‘Jonge Afghanen terugsturen? We hebben de krachten van gemotiveerde nieuwkomers nodig’

‘Net wanneer de verschillende inversteringen beginnen te renderen, houdt het verhaal voor velen plots op’, schrijven zeven leerkrachten uit het onthaalonderwijs voor nieuwkomers. Ze vragen aandacht voor het lot van jonge Afghanen van wie het verzoek om bescherming werd afgewezen.

Wij zijn leerkrachten in het onthaalonderwijs voor nieuwkomers. Eén van onze leerlingen is een Afghaanse vijftienjarige vluchteling die zonder familie of vrienden België bereikte na een maandenlange tocht. Hij is een van onze vele gemotiveerde leerlingen, en zijn inzet werpt vruchten af: hij spreekt Nederlands, heeft hier vrienden, wil een job leren en gaan werken. Maar zo ver zal het allicht niet komen. Hij kreeg zopas te horen dat zijn verzoek om bescherming is afgewezen. Hij moet België verlaten.

Veel van zijn vragen kunnen we beantwoorden. Maar deze vraag niet: “Wat had hij nog meer kunnen doen?” Nederlands leren, als vrijwilliger werken, zich voorbereiden op een goede job? Bij elke beoordeling van zijn dossier weer staven dat hij niet zomaar alles achterliet en zijn leven waagde tijdens zijn vlucht? Het blijkt niet genoeg.

Onze leerling kan beroep aantekenen. Maar wat zijn de criteria om een beslissing te herroepen? Waar vindt hij nóg meer argumenten? Volstaat de moord op familieleden, de reële angst dat hem bij terugkeer hetzelfde lot wacht? Waar haalt hij, uit een thuisland in puin, nog meer materiaal dat bewijst hoe precair zijn situatie bij terugkeer is? En moet dat allemaal nog bewezen worden? Het reisadvies van de FOD Buitenlandse Zaken is duidelijk: de veiligheidssituatie in Afghanistan is uiterst problematisch, er is voortdurend en overal kans op een aanslag. Reizen naar Afghanistan wordt Belgen formeel afgeraden. Als geen mens er veilig is, wordt de beroepsprocedure dan geen zaak van willekeur?

(Lees verder onder de preview.)

Onze leerling is niet alleen. Van onze negen Afghaanse leerlingen die op positief nieuws hoopten, kregen er dit schooljaar al zes een negatief advies. Uit andere scholen horen we gelijkaardige getuigenissen. Een beslissing zou binnen 6 maanden moeten kunnen, maar onze leerlingen wachten vaak veel langer. Een negatief advies komt dus na een investering van maanden en zelfs jaren. Investeren doet België wel degelijk: de overheid – de burger – financiert scholing, verblijf, sociale, psychologische en administratieve hulp. Werkgevers bieden stagekansen, organisaties helpen waar nodig. En net wanneer dit alles begint te renderen, houdt het verhaal voor velen plots op.

Werkgevers zoeken wanhopig naar personeel in een vergrijzende arbeidsmarkt. Een federale dienst ontzegt gemotiveerde jongeren een kans op werk, terwijl de Vlaamse overheid in het buitenland op zoek gaat naar arbeidskrachten. Een verspilling van middelen en werkkracht. Initiatieven als ‘asielzoeker zkt. match met bedrijf’ van Voka-KvK Limburg, Confederatie Bouw Limburg en ITZU bewijzen dat het anders kan.

Beste beleidsmakers, wij vragen het volgende:

1. Bescherm wie uit Afghanistan vlucht.
2. Verkort voor elke aanvrager de doorlooptijd om verspilling van middelen en energie te vermijden. Leren en leven in onzekerheid heeft een kost, voor aanvragers én voor ons land.
3. Kijk over bevoegdheden en beleidsniveaus heen om de kracht van gemotiveerde nieuwkomers in te zetten. We hebben hen nodig.

Opkomen voor het lot van vluchtelingen mag electoraal geen goede zet lijken. Maar met moedig, degelijk bestuur en met de efficiënte inzet van financiële en menselijke middelen scoort u zeker.

Nele Bullekens, Stéphanie Danckaert, Jolien Evers, Margot Lemmens, Anouk Lousberg, Laura Moyens, An Schollen werken in het onthaalonderwijs voor nieuwkomers. Ze schrijven deze brief in eigen naam.