Tien dagen voor de geplande landing gaat Arizona door zwaar weer. De laatste supernota van formateur Bart De Wever (N-VA) helt nog steeds te zwaar over naar rechts. Vooruit toont zich ontevreden, net als de CD&V. Maar is het meer dan een onderhandelingstactiek?
Struikelt de Arizona-coalitie dan toch nog op de valreep? Tien dagen voor de door formateur Bart De Wever zelfopgelegde deadline van 31 januari rommelt het in de federale formatie van N-VA, Vooruit, CD&V, MR en Les Engagés.
Met name Vooruit geeft aan dat het op deze manier niet verder kan. Dat De Wever in zijn nieuwe supernota opnieuw een belastingverlaging van 1 miljard euro op tafel legt, tot daaraan toe. Vooruit beseft dat de MR van Georges-Louis Bouchez gepaaid moet worden, een taxcut is geen taboe in een eerbaar compromis.
Maar dat de formateur meer geld zoekt bij de pensioenen kan er bij de Vlaamse socialisten niet in. Er wordt ook gevreesd voor de ‘uitholling’ van de bijdragen van de zogenaamde sterkste schouders. Ter herinnering: Arizona is op weg naar een sanering van 20 miljard euro, en nieuwe beleidsmaatregelen ter waarde van 3 miljard euro.
Pauzeknop
Binnen Vooruit laten ze uitschijnen dat de partij eendrachtig is in haar oordeel. Lees: er zit geen ruis op de lijn tussen de hoofdonderhandelaars Conner Rousseau en Frank Vandenbroucke. In het verleden wilden andere partijen hen maar wat graag uit elkaar spelen.
De Wever staat voor de zoveelste keer voor hetzelfde dilemma. Als hij nu nog een grote toegeving doet aan de socio-economisch linkse partijen, zal de MR wellicht steigeren. En die partij is, net als Vooruit, nodig om Arizona te doen slagen. Tegelijk moet De Wever ook zijn eigen achterban bedienen. Al maanden maakt hij duidelijk dat hij het premierschap met flinke tegenzin zal opnemen, en alleen op voorwaarde dat de inhoud goed zit. ‘Ik ga niet inbinden op de ambities’, klonk het maandag nog.
Na de ontgoochelde reacties afgelopen weekend besloot De Wever de socio-economische thema’s eventjes te parkeren. Als de formateur tegen het einde van de maand een regering wil optuigen, mag de vinger evenwel niet te lang op de pauzeknop.
Een crisette in de laatste rechte lijn naar een groot akkoord is geen zeldzaamheid in de Wetstraat. Voor Vooruit is Arizona, met de twee grote rechtse partijen N-VA en MR, van bij het begin een moeilijk verhaal geweest. Grote demonstraties zoals die van vorige maandag met 34.000 leerkrachten verminderen de druk allerminst. ‘Hun zorgen zijn dan ook niet allemaal onterecht’, klinkt het ergens.
‘Bij een buffet schep je niet op wat je niet lekker vindt. Als De Wever wil dat we eten, moet hij ons iets eetbaar voorschotelen.’
Inhakken
Voor één partijvoorzitter is het duidelijk: ‘Ja, de nieuwe supernota bevat echte obstakels voor Vooruit, maar de formateur zal zijn nota nog aanpassen.’ Een andere bron: ‘Ik denk niet dat Vooruit bluft. De Wever moet terug naar de tekentafel.’ In de nieuwe supernota zijn onverwachte verschuivingen gebeurd die ook CD&V en Les Engagés niet hadden zien aankomen.
Zo was er binnen Arizona overeenstemming dat bepaalde voordelige pensioenregimes voor ambtenaren, onder wie de leerkrachten, zouden worden afgebouwd. Maar de maatregelen die verzachtend zouden moeten werken, bijvoorbeeld de mogelijkheid tot een tweede pensioenpijler, zouden pas veel later in werking treden. ‘Eerst inhakken, pas veel later compenseren’, zo luidt een omschrijving.
Het aanbod van De Wever wordt dus slecht onthaald. Nochtans had de formateur eerder gezegd dat de partijen het hiermee zullen moeten doen: ‘Dit is een buffet waar je nu van moet nemen, of je moet de zaal verlaten.’
Bij een insider valt te horen dat De Wever niet weet hoe zo’n eetformule werkt. ‘Bij een buffet schep je niet op wat je niet lekker vindt. Als De Wever wil dat we eten, moet hij ons iets eetbaar voorschotelen.’
Hoe Bart De Wever de gewenste premier van koning Filip werd
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier