‘Trek Brussel uit het politieke moeras’

‘Van inhoudelijke discussies over een regeerakkoord is er niets te merken’, schrijft René Konings (VOKA) nu de Brusselse formatie opnieuw in een impasse verzeildis. Hij zet vijf werven op een rij waar de volgende Brusselse regering dringend werk van moet maken.

Nog iemand iets vernomen over de Brusselse regeringsvorming? Nu, bijna een half jaar na de gewestverkiezingen van 9 juni, hebben we al heel wat gehoord over veto’s tegen deze of gene partij. Maar van inhoudelijke discussies over een regeerakkoord voor het Brussels gewest is niks te merken. Brussel glijdt intussen steeds verder af in het zompige moeras van onbestuurbaarheid en schulden. Zo lekt elk laatste restje welvaart weg en verdampt de hoop op een Brusselse economische renaissance.

Het ontbreekt het Brussels gewest niet aan knoerten van uitdagingen. Een begroting die aanstuurt op een evenwicht, om meteen de grootste te noemen. De huidige stand van de Brusselse financiën is van die aard dat elk nieuw beleid op voorhand gewurgd is. De lopende rekeningen betalen voor de basisdienstverlening is voor de Brusselse overheid al een hels karwei. Voorlopige twaalfden of bewarende maatregelen van een regering in lopende zaken zijn geen afdoend antwoord.

Integendeel, er wordt al enkele jaren tussen de één en het anderhalf miljard euro meer uitgegeven dan er inkomsten zijn. En dat op een lopende begroting van 7 miljard. Dit is budgettaire waanzin. En de meest recente begrotingscijfers die Brussels formateur David Leisterh publiek laat vallen, doen je al helemaal achteroverslaan van verstomming:  volgens hem – en hij kan het weten –  stevent het gewest af op een tekort van 2,5 miljard euro.

Wie in Brussel een onderneming probeert uit te bouwen, wordt meegezogen in het Brusselse budgettaire moeras. De belastingen zijn hoog, de publieke dienstverlening die je ervoor in ruil krijgt laag. Nochtans is het voor Voka duidelijk wat er moet gebeuren.

Een volgende regering moet prioritair inzetten op 5 werven, om de hoop op een Brusselse wederopstanding levend te houden.

1. De Brusselse bestuurlijke lasagne kost sloten geld en staat een doeltreffend bestuur in de weg. Het kan en moet een stuk eenvoudiger. En tegelijkertijd kan en moet er beter worden samengewerkt. Hoe? Door duidelijk te maken wie voor wat bevoegd is én door financiële responsabilisering. Uitgangspunt daarbij is dat het gewest verantwoordelijk is voor het globale beleid, één visie uittekent en als een echt stadsgewest bestuurd wordt.

2. Een begrotingsrecept dat niet meer werkt, is de factuur eindeloos doorschuiven naar de federale overheid, de Brusselse werkenden en ondernemingen. De steeds hogere belastingen doen Brusselse bedrijven verhuizen naar de Vlaamse Rand. Na de stadsvlucht wordt Brussel geconfronteerd met een jobvlucht. Ook dit draagt niet bij tot een gezonde begroting in Brussel zelf. De gewestelijke onderhandelaars moeten gaan voor een fiscaal beleid dat ondernemers in Brussel ondersteunt én er niet wegjaagt.

3. Onze hoofdstad beschikt over de grootste talentvijver van het land. Brussel is immers het enige gewest waar de bevolking op arbeidsleeftijd in de komende jaren blijft groeien. Wie spreekt over de betaalbaarheid van ons sociaal stelsel, moet zijn werkzaamheidsgraad omhoog krijgen. Investeer in versterkende opleidingen, taalkennis en sociale vaardigheden, maar ook technische en digitale kennis, faciliteer stages en stuur finaal aan op een job, een duurzame job in Brussel zelf of in Vlaanderen. Want jobs zijn er genoeg, ook net buiten het gewest in het ecosysteem in en rond Brussels Airport.

4. De beste steden om in te leven, hebben twee dingen gemeen: leefbaarheid én bereikbaarheid. Beide troeven sluiten elkaar niet uit, integendeel. De principes achter het mobiliteitsplan Good Move voor meer leefbaarheid zijn de goede: houd transitverkeer uit de residentiële buurten, kies voor verkeersveiligheid met bijvoorbeeld zones 30. Maar verbind die leefbare woonwijken en bedrijfszones ook via vlot bereikbare intermodale assen. Dat is nu niet meer overal het geval op gewestwegen. Investeer in slimme mobiliteitsoplossingen als intelligente verkeerslichtenbeïnvloeding, openbaar vervoer, veilige fietsinfrastructuur en parkeergeleiding. Ook een systeem van intelligente kilometerheffing maakt hier deel van uit, uiteraard in samenspraak met de andere gewesten.

5. Brussel is niet in één kader te vatten en daarom ook houden we van Brussel. Maar het mag geen excuus worden om sommige zaken op hun beloop te laten. Zeker als het over netheid en veiligheid gaat. Aangename, nette en veilige buurten zijn geen nice to have voor werkgevers, wel een absolute basisvoorwaarde om werknemers aan te trekken.

René Konings is Directeur van Voka Metropolitan.