Pierre-Yves Dermagne: ‘Veeg de aanhechting bij Frankrijk niet bij voorbaat van de tafel’
Vicepremier Pierre-Yves Dermagne (PS) blaast een oude droom van de Waalse Beweging nieuw leven in.
PS-kopstuk en vicepremier Pierre-Yves Dermagne noemde het streven van de N-VA naar een nieuwe staatshervorming onlangs ‘politieke fictie’. Toch schreef de overtuigde Waalse regionalist het voorwoord van het net verschenen Wallonie française!
In dat essay pleit de Luikse historicus Louis Nisse voor de aansluiting van Wallonië bij Frankrijk. Hoewel Dermagne zelf geen zogenoemde rattachiste is, toont hij zich in zijn voorwoord opmerkelijk welwillend tegenover deze oude strekking binnen de Waalse beweging, die politiek lang niet altijd zo marginaal was als vandaag.
Het idee van een gemeenschappelijke lotsbestemming van de Waalse provincies en het grote Frankrijk dateert al van vóór de stichting van België, schetst Dermagne. Bovendien, vervolgt hij, met of zonder België is een intense liefde voor alles wat Frans is een trouwe ‘compagnon de route’ van de Waalse Beweging, met name in kringen van progressieve en vrijzinnige liberalen en socialisten.
Voormalig MR-minister Daniel Bacquelaine steekt zijn francofiele overtuigingen niet onder stoelen of banken.
Dermagne brengt het Waalse nationale congres van 1945 in herinnering. De leden kregen de keuze uit vier scenario’s voor de institutionele toekomst van Wallonië, waaronder de aansluiting bij Frankrijk. Het congres koos massaal voor die ‘Franse oplossing’, in een stemming die naderhand als ‘sentimenteel’ werd bestempeld, en koos, zo schrijft Dermagne, ‘uit pragmatisme’ toch voor het federalisme, ‘waarop vervolgens nog een kwarteeuw moest worden gewacht’.
Maar hand in hand met het voortschrijdende en volgens Dermagne nog altijd hooglijk imperfecte Belgische federalisme, stak de thesis van aanhechting bij Frankrijk geregeld de kop op. Ook bij vooraanstaande Franstalige politici, die op grond van hun politieke wedervaren de buik vol hadden van het in hun ogen door de Vlamingen gedomineerde België. Dermagne noemt de recent overleden Paul-Henry Gendebien, nazaat van hoofdrolspelers van de Belgische revolutie en oprichter van de partij Rassemblement Wallonie France. In de eigen partij is gewezen Waals minister-president Robert Collignon de laatste jaren opgeschoven richting onverholen rattachisme. En bij de Franstalige liberalen van de MR steekt gewezen minister van Pensioenen Daniel Bacquelaine zijn francofiele overtuigingen niet onder stoelen of banken.
Vicepremier Dermagne besluit met de woorden dat het verkeerd zou zijn om ‘de aanhechting bij Frankrijk bij voorbaat als onrealistisch van de tafel te vegen’. De geschiedenis leert in dat verband alvast dat bij grote communautaire spanningen de rattachistische vlam in Wallonië snel kan oplaaien.