Jan Jambon in Septemberverklaring: ‘Nederig, maar trots op sterk pakket aan maatregelen’
De afgelopen dagen waren ‘allesbehalve een fraai toonbeeld van hoe we Vlaanderen willen besturen’, maar de Vlaamse regering heeft een ‘ongelooflijk sterk pakket ten voordele van onze gezinnen en bedrijven’ klaar. Dat heeft minister-president Jan Jambon (N-VA) gezegd in zijn Septemberverklaring. In het begrotingsakkoord dat de Vlaamse regering woensdagavond sloot is voor 4 miljard euro aan crisismaatregelen plus 1 miljard euro leningen aan bedrijven voorzien.
Jan Jambon moest zijn Septemberverklaring met een paar dagen vertraging afleggen, nadat de regering het begin deze week niet eens was geraakt over de begroting en de daarmee gepaard gaande koopkrachtmaatregelen.
De minister-president verwees in zijn toespraak een paar keer naar de strapatsen van de afgelopen week. ‘Voor u staat een nederige man’, zei hij, ‘omdat ik besef dat het proces dat we doorlopen hebben als regering niet fraai was’. ‘Daar moeten we lessen uit trekken.’
Hij noemde de vertoning van maandag ‘pijnlijk’, en erkende dat zijn ‘ego deuken geïncasseerd heeft’. Tegelijkertijd is Jambon ook ’trots’ op het ‘ongelooflijk sterke pakket ten voordele van onze gezinnen en bedrijven’, zei hij.
Wat moet u weten over het begrotingsakkoord?
In het begrotingsakkoord dat de Vlaamse regering woensdagavond sloot is voor 4 miljard euro aan crisismaatregelen plus 1 miljard euro leningen aan bedrijven voorzien.
CD&V had de minister-president woensdag om een week uitstel gevraagd, maar dat heeft Jan Jambon geweigerd. De N-VA’er heeft zich daarop teruggetrokken met viceminister-president Hilde Crevits (CD&V), met de vraag of de partij de voorkeur gaf aan het voorstel rond het groeipakket van maandag, dan wel het voorstel van woensdag. CD&V heeft voor het voorstel van maandag gekozen, al zijn er volgens de partij zelf nog wel enkele wijzigingen.
De indexering van het basisbedrag in het groeipakket wordt opnieuw van 1 op 2 procent gebracht. Daarnaast krijgen alle kinderen in 2022 en 2023 een eenmalige tegemoetkoming van 100 euro. De doelgroep van de sociale toeslagen wordt uitgebreid van 30.000 tot 80.000 kinderen, of zowat 10 procent van het totaal.
De kostprijs van die aanpassingen loopt op van 160 miljoen euro in 2023 tot 230 miljoen euro in 2027.
Voor de bedrijven komt er een pakket van 250 miljoen euro aan subsidies, op voorwaarde dat ze investeren in energiebesparing. De ondernemingen krijgen daarnaast 1 miljard euro aan leningen en waarborgen om hen door de energiecrisis te helpen.
De jobbonus, die extra nettoloon voorziet voor de laagste lonen, wordt uitgebreid. Het plafond wordt verhoogd tot een bruto maandloon van 2.900 euro. Het maximale jaarlijkse bedrag van de bonus stijgt van 600 tot 700 euro.
Daarnaast wordt de indexering van de huurprijzen beperkt. Enkel de eigenaars van gebouwen met een zeer goede energiescore mogen de volledige index doorrekenen. Naarmate het energiepeil daalt, neemt ook de maximale indexering af.
Alle maatregelen samen zijn goed voor een bedrag van 4 miljard euro, plus 1 miljard euro voor de leningen en waarborgen. Vlaanderen zou daarmee in een traject stappen naar een nieuw evenwicht. In 2026 zou er nog een tekort zijn van 200 miljoen euro. In 2027 zou er een overschot worden geboekt van 250 tot 300 miljoen.
Jambon #bijzondertevreden
Minister-president Jan Jambon is er dus in geslaagd om de totale crash van zijn regeringsploeg af te wenden. ‘Ik bedank iedereen binnen mijn regering om dit akkoord mogelijk te maken. Alle details morgen tijdens de Septemberverklaring’, zo tweet Vlaams minister-president Jan Jambon met daarbij de hashtag #bijzondertevreden.
Coalitiepartner CD&V had bijzonder hoog ingezet op het groeipakket, de vroegere kinderbijslag, maar heeft zich alsnog akkoord verklaard met een eerder voorstel. Dat voorstel bevat naar verluidt geen koppeling van het groeipakket aan de spilindex, iets wat CD&V-voorzitter Sammy Mahdi maandag nog de ‘rode lijn’ voor zijn partij had genoemd. Eerder had CD&V-voorzitter Mahdi via Twitter laten weten dat zijn partij inbindt omdat ze ‘chaos’ wil vermijden. ‘We pakken onze verantwoordelijkheid en alle shit die daar allicht bij hoort. CD&V laat de Vlaming niet in de steek’, zo tweette de CD&V-voorzitter.
Rede en volwassenheid
Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert vindt het ‘goed dat rede en volwassenheid zegevieren’. ‘Met de jobbonus, steun aan bedrijven en extra kinderbijslag is het Vlaamse begrotingsakkoord belangrijk voor Vlamingen die het vandaag lastig hebben’, zo tweet de liberale partijvoorzitter.
Nieuwe besparingsronde volgens PVDA
Volgens oppositiepartij PVDA is minister-president Jan Jambon erin geslaagd een regeringscrisis af te wenden, maar maakt het bereikte akkoord de koopkrachtcrisis erger. ‘Zo krijgt de N-VA toch haar zin: Vlaanderen bespaart op kinderen, op onderwijs, op zorg, op steden en gemeenten, op openbare diensten’, reageert PVDA-fractieleider Jos D’Haese op het akkoord binnen de Vlaamse regering.
Volgens PVDA is het akkoord in de eerste plaats een forse besparingsoperatie. Terwijl de meeste ontvangsten, zoals de dotaties, meestijgen met de inflatie, volgen verschillende Vlaamse uitgaven die inflatie onvolledig of later. De regering-Jambon kan daardoor rekenen op een stevige ‘inflatiebonus’, een budgettaire meevaller waarover de regering de voorbije weken stevig gediscussieerd heeft.
Volgens PVDA zorgt die inflatiedynamiek net voor een ‘nieuwe besparingsronde’. Vlaanderen krijgt wel fors meer middelen binnen, maar stort die niet door naar de instanties die ze subsidieert, zegt de uiterst linkse partij.
‘De crisis in de regering is misschien afgewend, maar die regering maakt de crisis in de samenleving alleen maar erger’, meent fractieleider Jos D’Haese. ‘Wij zullen al het verzet steunen voor een volledige indexering van de kinderbijslag en van alle werkingsmiddelen’, aldus D’Haese.
De partij heeft zelf een alternatief voorstel: ‘Halveer de ministerlonen, want met 10.000 euro per maand hebben ze gewoon geen idee van de crisis die een groot deel van de bevolking doormaakt.’
‘Wie is geholpen met deze shitshow?’
Vooruit is niet onder de indruk van het akkoord dat de Vlaamse regering heeft gesloten over de begroting. Vlaams fractieleidster Hannelore Goeman vraagt zich af waar de crisis van de voorbije dagen toe geleid heeft.
‘Welk kind, welk gezin, welke Vlaming is er nu geholpen met de shitshow van de voorbije dagen?’, vraagt ze zich af op twitter. ‘Inhoudelijk blijft alles hetzelfde: de Vlaamse regering bespaart op onze kinderen in tijden van crisis.’