In een nieuwe peiling van De Standaard en VRT NWS zakt de N-VA, in 2019 nog afgetekend de grootste Vlaamse partij, onder de 20 procent. De strijd om het marktleiderschap met Vlaams Belang lijkt verloren, luidt de conclusie van onderzoekers Stefaan Walgrave en Jonas Lefevere (UA): de extreemrechtse partij peilt op net geen 28 procent.
Na Vlaams Belang en N-VA is Vooruit virtueel de derde partij, al volgen de socialisten met 13,7 procent wel op ruime afstand. Ten opzichte van dezelfde peiling vorig jaar verliezen ze bovendien meer dan 3 procentpunten. Mogelijk zit het aftreden van voorzitter Conner Rousseau daar voor iets tussen, al waarschuwen de onderzoekers dat het verschil met 2023 nét niet statistisch significant is.
Voor de CD&V lijkt de constante neergang in de peilingen dan weer ten einde. De christendemocraten halen 11,3 procent, nog altijd fors minder dan hun verkiezingsresultaat van 15,4 procent in 2019 maar wel een stuk beter dan de peilingen van de voorbije jaren, waar ze nooit boven de 10 procent uitkwamen.
Na CD&V volgen de kleinere partijen op een zakdoek. De extreemlinkse PVDA voert de staartgroep aan, met 10,7 procent van de kiesintenties. De partij verdubbelt daarmee het verkiezingsresultaat van 2019. Open VLD volgt met 9 procent, stabiel in vergelijking met 2023. Rode lantaarn is Groen, dat 8,2 procent haalt en daarmee ruwweg 2 procent moet prijsgeven sinds de verkiezingen van 2019.
Zeker onderaan het peloton zijn de verschillen tussen de partijen erg klein. Dat 10 procent van de kiezers volgens De Stemming nog onbeslist is, speelt in juni dus mogelijk een belangrijke rol: die respondenten werden immers niet meegenomen in het onderzoek. Hetzelfde geldt voor wie aangaf niet, blanco of ongeldig te zullen stemmen.
Interessant zijn ook de onderlinge verschuivingen tussen partijen. Zo verliest de N-VA massaal stemmen aan het Vlaams Belang, maar is er ook verlies richting Vooruit en zelfs PVDA. De Vlaams-nationalisten halen wel kiezers bij CD&V en Open VLD. Die laatste partij verliest op links aan Vooruit, op rechts aan N-VA en Vlaams Belang en in het centrum aan CD&V. Die stemmen worden nergens teruggewonnen. Voor het Vlaams Belang geldt het omgekeerde: die partij wint zo goed als overal en verliest nergens. Vooruit tot slot wint van alle partijen, op PVDA en Vlaams Belang na.
De Stemming is uitgevoerd bij 2029 Vlamingen tussen 8 en 22 januari, nog voor de grootschalige boerenprotesten. Door de onzekerheidsmarges kan de volgorde van de partijen afwijken: als CD&V bijvoorbeeld haar maximale score realiseert en Vooruit de potentiële minimumscore, dan zijn niet de socialisten maar wel de christendemocraten de derde partij. Zelfs de PVDA kan in principe die plaats innemen.
