‘Siegfried Bracke heeft gelijk: dankzij Tom Van Grieken waren de Kastaars historisch’

Tien dagen na de uitzending van de Kastaars, blijft redacteur Tex Van berlaer met een gevoel van ontreddering achter. ‘1,4 miljoen kijkers lieten dit passeren.’

Soms heeft iets enkele dagen nodig om te bezinken. De ene geopolitieke omwenteling volgt op de andere. Vertrouwde normen en waarden staan ter discussie. De toekomst oogt onzeker. Soms lijkt het nog onmogelijk om even stil te staan om rustig na te denken over de dingen die ertoe toen. Toch mag dat ons niet tegenhouden bij het stellen van de juiste vragen.

Zoals: die Kastaars, wat was dát?

Tien dagen na de uitzending van de Vlaamse televisieprijzen, die gedomineerd werden door actrice Daphne Agten, blijft een gevoel van ontreddering achter. Niet minder dan 1,4 miljoen Vlamingen keken naar live uitzending. En op een kort segment in Terzake na is het geruisloos gepasseerd.

Ik heb het, uiteraard, over dat filmpje met die politici. Op minder dan vijf minuten heeft de Wetstraat haar geloofwaardigheid te grabbel gegooid. Opnieuw, want in Vlaanderen is de band tussen politiek en entertainment is al jaren innig.

Wat nieuw aandeed is dat de heren en dames politici zichzelf moesten spelen. Van Conner Rousseau (Vooruit), over Ben Weyts (N-VA), tot Sammy Mahdi (CD&V): meerdere van de machtigste mensen van ons land kregen een kant-en-klaar script dat ze mochten opdragen. Deden onder meer ook mee in de sketch: Marijn Devalck (oké, Balthasar Boma), Maaike Cafmeyer en, jawel, Daphne Agten.

Premier Bart De Wever (N-VA) zegt wel eens dat politiek slecht theater is gespeeld door goede acteurs. De scène voor de Kastaars was zeker slecht theater. De acteerprestaties waren – eerlijk is eerlijk – wisselend. Over de authenticiteit van Weyts’ vertolking wordt getwist onder connaisseurs, maar ik vond de Vlaamse viceminister-president uitstekend spelen. Jos D’Haese (PVDA) houdt het daarentegen maar beter bij zijn monologen op TikTok.

Alle gekheid op een stokje: waar zijn we mee bezig?

Eric Goens

We kennen de historische precedenten. Johan Vande Lanotte (Vooruit), Yves Leterme (CD&V) en kapitein Jean-Marie Dedecker bij Debby en Nancy. De passages van Bart De Wever, Melissa Depraetere (Vooruit) en zoveel andere politici bij De Slimste Mens ter Wereld. De Wever, Rousseau en Bart Tommelein (Open VLD) die croonen bij een van de shows van Gert Verhulst.

Twintig jaar geleden verzuchtte Geert Bourgeois (N-VA) nog dat politici niet verbaasd moeten wanneer de burger geen vertrouwen meer heeft in de politiek wanneer ze ‘de onnozelste kuren’ uit halen op televisie. ‘OK boomer’ zeggen onze toppolitici wanneer ze hun script doorbladeren om hun scène met Kürt Rogiers en Martine Jonckheere te oefenen.

Het VTM-programma Het Conclaaf had al een hoog entertainmentgehalte. Tv-maker Eric Goens toonde tenminste nog de pretentie om inhoudelijke debatten aan te snijden. Met de Kastaars heeft de verkleutering een nieuw orgelpunt bereikt.

Siegfried Bracke, gewezen VRT-journalist en Kamervoorzitter, noemde de uitzending zelfs ‘historisch’. En wel om een hele specifieke reden. Onder de uitgenodigde acteurs-politici zat ook Tom Van Grieken, de voorzitter van het Vlaams Belang.

Bij De Debatclub in het Antwerpse Edegem haalde Bracke de scène aan als bewijs dat het Vlaams Belang niet meer als een andere partij wordt behandeld door de VRT. ‘In nieuwsprogramma’s mocht het Vlaams Belang al komen, maar in amusementsprogramma’s werd de partij systematisch geweerd’, aldus Bracke. Tot nu.

Bracke heeft gelijk, al is hij misschien Van Griekens dansje bij De Grote Karrewiet Verkiezingsshow uit 2019 vergeten – voor de quizzers: samen met de andere partijvoorzitters deed hij de ‘skibidi’. Die passage leidde toen nog tot een minidebatje. Vandaag? Niets van dat, óók niet bij de 1,4 miljoen kijkers, inclusief de krantenrecensenten die de Kastaars voor hun werk moesten kijken – over zware beroepen gesproken.

Toegegeven, een glansrol kreeg Van Grieken niet. De scenaristen lieten hem voor een gesloten deur staan, waar hij moest acteren dat ie het koud had. Daarna mocht hij tegen een voordringende Ben Weyts berispen omdat hij voorstak in de rij. ‘Achteraan aanschuiven’, luidden de enige twee woorden van Van Grieken. Deze keer mocht het Vlaams Belang wél de N-VA voorgaan. Dat het voorlopig enkel in fictie gebeurt, daar zullen ze niet om malen op het Vlaams Belang-hoofdkwartier.