Waarom Bart De Wever niet debatteert met Georges-Louis Bouchez

Deze verkiezingscampagne krijgen we meer dan waarschijnlijk geen rechtstreeks duel te zien tussen partijvoorzitters Bart De Wever (N-VA) en Georges-Louis Bouchez (MR).

Woensdagavond stond het debat Jan Jambon (N-VA) versus Georges-Louis Bouchez (MR) op het menu van Terzake. Het VRT-programma slaagde erin beide heren voor de eerste keer samen aan tafel te krijgen. De Vlaamse minister-president kruiste dus de degens met een Franstalige partijvoorzitter.

Op zich is dat een gekke combinatie. De logische opponent van partijvoorzitter Bouchez is partijvoorzitter Bart De Wever (N-VA). Die stond dinsdagavond tegenover Paul Magnette (PS) op tv-zenders VTM en RTL. Alle evergreens passeerden de revue: het confederalisme (dat Magnette afwees), een strenger asielbeleid (dat Magnette afwees) en de sanering van de sociale zekerheid (die Magnette afwees).

Tien jaar na het eerste grote duel tussen De Wever en Magnette bleef de confrontatie een boeiend schouwspel. De aftelklok, die dezer dagen ook wordt gebruikt door Terzake, zorgde voor een hoffelijke opstelling van beide heren. Wanneer ze door elkaar spreken, blijft de klok immers tikken, waardoor ze in eigen vlees snijden. Het publiek, dat bestond uit een schare fans van N-VA en PS, gedroeg zich met veel gejuich en gejouw minder hoffelijk dan beide politici.

Tweelandenland

Maar De Wever en Magnette zijn niet langer de onbetwiste marktleiders binnen hun taalgemeenschap. In Vlaanderen staat het Vlaams Belang van Tom Van Grieken al jaren bovenaan in de peilingen, in Franstalig België dreigt de MR de grootste partij te worden. Open VLD-kopstuk Vincent Van Quickenborne suggereerde woensdagochtend dan ook dat een debat tussen Van Grieken en Bouchez interessanter had geweest.

Of toch maar De Wever tegen Bouchez? Naar verluidt aast de MR daar al jaren op. In verschillende media, waaronder televisieformats, zou het al op tafel hebben gelegen, Bouchez zou zich elke keer bereid hebben verklaard. Volgens de Franstalige liberalen heeft De Wever steevast geweigerd. Ook in de komende rechte lijn naar verkiezingsdag zouden beide politici geen enkele keer tegenover elkaar staan. Bijna kwam het tot een confrontatie in het VTM-programma Het Conclaaf, maar omdat Paul Magnette niet mee wilde doen, bleef het programma bij louter Vlaamse partijvoorzitters.

‘Eric Goens heeft me een depressie bezorgd’

Op de Gulden-Vlieslaan, het MR-hoofdkwartier, gaat men ervan uit dat een debat met ‘GLB’ de premisse van de N-VA ondergraaft: dat het linkse Wallonië tegenover het centrumrechtse Vlaanderen staat in het tweelandenland België. Bij een rechtstreeks debat valt dus minder te winnen dan bij een duel met de linkse PS. De MR zet zichzelf in de markt als een soort Franstalige N-VA. Qua migratie, veiligheid en vooral het socio-economische zijn ze het vaak eens. Beide formaties worden gescheiden door het communautaire. Terwijl zelfverklaard belgicist Bouchez luidop nadenkt over het herfederaliseren van beleidsdomeinen als klimaat of gezondheidszorg, wil Vlaams-nationalist De Wever het federale niveau zo veel mogelijk uitkleden.

Hoewel, ook Bouchez is ervoor te vinden de regio’s te responsabiliseren, waarbij een regio financieel gestraft wordt als ze haar doelstellingen – bijvoorbeeld qua werkzaamheidsgraad – niet haalt. Met name Brussel en Wallonië komen dan in het vizier.

Alexander De Croo (Open VLD): ‘Tegen 15 oktober moeten we een nieuwe regering hebben’

Droomcoalitie

Bouchez wil de N-VA dus in de hoek duwen met de vraag: ‘Waarom weigeren jullie onze uitgestoken hand?’ De strategie wordt sinds kort overgenomen door premier Alexander De Croo (Open VLD). De eerste minister distantieert zich de laatste dagen meer en meer van zijn Vivaldi-regering van zeven partijen. Hij doet De Wever een offer he can’t refuse: Open VLD, MR, CD&V en Les Engagés, het vroegere CDH, denken wat betreft socio-economische issues centrumrechts. Denk aan de beperking van de werkloosheid in de tijd.

De Croo vraagt De Wever dus om de PS te laten vallen, en voluit te kiezen voor een centrumrechtse regering. Maar dan zónder een staatshervorming. Het doembeeld dat de liberalen proberen op te roepen, is dat van een nieuwe langdurige formatie, waarbij preformateurs, verkenners, ontmijners en dies meer elkaar opvolgen terwijl politici zich opsluiten in kastelen.

Dat de droomcoalitie van De Croo volgens de peilingen niet het vereiste aantal zetels behaalt, lijkt haast een vervelende bijkomstigheid.

Bouchez hamert er al langer op: voor een volwaardige staatshervorming zijn 100 van de 150 Kamerzetels nodig. Met groeiende antisysteempartijen als Vlaams Belang en PVDA wordt zoiets bijna onmogelijk. En De Wever zal de PS er altijd voor nodig hebben.

Ook Tom Van Grieken kent de zere plek. De Wever zegt graag dat een stem voor het Vlaams Belang gelijkstaat aan een stem voor linkse partijen. Maar tegelijk beoogt De Wever met diezelfde PS in zee te gaan om zijn confederale plannen uit te voeren. Waardoor het Vlaams Belang concludeert dat een stem voor de N-VA een stem is voor de PS. De boodschap dat je de PS nodig hebt om een institutionele staatsstructuur uit te bouwen die ervoor zorgt dat je minder invloed ondervindt van diezelfde PS, is een uitdagende boodschap om te verkopen.

De N-VA was niet bereikbaar voor commentaar.

‘Is het Vlaams Belang echt de inzet van de verkiezingen, zoals vandaag overal wordt rondverteld?’