Expert over plannen Sammy Mahdi: ‘CD&V zit op een berg aan data’

In de aanloop naar verkiezingsjaar 2024 versterkt de CD&V haar lokale afdelingen met ‘unieke datamining’, zelfs tot op wijkniveau. ‘Privacy wordt een aandachtspunt’, zegt expert politieke marketing Reinout Van Zandycke.

‘Onze partij is in volle transformatie.’ Het is Sammy Mahdi menens. Nadat hij de interne partijstructuur heeft hertekend en nieuw politiek personeel heeft aangetrokken, wil de CD&V-voorzitter ook het digitale verhaal opfrissen. Tijdens de nieuwjaarsreceptie van zijn partij zaterdag kondigde hij aan te willen werken met de modernste technieken. ‘We gaan onze lokale afdelingen ondersteunen met unieke datamining per gemeente, zelfs per wijk, om de dorpsstraat nog beter te dienen. Gecombineerd met een lokaal netwerk van tienduizenden vrijwilligers zullen we de sterkste partij op het lokale niveau blijven.’

Datamining klinkt flitsend, maar wat betekent het? Het partijhoofdkwartier wil daags na de toespraak niet in zijn kaarten laten kijken. De partij maakt gebruik van bestaande openbare statistieken, klinkt het, ‘waarna het model bottom-up werkt, volgens de regels van datamining’. Ook stipt de CD&V aan dat de zogenoemde gemeente- en buurtmonitor in eerste instantie voor beter beleid dient. ‘We willen echt werken op basis van statistieken.’

Huis-aan-huisbezoeken

Dat de partij haar volledige proces van datamining niet uit de doeken doet is logisch, zegt Reinout Van Zandycke, expert politieke marketing. ‘Het gaat over de geheime ingrediënten van de politieke marketingkeuken.’ Hij voorspelt dat alle partijen met de techniek aan de slag zullen gaan zodra de campagne van 2024 start.

Volgens Van Zandycke is er voor datamining op wijkniveau één methode die boven alle andere uitsteekt: huis-aan-huisbezoeken. Is dat dan geen relikwie uit het verleden? ‘Digitalisering maakt die oertechniek net belangrijker. Wat vroeger in de Atomaschriftjes belandde van lokale schepenen die alle pensenkermissen afschuimden, komt nu in een grote dataverzameling terecht. Dat is een goudmijn voor politieke marketing, en het is absurd dat onze partijen er nog niet eerder op hebben ingezet.’

Maar hoe gaat het dan in zijn werk? ‘Vrijwilligers stellen wijk per wijk vragen aan de voordeur. Een typische vraag is: waar ligt u wakker van –kinderopvang, bejaardenzorg, pensioenen, enzovoort? Op basis van de antwoorden kun je mensen achteraf gerichter informeren, bijvoorbeeld via Whatsapp of e-mail.’

Wat dataverzameling betreft, leven onze partijen nog in het stenen tijdperk, vindt Van Zandycke. ‘Nochtans zit uitgerekend de CD&V op een berg aan data. Van alle partijen is ze het meest lokaal verankerd.’ Niet alleen heeft ze nog altijd de meeste burgemeesters, maar bezit ze via bevriende organisaties als Beweging.net, Unizo en de Boerenbond heel wat voelsprieten in de maatschappij.

Guy D’haeseleer

Maar mag een partij al die data zomaar verwerken? Een tijdje terug ontstond er ophef omdat Vlaams Belang’er Guy D’haeseleer persoonlijke gegevens verzamelde via Facebookadvertenties in Ninove, waar hij opkomt onder de partijnaam Forza Ninove. Via een Excellijst met kleurencodes werden duizenden adressen onderverdeeld in groepen die al dan niet gegarandeerd voor Forza Ninove zouden stemmen. Van Zandycke: ‘De vrijwilligers moeten informed consent, of geïnformeerde toestemming, vragen. Dat wordt een aandachtspunt voor alle partijen.’

Extra interessant wordt datamining voor de gemeenteraadsverkiezingen in het najaar van 2024. Die stembusslag gaat voor het eerst door zonder opkomstplicht. Partijen moeten kiezers dus niet alleen verleiden om voor hen te stemmen, maar om überhaupt naar het stemhokje te gaan. ‘Kiezers die én twijfelen om te stemmen én niet uitsluiten om voor de CD&V te kiezen, komen in beeld voor gerichte advertenties.’

Een groot verschil met de VS, Frankrijk of Nederland is dat wij slechts beperkte openbare data hebben over de afgelopen verkiezingen. In die landen kunnen politici bekijken in welke wijken en straten hun kiezers wonen en waar er nog werk aan de winkel is. ‘De nabijheid van een school, de kostprijs van een stuk grond, de mate van diversiteit … het zijn factoren die bepalen hoe groot de kans is dat bepaalde kiezers voor jou stemmen’, zegt Van Zandycke. En die data kleuren dus de manier van campagnevoeren. Voor zulke inzichten moeten onze politici nog zeker tot na 2024 wachten. Bij de gemeenteraadsverkiezingen wil Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) de stemresultaten voor het eerst per stembureau bekendmaken.

Datamining is een belangrijke aanvulling op de huidige communicatiemix, maar de verzameling op zich volstaat niet, stipt Van Zandycke nog aan. ‘De meerwaarde is relatief als je partij van crisis naar crisis holt.’ Mahdi is gewaarschuwd.