‘Overheidsbedrijven te koop: een goed idee?’

De regering-De Wever wil participaties in overheidsbedrijven verkopen om het defensiebudget te verhogen. Goed idee? 

Om de Belgische defensie-uitgaven op te krikken van 1,3 naar 2 procent van het bbp is 4 miljard euro nodig. De regering-De Wever had tijdens de regeringsonderhandelingen al 1 miljard daarvoor gevonden.

Ze denkt er nu aan om een Defensiefonds op te richten waarin (een groot deel van) de resterende 3 miljard zou zitten om militaire uitgaven te doen. Dat Defensiefonds zou gespekt worden met dividenden van overheidsbedrijven en/of met de verkoop van overheidsparticipaties.

De overheid bezit 100 procent van Belfius en krijgt nu een dividend van 444,5 miljoen euro. Daar had ze al op gerekend, dus dat is niets extra. De regering hoopt dat Belfius nog een uitzonderlijk dividend uitkeert, dat tot 2,5 miljard zou kunnen oplopen.

De top van de bank is daar niet happig op, zij wil met dat geld liever verzekeraar Ethias kopen. 

Ethias is zelf voor 31,67 procent in handen van de federale overheid, de rest zit vooral bij de Vlaamse en Waalse overheden. Een verkoop van de verzekeraar zou de federale overheid 1 miljard kunnen opleveren. 

Ondertussen suggereert de directie van Belfius aan de regering dat ze een deel van haar participatie in Belfius van de hand doet. Als 20 procent van Belfius verkocht wordt, zou dat 2 miljard kunnen opleveren. Grotere kans is dat de overheid haar 5,59 procent in de Frans bank BNP Paribas verkoopt, die ze in handen kreeg na de redding van Fortis in 2008. Dat zou minstens 4 miljard kunnen opleveren. 

De andere overheidsparticipaties komen niet in aanmerking om nu verkocht te worden. De NMBS en Infrabel zijn probleemdossiers met bloedrode cijfers. Proximus, Bpost en Umicore presteren nu slecht en zullen weinig opbrengen. Andere participaties zoals Brussels Airport, Euroclear, Fluxys en Ageas worden als strategisch omschreven en daar wil de overheid een vinger in de pap houden. 

Een verkoop van BNP Paribas, Ethias en een deel van Belfius zou 7 miljard kunnen opbrengen. Dat is minder lucratief dan op het eerste gezicht lijkt.

Eén, die verkopen zullen niet een-twee-drie gefikst zijn, daar zal tijd over gaan.

Twee, na verkoop is de overheid geen aandeelhouder meer en vallen de dividenden weg die nu jaarlijks de begroting spijzen.

Drie, de verkoop van overheidsparticipaties is geen structurele oplossing, want België zal elk jaar 4 miljard meer aan defensie moeten uitgeven dan vandaag. Om nog maar te zwijgen als het defensiebudget naar 2,5 procent van het bbp moet gaan, want dan wordt dat jaarlijks 8 miljard euro.

Er zullen dus nog andere ingrepen nodig zijn.