In een interview met De Zondag spreekt de voormalige premier Mark Eyskens (90) zich uit over het boerenprotest van de afgelopen week.
Mark Eyskens (90) maakte zestien jaar deel uit van de federale regering. Eyskens was in de eerste helft van de jaren tachtig minister van Economische Zaken en in 1981 zelfs enkele maanden premier van het land. Later werd hij nog minister van Buitenlandse Zaken. Sinds november 1998 is hij Minister van Staat. Volgens Eyskens richten de boeren vandaag ten onrechte hun woede op Europa en de ‘Green Deal’.
Hoe kijkt een man van 90 naar de boerenprotesten?
“Ik heb sympathie voor de boeren. Wat zouden wij eten zonder de boeren? Ik begrijp ook een groot deel van hun eisen: de bureaucratie, hun lage inkomen. Ik vind wel dat ze overdreven anti-Europees aan het worden zijn. Ik betreur dat. Zij vergissen zich van vijand. (benadrukt) Het is dankzij het Europees beleid dat we hier nog een landbouw hebben. Dat lijken zij niet te beseffen.”
Was Europa niet altijd de vijand? ‘Hitler vermoordde de joden, Mansholt de boeren’ klonk het op de ‘moeder aller betogingen’ in 1971. Mansholt was de bevoegde Europese commissaris.
“Dat was andere koek. Een vreselijke slogan. Mijn vader was toen premier. Gelukkig was hij een en ander gewoon. De boeren zijn braver geworden.”
Maar krijgen ze geen gelijk? Het is toch Europa dat hen gedwongen heeft om altijd maar groter te worden? De gevolgen voelen ze vandaag.
“De schaalvergroting was nodig om rendabeler te worden. Dat was de enige manier om te overleven. Maar weet u hoeveel steun de boeren krijgen van Europa? Bijna zestig miljard euro per jaar! Dat is ongeveer veertig procent van de totale begroting. Zonder deze steun zouden wij vandaag al onze voedingswaren importeren.”
Op wie moeten zij dan hun woede richten?
“Dat ze streven naar een beter beleid, is goed. Maar de oplossing zal van Europa moeten komen, dus ze mogen van Europa niet de vijand maken. (denkt na) De Green Deal – die absoluut uitgevoerd moet worden – maakt het hen natuurlijk extreem moeilijk. De landbouw, en zeker de veeteelt, is immers verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de klimaatverandering. Denk aan stikstof en andere dingen. Die moeten allemaal weggewerkt worden, liefst geleidelijk, maar het moet wel gebeuren. Dat is het eeuwige conflict tussen het beleid op korte termijn en lange termijn.”
