‘Rousseau verwoordde wat meer dan de helft van de Vlamingen denkt’

Heeft Conner Rousseau (Vooruit) de crisis die uitbrak na zijn caférel goed aangepakt? Communicatie-expert Fons Van Dyck vindt van wel. ‘Het is een overwinning dat hij er nog als voorzitter staat.’

Fons Van Dyck, expert in politieke communicatie, vindt dat Vooruitvoorzitter Conner Rousseau de crisis die uitbrak na zijn dronken uitspraken naar omstandigheden ‘heel goed’ heeft aangepakt. Opmerkelijk, want Rousseau krijgt overal veel kritiek. Niet alleen vanwege zijn racistische uithalen, ook over de manier waarop hij zich donderdagavond probeerde te excuseren.

Fons Van Dyck: Ik heb alles geleerd over crisiscommunicatie in de praktijk tussen februari en mei van 1995. Ik was woordvoerder van de toenmalige SP toen het Agustaschandaal uitbrak. Pas als je midden in zo’n storm hebt gestaan, weet je wat er op zo’n moment allemaal op iemand afkomt. Rousseau heeft voor een soft landing gekozen, waarbij hij de regie zelf maximaal onder controle kon houden. Dat heeft hij heel goed gedaan. Het VTM-nieuws heeft zijn persconferentie integraal uitgezonden. De vragen van journalisten achteraf waren amper te verstaan, alleen Rousseau kwam aan het woord. Hij lag in de clinch met VTM en Het Laatste Nieuws, maar hij had zich geen beter recht van antwoord kunnen dromen. Persoonlijk had ik dronkenschap niet als excuus ingeroepen. Ik had gezegd: ik heb een fout gemaakt, en mijn dronken toestand is daar geen excuus voor.

Wat heeft hij in uw ogen dan wél goed gedaan?

Van Dyck: Hij staat er nog altijd als voorzitter. Ik hoorde niemand om zijn ontslag vragen, zelfs niet in de oppositie of de media. In die omstandigheden is dat een overwinning. De voorbije jaren werd wel heel regelmatig om het ontslag van verschillende politici gevraagd, en heel wat voorzitters en ministers zijn ook effectief opgestapt. Uiteindelijk gaat zo’n crisis over de vraag of iemand overleeft, en de positie van Rousseau blijft onaangetast. Natuurlijk, het was beter geweest als die crisis helemaal niet was gebeurd en als hij zijn mond had gehouden. Het is wat het is, maar de persconferentie deed hij goed. Zijn belofte om niet meer te drinken tot aan de verkiezingen is ook verstandig. Misschien kan hij daarna het best één nachtje drinken en dan opnieuw ophouden. Ook tijdens de regeringsonderhandelingen past een partijvoorzitter maar beter op.

(Lees verder onder de preview)

Rousseau heeft de crisis natuurlijk ook zelf gerekt, door eerst te beweren dat hij zich niets meer herinnerde.

Van Dyck: Hier kreeg het juridische voorrang op het communicatieve, dat klopt. Ik kan me wel voorstellen dat iemand na zo’n dronken nacht niet meer exact weet wat hij wel of niet heeft gezegd. Je kunt dan beter het pv afwachten vooraleer je zelf verklaringen gaat afleggen, ook al vroegen de media daar heel erg om. Een week of twee geleden had Rousseau de persconferentie van gisteren niet kunnen geven, want hij wist toen nog niet wat er letterlijk in het pv stond. Ik heb wel wat ervaring in crisiscommunicatie in het bedrijfsleven en ook daar lopen de juridische adviezen niet altijd gelijk met wat communicatief misschien het beste is. Ik denk dat hij veel geleerd heeft van de drie zaken over grensoverschrijdend gedrag die uiteindelijk geseponeerd zijn. Het is soms beter even te wachten en niet impulsief en in paniek te reageren.

En vond u het dan ook verstandig om op zo’n agressieve manier achter Het Laatste Nieuws en VTM aan te gaan, die vorige week al uit het pv wilden citeren? Ook daarvoor kreeg hij veel kritiek.

Van Dyck: Er is altijd collateral damage in zo’n storm. De perfecte manier om met een crisis om te gaan bestaat niet. Rousseau zal dat ondertussen ook wel begrijpen.

Wat zijn de electorale gevolgen? Heel Vlaanderen weet nu wat Rousseau uitkraamt als hij dronken is.

Van Dyck: Hij verwoordde, weliswaar in een zatte bui, wat meer dan de helft van de Vlamingen echt denkt – of je dat nu graag hebt of niet. Voor mijn nieuw boek dat in december uitkomt organiseerde ik een enquête bij duizend Vlamingen, en die conclusie komt uit dat onderzoek naar voren. Natuurlijk doet Rousseau nieuwe, jongere Vooruitkiezers op zijn minst weer aarzelen. Voor hen is racisme vaak een belangrijk thema, en zij zullen eerder geneigd zijn om voor Groen of PVDA te stemmen. Het is geen toeval dat Groenvoorzitster Nadia Naji vrijdagochtend al op de radio zat voor commentaar.

(Lees verder onder de preview)

Maar aan de andere kant van het politieke spectrum kan kan hij er – cynisch gezegd – bij winnen?

Van Dyck: Zijn persoonlijke populariteit vaart hier misschien wel bij, maar dat betekent niet dat al die mensen voor Vooruit zullen kiezen. De partij hangt ergens rond de 15 procent, en ik zie ze niet snel veel beter doen. Hetzelfde gebeurt met Bart De Wever. Hij staat vaak bovenaan in populariteitspolls, ver boven Tom Van Grieken. Maar toch behaalt het Vlaams Belang meer stemmen dan de N-VA in diezelfde peilingen. Veel kiezers vinden De Wever misschien nog altijd een goede politicus, en waarderen hem als persoon. Maar dat trekt hen niet over de streep om op zijn partij te stemmen.

Laten we eerlijk zijn: ik denk dat Rousseau misschien wel wat voorkeurstemmen in Sint-Niklaas en omstreken heeft gewonnen, maar in de andere provincies zullen Vooruitpolitici hier echt niet gelukkig mee zijn. Ik zou Rousseau ten zeerste aanraden om in de campagne weg te blijven van dat thema. Louis Tobback heeft in 1995 de verkiezingen niet gewonnen door te blijven praten over het Agustaschandaal. Nee, hij voerde campagne met Uw sociale zekerheid. Rousseau richt zich ook het best weer op de sociaaleconomische thema’s die er toe doen.