Het RTBf-magazine Investigation heeft PFAS op de agenda van de Franstalige politiek geplaatst.
Lange tijd leek het alsof de zogenaamde forever chemicals een Vlaamse specialiteit zijn, met dank aan 3M in Zwijndrecht. Vorige week echter onthulde het RTBF-magazine Investigation het bestaan van twee zwaar verontreinigde sites in Wallonië, en wel in Henegouwen: de omgeving van de Total-raffinaderij van Feluy en die van de militaire luchthaven in Chièvres. Uit het onderzoek bleek dat tussen oktober 2021 en maart 2023 fors verhoogde PFAS-waarden in het drinkwater van de betrokken en omliggende gemeenten werden gemeten.
Waals minister van Milieu Céline Tellier (Écolo) werd zowel door de voltallige oppositie als door coalitiepartner MR onder vuur genomen omdat ze de bevolking noch de gemeenten over de besmetting had geïnformeerd. Opvallend genoeg kreeg haar Brusselse collega en partijgenoot Alain Maron dezelfde kritiek. Bleek dat beide excellenties al in maart 2022 op de hoogte werden gebracht van het PFAS-risico door hun Vlaamse collega Zuhal Demir (N-VA).
Tellier, die dinsdag een lastig uurtje doormaakte in de commissie Leefmilieu van het Waals Parlement, verwerpt de kritiek. De overschreden Europese veiligheidsnorm treedt pas in 2026 in werking. Waarom dan het publiek nodeloos op stang jagen? Bovendien had ze het probleem wel degelijk aangepakt.
Volgens de Waalse waterdistributiemaatschappij SWDE kunnen de inwoners van de betrokken gemeenten weer veilig leidingwater drinken. Burgemeester van Chièvres Olivier Hartiel (PS) is niet overtuigd. ‘Het gebrek aan transparantie is stuitend’, zegt hij. ‘De inspectie heeft al in 2017 de eerste vaststellingen gedaan in een waterput vlak bij de Amerikaanse luchtmachtbasis. Waarom werden we daarover in het ongewisse gelaten? Daar is minister Tellier serieus in de fout gegaan.’
Opvallend: ondanks de forse kritiek roept niemand om het ontslag van Tellier. Toch blijft Hartiel, lid van coalitiepartner PS, boos op de groene minister. ‘Ze relativeert het probleem door te wijzen op het feit dat de Europese norm nog niet geldt. Daar ga ik niet in mee. Volgens toxicologen ging het om een zeer ernstige overschrijding, tot vijf keer de veilige waarde – die idealiter zo dicht mogelijk bij nul ligt.’
Van algemene paniek is geen sprake, maar burgemeester Hartiel krijgt net zoals zijn collega’s uit elf aangrenzende gemeenten telefoon van verontruste burgers. ‘Sommigen dringen aan op een bloedonderzoek’, zegt hij. ‘Gelukkig heeft de Waalse regering zich bereid verklaard om de kosten te dragen.’
