Zijn we op weg naar een Vlaamse politie?

De regionalisering van de politie is geen slecht idee, vindt criminoloog Marc Cools (UGent).

Ophef in Franstalig België. Maandag vernam de krant La Libre Bélgique dat de N-VA een soort regionalisering van de lokale politie op de tafel van de regeringsonderhandelingen legt. Vandaag maken de lokale en de federale politie deel uit van de zogenaamde geïntegreerde politie, en kleuren ze nog tamelijk ‘Belgisch’. Hoe het precieze voorstel luidt, is niet helder, maar politieke bronnen maken zich tegenover La Libre zorgen dat de voorstellen een voorbode zijn van wat op termijn een eigen ‘Vlaamse politie’ zou kunnen worden.

Niet eens zo’n slecht idee, vindt criminoloog Marc Cools (UGent). Hij is al jaren voorstander van de regionalisering van de politie. ‘Als de regeringsonderhandelaars de regio’s meer bevoegdheden willen geven, dan mogen er geen taboes zijn. Je kunt je dan wel afvragen of de regionalisering van de politie niet eerder symboolpolitiek is. Misschien is het dat wel, maar dan wel een belangrijk symbool.’

Wat zou het voordeel zijn van de regionalisering van de lokale politie?

Marc Cools: Schaalvergroting waar mogelijk en waar nodig. Uit ons onderzoek weten we dat Wallonië niet geïnteresseerd is in grotere politiezones. Een van de redenen is de fysieke afstand tussen lokale politiezones, die doorgaans groter is dan die in Vlaanderen. Grotere politiezones leiden nochtans tot efficiëntiewinsten en sommige kleine politiezones zitten in slechte papieren. Overigens, de Spaanse regio’s Baskenland en Catalonië hebben ook een eigen politie.

De regio’s bevoegd maken voor de lokale politie is dus een eerste stap naar grotere politiezones?

Cools: Ja, daarvoor is een groot draagvlak in Vlaanderen. Recent zagen we nog het ontstaan van de politiezone Rivierenland, een samengaan van de politiezone Mechelen-Willebroek met de zone Klein-Brabant. Die politiezone in het zuiden van de provincie Antwerpen werd zo de derde grootste van Vlaanderen. Ik denk dat de voorbije verkiezingsuitslag duidelijk maakte dat mensen een efficiëntere overheid willen. De lokale politie blijft bestaan, maar daarboven mag de regio – de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur of de minister-president zelf – voor een deel mee nadenken over de werking.

Wat met Brussel?

Cools: Daar heb je het verhaal van de versnippering of zeg maar verrommeling. Je hebt er een gewest, een regering, een parlement, twee communautaire commissies, 19 gemeentes en 6 politiezones. Uit ons onderzoek bleek dat zelfs de fusie van die zones onbespreekbaar was. Ik weet niet wat de onderhandelaars op tafel hebben gelegd, maar ik denk dat er ooit over die fusie gesproken zal worden. Niet te vergeten: met de laatste staatshervorming heeft het Brussels Hoofdstedelijk Geweest de bevoegdheid veiligheid gekregen – iets wat het weliswaar amper invult. Als de regio’s zelf verantwoordelijk worden voor de financiering van de politie, dan groeit de kans op een efficiëntere organisatie.

Privébewaker wil meer flik worden: moeten privébedrijven meer taken van de politie overnemen?