Volgens een nieuwe peiling van Het Belang van Limburg zouden het Vlaams Belang (27,8 procent) en de PVDA (11,6 procent) er samen goed zijn voor net geen 40 procent. Dat betekent dat de beide radicale partijen het in Limburg voorwaar nog beter doen dan in de rest van Vlaanderen.
Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken kon goedgemutst aan zijn werkweek beginnen. In een peiling van Het Belang van Limburg had zijn partij een score van bijna 28 procent van de Limburgse stemmen laten optekenen. ‘Zo goed hebben we in nog geen enkele peiling gescoord’, reageerde hij in de krant. ‘Tot twee verkiezingen geleden was Limburg het zwakke electorale broertje, maar nu is de provincie een van onze sterkhouders.’
Tevredenheid was er ook aan het andere uiterste van het politieke spectrum. De PVDA zou volgens diezelfde peiling goed zijn voor 11,6 procent, oftewel meer dan een verdubbeling van de score die de partij bij de vorige verkiezingen in 2019 behaalde. Opvallend nog: de PVDA doet het in deze peiling significant beter dan in de laatste, nationale peiling van Het Laatste Nieuws, waar ze op 8,9 procent strandde.
Waarom de extremen het in Limburg toch minstens in de peilingen beter doen dan elders? Timmie van Diepen, politiek journalist bij Het Belang van Limburg, ziet in de eerste plaats een socio-economische verklaring. ‘Het gemiddelde inkomen ligt hier het laagst van de Vlaamse provincies’, zegt Van Diepen. ‘Dat merk je ook aan peilingresultaten die we nog zullen publiceren. Koopkracht is voor de Limburgse kiezer het belangrijkste thema. Het lijkt erop dat er nog meer dan in andere provincies een gevoel van verarming bestaat. Het Vlaams Belang en de PVDA spelen daar elk op hun manier heel sterk op in. De eerste partij hamert op de rol die migranten hierin spelen, de tweede wijst naar de rijken.’
Wat u op 9 juni zéker moet weten: de kiesprogramma’s in een notendop
Mijngeschiedenis
Dat het Vlaams Belang uitgerekend in Limburg haar hoogste score ooit haalt, kan verrassend lijken. Zoals Van Grieken zelf aangaf in zijn reactie: nog niet zo lang geleden scoorde zijn partij in Limburg systematisch minder goed dan elders in Vlaanderen. Volgens Eric Donckier, Het Belang van Limburg-editorialist op rust, heeft dat verschil in belangrijke mate te maken met de mijngeschiedenis. ‘Limburg is vroeger dan andere provincies met massamigratie geconfronteerd. Het verschil met de huidige migratie is dat die Italianen, Turken en Marokkanen hier een soort natuurlijke tewerkstelling vonden in de mijnen. Dat veranderde toen die mijnen sloten. In de plaats kwamen vormen van tewerkstelling die meer scholing vergden, waardoor migranten minder makkelijk aan de bak kwamen of vaker dan vroeger als concurrenten werden gezien. Dat zorgt voor wrijving, net als in de rest van Vlaanderen. Ik heb het al wel eens vaker gezegd: Limburg begint meer en meer op de rest van Vlaanderen te lijken.’
Ik heb geen glazen bol, maar ik denk dat Groen in Limburg geen zetel zal halen.
Volgens Van Grieken heeft zijn partij de hoge score in Limburg minstens ten dele te danken aan ‘het desastreuze vergunningenbeleid van Zuhal Demir’ en het ‘boeren pesten’. Timmie van Diepen vindt dat geen overtuigende verklaring. ‘Kiezers die het niet eens zijn met haar beleid komen volgens mij eerder terecht bij de CD&V’, zegt hij. ‘Het lijkt me de belangrijkste verklaring voor de remonte van die partij. De CD&V haalt in onze peiling opnieuw de kaap van 15 procent. De positionering van landbouwminister Jo Brouns – lijnrecht tegenover Demir – is daar wellicht niet vreemd aan.’
Voor de N-VA brengt de Limburgse peiling minder goed nieuws. De partij zou nog 18,1 procent van de stemmen halen, oftewel meer dan 4 procentpunten minder dan bij de vorige verkiezingen. De trend contrasteert fel met de persoonlijke scores van het Limburgse kopstuk, de al genoemde Zuhal Demir. Volgens de morgen (dinsdag) te publiceren poll geniet ze het vertrouwen van 48 procent van de Limburgse kiezers. De nummer twee (Brouns, 34 procent) en drie (Wouter Beke, 30 procent) volgen op ruime afstand.
Eric Donckier had de paradox al eerder opgemerkt. ‘Mensen waarderen Demir omwille van haar parler vrai en haar politieke moed. Maar of die mensen ook voor haar partij willen stemmen is een heel andere vraag.’
Van Diepen: ‘Demir heeft haar populariteit te danken aan het feit dat ze haar eigen koers vaart, soms tegen de lijn van de partij of de regering in. Ze laat zich ook wel eens ontvallen dat ze niet getrouwd is met de politiek. Dat wordt haar in haar partij niet altijd in dank afgenomen. Het is ook maar de vraag of, naast Demir, haar partij beter wordt van die aparte positionering.’
Meer dan ooit focussen partijen op migratie: hoe ‘eigen volk eerst’ mainstream wordt
Wijkwerking
Het ‘probleem Demir’ is hoe dan ook een luxeprobleem als je het vergelijkt met dat van Groen. Met een score van 4,8 procent haalt de partij volgens dezelfde peiling de kiesdrempel niet. Minstens ten dele heeft dat te maken met de kopstukken Bright Adiyia en Dirk Opsteyn, namen die ook in Limburg weinig belletjes doen rinkelen. ‘Uit onze peiling blijkt dat aan de linkerzijde de PVDA met Kim De Witte en Gaby Colebunders twee bekendere namen bovenaan heeft staan’, zegt Van Diepen. ‘Daarbij komt nog dat de PVDA, anders dan Groen, een uitgebreide wijkwerking heeft. De Witte vertelde het mij net nog aan de telefoon. “Andere partijen trekken de wijken in tijdens de weken voor de verkiezingen. Wij doen dat constant.” Ik denk dat dat klopt, en dat het ook begint te renderen.’
Van Diepen merkt nog op dat Groen het in de provincie altijd al moeilijk heeft gehad. ‘Dat heeft voor een belangrijk deel te maken met het feit dat er nauwelijks steden, en dus ook geen stedelijke elite is. Daar komt nog bij dat je hier moeilijk kiezers kan werven met het punt dat er te weinig natuur in de omgeving is. Voor de meeste Limburgers is dat een onbestaand probleem.’
Eric Donckier voegt daar nog aan toe dat het aantal zetels in Limburg beperkt is, en Groen bij gevolg minstens zes procent moet halen. ‘Ik heb geen glazen bol, maar ik denk dat Groen in Limburg geen zetel zal halen’, besluit hij. ‘Zeker ben je natuurlijk nooit. Zoals u weet kan één dioxinecrisis volstaan om alle verhoudingen weer om te keren.’
Verkiezingen 2024
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier