen, laten het politieke centrum voor wat het is en dromen weleens van een ‘goede’ dictator. Wanneer je de geschiedenis van naderbij bekijkt, hoeft dat niet te verbazen: de ideeën waar de politieke uitersten vandaag mee dwepen hebben in het verleden dictators voortgebracht. Stalin, Hitler, Mussolini, Mao: allemaal daagden ze het systeem en zijn gebreken uit. De gewone man moest en zou in zijn eer hersteld worden. De rijken zouden betalen, de vreemden verdwijnen.

Eigen aan een democratie is dat je luistert naar het signaal van de kiezer. En dat signaal was in Antwerpen oorverdovend. De PVDA zit de N-VA, sinds jaar en dag met straatlengtes voorsprong de grootse, op de hielen. Verklaring voor dat succes? Communisten die hengelen naar de stem van de moslims, of godbetert: ‘de allochtoon’. Jongeren, die via TikTok gemakkelijk te manipuleren zijn, kozen massaal voor hun Grote Leider, Jos D’Haese.

Al blijft één aspect fel onderbelicht: de aanwezigheid van de PVDA in de volkswijken. Gisteren liep ik een jonge vrouw tegen het lijf die een snoeihard oordeel over de politici velde: ‘Nu de verkiezingen voorbij zijn verdwijnen ze weer’, snauwde ze. ‘Die van de PVDA zijn altijd aanwezig. Daarom verdienden ze mijn stem.’

Dienstbetoon, spreekuurtjes, huisartsenpraktijken, campagnes die niet een week voor de verkiezingen worden gevoerd, maar met een uitgekiende strategie van petities, aanwezigheid op betogingen en contacten met het middenveld, wierpen afgelopen zondag in Antwerpen duidelijk vruchten af.

Zeker door het dubieuze discours van de partij met betrekking tot mensenrechten staan we mijlenver van elkaar af, maar om het te zeggen met de woorden van een trotse, jonge PVDA-stemmer (die Jos D’Haese op alle sociale media heeft geblokkeerd): ‘Misschien is dit wel de wake-upcall voor alle centrumpartijen: kom eens buiten.’