Met BDW politiek beest zet tv-legende Paul Jambers de kroon op het werk. Maar voor een bioscoopfilm weegt de documentaire over Bart De Wever (N-VA) te licht. ‘Toont de film ons hoe De Wever écht is, of hoe De Wever wil dat wij hem zien?’
Zowat elke nog levende generatie Vlamingen heeft haar eigen ‘Paul Jambers’. Er is de Jambers van de Milletjassen. De Jambers van Boer Charel. Er is de Jambers in de vorm van Paul Schampers, de persiflage door Chris Van den Durpel.
En er is de Jambers van Bart De Wever.
Als kind van de jaren 1990 kwam ik laat aan op het Jambersfeestje. Tot op vandaag zou ik een Milletjas niet kunnen onderscheiden van een andere. Boer Charel ken ik hooguit van YouTube.
De beelden van Jambers in de Politiek, en meer bepaald die van Bart De Wever, die staan in mijn geheugen gegrift. De VTM-documentaire heeft tien jaar geleden mijn passie gevoed voor de journalistiek in het algemeen en de Wetstraatjournalistiek in het bijzonder.
De manier waarop de tv-legende de politieke reus op de huid zat, leverde unieke en inspirerende televisie op. Met de juiste focus wordt zelfs de politiek een dramatisch en meeslepend schouwspel voor het grote publiek.
Uitstekende televisie dus. Maar of het ‘pakt’ in de bioscoop? Daarop is het antwoord negatief.
‘Hoe liep De Wever in de zomer van 2019, toen hij intensieve regeringsonderhandelingen voerde met het Vlaams Belang, te ijsberen? We komen het niet te weten.’
Paul Jambers maakte film over Bart De Wever: ‘Het was de bedoeling om te wachten op zijn premierschap’
Tired of winning
Met BDW politiek beest zet de 79-jarige Jambers de kroon op zijn werk. Een heuse bioscoopfilm, en dan nog wel over een politicus. Het moet ongezien zijn in de Vlaamse (film)geschiedenis.
Jambers en zijn team leveren ook een goede documentaire af. BDW zegt tien jaar van De Wevers carrière te behelzen – daarover dadelijk meer. De focus ligt evenwel op 9 juni 2024, de dag van de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen. Al jaren ziet het er beteuterd uit voor de N-VA, die het Vlaams Belang steevast voor moet laten gaan in de peilingen. De Wever ziet de bui al hangen, hij reflecteert bij Paul Jambers openlijk over zijn politieke einde.
Tot de verkiezingsresultaten binnenlopen.
Niet het Vlaams Belang, maar de N-VA wordt de morele winnaar van 9 juni. De Wever hoopt dat Jambers’ partner Pascale Naessens hem van gezond eten zal blijven voorzien. Binnen vijf jaar is hij opnieuw uitgenodigd. Als Jambers had gedacht of gehoopt om het einde van de N-VA-voorzitter te registreren, dan komt hij bedrogen uit. ‘The rise but not yet the fall’, declameert De Wever.
Verschillende keren zegt hij al grappend alle journalisten op hun gezicht te willen slaan, na al die negatieve peilingen en artikels over die negatieve peilingen. In een bijna-achterafje verslaat De Wever ook nog eens Jos D’Haese (PVDA) in de lokale Antwerpse stembusslag van 13 oktober. Alsof het hem weinig moeite kost. ‘Tired of winning’, zou Donald Trump zeggen.
Moppersmurf
En moe oogt De Wever zeker. De meest onthullende scène komt er dan ook in de nasleep van 13 oktober. De toppoliticus verdient geen medelijden, maar in de auto naast zijn vrouw komt de menselijke De Wever naar boven, met bespiegelingen over de manier waarop anderen hem bejegenen. L’enfer, c’est les autres.
Voor het overige onthult BDW politiek beest weinig. Dat De Wever geweldige humor heeft, weet Vlaanderen al sinds 2008, het jaar waarin de Vlaams-nationalist de show stal in de tv-quiz De Slimste Mens ter Wereld. Meerdere van zijn oneliners kunnen op lachsalvo’s rekenen in de zaal.
Dan is er die andere De Wever, de Moppersmurf. Ook dat typetje is genoegzaam bekend. Hij heeft het personage de laatste jaren steeds beter vormgegeven dankzij oogrollen en gezucht tijdens televisiedebatten.
BDW biedt dus amper nieuwe inzichten. Wel is het gefundenes Fressen voor politieke nerds. Het N-VA-hoofdkwartier is verboden terrein voor pottenkijkers. Dankzij Jambers krijgen we een beter zicht op de hiërarchie binnen de partij. Wie behoort tot de inner circle van De Wever, en wie niet? BDW politiek beest schetst een behoorlijk beeld van de radertjes in de N-VA-machine.
‘Een en hetzelfde evenement verzamelde zowel tv-figuur Astrid Coppens als Vlaams minister Jo Brouns (CD&V).’
Veni, vidi, Ridley: ‘Gladiator 2’ biedt 140 fors gespierde minuten aan decadent filmplezier
De Buurtpolitie
Tegelijk is het de uitdrukkelijke bedoeling van Jambers om een breder publiek aan te spreken dan Knack-medewerkers en -abonnees. De maker richt zich op mensen die Kinepolis binnenstappen en de keuze hebben tussen Gladiator 2 of BDW. Hoewel De Wever ook rept over Romeinse spreekwoorden, zwaarden, schilden en gladiolen, lijkt de docu toch algauw het onderspit te moeten delven.
Die moeilijke evenwichtsoefening werd duidelijk op de première in Kinepolis Antwerpen op dinsdagavond – inclusief rode loper. Een en hetzelfde evenement bracht Andy Peelman (die ene van De Buurtpolitie) en Leuvens politoloog Bart Maddens samen, VTM-boegbeeld Dina Tersago en ex-rector en historicus Herman Van Goethem, tv-figuur Astrid Coppens en Vlaams minister Jo Brouns (CD&V).
Terwijl De Wever minutenlange interviews gaf over de lamentabele staat van de federale formatie, gingen op de achtergrond Marlène de Wouters en Anja Daems op de foto voor Dag Allemaal en co. Bevreemdend, dat is het woord.
Het grote mankement voor BDW, politiek beest is dat iedere spanningsboog ontbreekt. We wéten al dat De Wever tot tweemaal toe zal winnen. We wéten dat hij zegt dat hij premier wil worden, ook al is dat niet de keuze van zijn hart. De ideale eindscène – De Wever die de Wetstraat 16 binnenstapt als eerste minister – zit er niet in.
Formatie: ‘Bart De Wever voert een toneeltje op’
Mawda
En dan is er die pitch. Jambers zegt in het hoofd te willen kijken van een politiek beest. Tien jaar lang kreeg hij daar de tijd voor. Maar verkijk u niet op die tijdspanne. We zien De Wever sakkeren, schrokken, knuffelen, zijn handen ontsmetten, lachen. Maar de camera’s van Jambers draaiden bijna uitsluitend op een verkiezingsdag. Hoe De Wever achter de schermen is op andere cruciale momenten in zijn carrière, dat komen we niet te weten.
Hoe liep hij in de zomer van 2019, toen hij intensieve regeringsonderhandelingen voerde met het Vlaams Belang, te ijsberen? Of toen hij wees op de verantwoordelijkheid van de ouders van de doodgeschoten peuter Mawda in 2018? Of toen hij dissidenten Hendrik Vuye en Veerle Wouters uit de partij gooide in 2016? We hebben er het raden naar.
Volgens Jambers is De Wever naast het scherm dezelfde als op het scherm. Maar als De Wever echt het politieke beest zou zijn van in de titel, dan zou het niet meer dan logisch zijn dat hij voortdurend zijn imago blijft boetseren. Ook wanneer de camera ophoudt met draaien. Toont BDW ons hoe De Wever écht is, of eerder hoe De Wever wil dat wij hem zien?
Als nieuwe aflevering in de beproefde reeks van Paul Jambers is de documentaire geslaagd. De kans is groot dat ook dit werk nieuwe generaties journalisten zal enthousiasmeren. Maar als bioscoopfilm weegt BDW politiek beest te licht.
Mark Elchardus over de winst van Trump: ‘We zullen de impact in België snel voelen’
Verkiezingen 2024
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier