Van Eric Goens tot een afkeer van Vivaldi: Arizona tankt vertrouwen

De Arizona-coalitie werkt in alle stilte voort. De buit is nog niet binnen voor formateur Bart De Wever (N-VA), maar de sfeer is goed. ‘Iedereen speelt het spel correct’, zegt een partijvoorzitter.

‘Noblesse oblige, wie weet kan Het Conclaaf opnieuw een rol van betekenis spelen in de moeizame formatie van een regering. Misschien gebeurt er wel iets door de onbetwiste hoofdrolspelers van de Wetstraat tegenover elkaar te zetten.’ Tv-maker Eric Goens zet hoog in. Met een eindejaarseditie van Het Conclaaf, het spraakmakende VTM-programma waarin Goens naar aanleiding van de verkiezingen toppolitici bijeenbracht in een kasteel, wil hij de regeringsvorming een handje helpen.

Afgelopen zondag bracht hij Bart De Wever (N-VA), Conner Rousseau (Vooruit), Sammy Mahdi (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) samen – Maxime Prévot (Les Engagés) werd niet uitgenodigd. Of er opnieuw een kookwekkermomentje inzit, komen we vanaf 8 december te weten.

Grootste twistappel

De partijvoorzitters van de Arizona-coalitie zijn de intense onderhandelingsweek dus op een bijzondere manier gestart. Na de ‘ja’ van Conner Rousseau op de nieuwe nota van formateur Bart De Wever, zit de federale formatie in een stroomversnelling. N-VA, Vooruit, CD&V, MR en Les Engagés zitten zowat dagelijks samen. Enkel op zondag wordt er uitgerust.

De afgelopen dagen passeerden thema’s als gezondheidszorg, economie, klimaat, mobiliteit en gelijke kansen. Zaterdag snijden de vijf partijen de gevoelige institutionele onderhandelingen aan, onder aanvuren van N-VA’er Sander Loones. De grote twistappel fiscaliteit volgt later – al kwamen er wel technische werkgroepen bijeen over de socio-economische thema’s en de begroting.

De tijd dringt. Omdat Arizona maanden heeft verloren, begint de ontslagnemende regering-De Croo aan een noodbegroting. Via voorlopige twaalfden, die het budget van 2024 in 12 delen hakken voor 2025. Geen enkele maand mag dat bedrag overschreden worden. Maandag komt de Vivaldi-regering er nog eens fysiek voor samen, wat heel uitzonderlijk is geworden.

Arizona heeft haar werk idealiter zo snel mogelijk klaar. Een fiscale hervorming zou maar beter ingaan vanaf januari.

Geen lekken

Zit de toekomstige regering-De Wever op schema? Dat is moeilijk te zeggen. Aangezien de taaiste brokken later in de onderhandelingen komen, is de inschatting dat er nog zeker één crisis zal volgen.

Georges-Louis Bouchez en Conner Rousseau zijn water en vuur wat betreft bijdragen van de ‘sterkste schouders’. Terwijl Bouchez afgelopen weekend nog predikte dat belastingen niet rechtvaardig maar efficiënt moeten zijn, bezwoer Rousseau dat er geen garanties zijn dat Vooruit zomaar aan boord blijft: ‘Als aan tafel blijkt dat de deur die nu op een kier is gezet opnieuw dicht wordt gegooid, dan stopt het.’

Toch zijn er signalen dat het de goede richting uitgaat. Er lekt niets uit de gesprekken, wat altijd een goed teken is. En als er dan toch iets gezegd wordt, is het opbouwend. ‘Alles verloopt naar behoren’, zegt een partijvoorzitter tegen Knack. Een andere voorzitter: ‘Iedereen speelt het spel correct.’

Bart De Wever onderhandelt over waar het pijn zal doen, en voor wie

Felle Mahdi

Arizona tankt vertrouwen. Op de duizendste dag van oorlog in Oekraïne deelde De Wever een foto met Bouchez (MR), Prévot (Les Engagés), Mahdi (CD&V), Frank Vandenbroucke (Vooruit) en Jan Jambon (N-VA), die broederlijk de Oekraïense vlag omhooghouden. ‘Slava Ukraini’, klonk het vanuit het vergaderzaaltje.

Een gedeelde vijand helpt de groepsgeest. De langgerekte doodsstrijd van de Vivaldi-regering maakt Arizona hechter. Een felle uithaal van Sammy Mahdi in de Kamer op donderdag ging niet onopgemerkt voorbij. Naar aanleiding van het VRT-programma Pano, dat fraude bij het OCMW in Anderlecht blootlegde, ging Mahdi tekeer tegen minister van Sociale Integratie Karine Lalieux (PS). ‘Uw diensten wisten dit’, klonk het. ‘Ik wil de Parti Socialiste nooit meer horen spreken over sociale afbraak. Duizenden euro’s uitdelen zonder controle, dát is sociale afbraak.’ Ter herinnering: zowel de PS als de CD&V maken deel uit van de ontslagnemende regering-De Croo.

Factcheck: hangt het van de gemeente af of een student een leefloon krijgt?

Asielpauze

Vooruit-minister Frank Vandenbroucke is de houding van premier Alexander De Croo (Open VLD) dan weer moe. De Open VLD stemde in oktober tegen het budget van het Riziv, de ziekteverzekering. Volgens de liberalen is dat werk voor de nieuwe regering, Vandenbroucke waarschuwt voor chaos. Ook de CD&V ergert zich dood aan de Open VLD.

Ondertussen woedt de opvangcrisis voor asielzoekers. In de maand oktober waren er 4.383 asielaanvragen, een vijfde meer dan de maand ervoor. Hoewel ontslagnemend staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V) zegt met een pakket maatregelen te komen, is ingrijpend nieuw beleid niet mogelijk in lopende zaken.

N-VA-Kamerlid Darya Safai pleitte donderdag voor een ‘operationele pauze’ bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). Door de asielloketten tijdelijk te sluiten, zouden de asieldiensten hun achterstand kunnen wegwerken. Het voorstel belemmert het recht op asiel. En toch wenst het kabinet-De Moor niet inhoudelijk op het voorstel te reageren ‘om de regeringsonderhandelingen niet te bemoeilijken’. De gedoodverfde nieuwe coalitiepartners zijn lief voor elkaar.

Vivaldi is uitgeleefd, terwijl Arizona nog geboren moet worden.

Maxime Prévot, de grote verzoener: ‘Hij staat te popelen om opnieuw te besturen’