Premier Alexander De Croo is donderdag in de Kamer zwaar onder vuur genomen door de oppositie. Aanleiding is de bijstelling die staatssecretaris Eva De Bleeker (Open VLD) doorvoerde aan de begroting na een ‘materiële fout’ in verband met de btw-verlaging op gas en elektriciteit. Maar volgens de oppositie was het de premier die in de fout is gegaan.
De federale regering raakte het in oktober eens over de begrotingen van 2023 en 2024. Oppositiepartij N-VA wees er eerder deze week echter op dat uit documenten die de regering in de Kamer indiende, bleek dat het tekort in 2023 al is uitgediept van 2,9 tot 3,4 procent, wat in absolute cijfers neerkomt op een verschil van 1,7 miljard euro.
Het kabinet van staatssecretaris De Bleeker bevestigde de verslechterde cijfers en wees op de verlengde verlaging van de btw op energie. Daar staat een hervorming van de accijnzen tegenover, zodat de operatie in principe budgetneutraal is, maar omdat de exacte timing daarvan nog niet gekend is hield de staatssecretaris enkel rekening met een extra budgettaire kost, en nog niet met de eventuele opbrengsten.
De bijstelling wordt echter teruggedraaid. De Bleeker gaf aan dat er een ‘materiële fout’ gebeurde, die ‘werd opgemerkt en wordt aangepast’. Volgens verschillende media gebeurde dat na een onderhoud met premier De Croo. Verschillende kranten speculeren donderdag zelfs over de politieke toekomst van De Bleeker als gevolg van het incident.
Tijdens het vragenuurtje in de Kamer herhaalde de premier dat er sprake was van een materiële vergissing. ‘Dit soort fouten valt te vermijden en we zullen er voor zorgen dat dit in de toekomst niet meer gebeurt’, beloofde hij. Volgens hem was de toelichting bij de begroting niet in overeenstemming met de notificaties en met de programmawet en andere wetten die de begroting uitvoeren. En is het dus ‘logisch’ dat de toelichting werd bijgestuurd.
De premier herhaalde daarbij dat de regering de vaste wil heeft om de btw op gas en elektriciteit permanent op 6 procent te brengen, maar dat die wordt gekoppeld aan een accijnshervorming. ‘Het staat zeer duidelijk in de documenten dat het om een hervorming gaat die budgetneutraal moet zijn’, luidde het. ‘Dat stond zo in de notificaties en de wetten en dat moet ook zo in de toelichting staan. Door een materiële fout was dat niet het geval.’
De oppositie was behoorlijk scherp voor de premier. Sander Loones (N-VA) verweet de premier ‘iemand die de waarheid vertelt voor de bus te gooien’. Volgens hem is het de premier die tijdens het debat over het regeerakkoord ‘vanalles heeft verzwegen’ en heeft de staatssecretaris zijn ‘ballonnen doorprikt.’ Wouter Vermeersch (Vlaams Belang) laakte dat De Bleeker werd gedwongen een “opsmukoperatie” door te voeren. ‘Welke fout hebt u gemaakt? U hebt de waarheid verteld binnen Open VLD en de Vivaldi-regering’, voegde Jean-Marie Dedecker daar aan toe.
De Bleeker woonde het debat bij, maar kwam zelf niet aan het woord. Dat gebeurt later op de dag, in een vervroegd bijeengeroepen commissiezitting.
