Opvangcrisis tast nu ook positie Nicole de Moor aan: wat voert Groen in zijn schild?

Zowel de Vlaamse als de Franstalige groenen zetten zich almaar vaker af tegen staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V) en haar aanpak van de opvangcrisis. Maar hebben Groen en Ecolo wel een strategie?

‘De beslissing om mannen te weren uit de asielopvang kwam er om ons uit de regering te duwen.’ Een topper bij Groen windt er geen doekjes om: de beslissing van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V) van eind augustus om geen alleenstaande mannen meer op te nemen in het opvangnetwerk van Fedasil was louter politiek van aard.

De gewaagde theorie wordt niet overal gedeeld binnen Groen. In de eerste plaats leek de ‘instructie’ (tussen aanhalingstekens, want van een officieel document was nooit sprake) bedoeld om asielzoekers af te schrikken die naar België wilden afzakken. Binnen Groen zijn ze het er wel over eens dat De Moor tegelijk heeft uitgetest hoe ver ze de groenen kan drijven.

Het antwoord: ver.

De maatregel werd ondertussen teruggedraaid door de Raad van State. Formeel dan toch, want De Moor slaat het arrest in de wind. Met een aanhoudend hoge instroom en een beperkt aantal opvangplaatsen (dat met 34.271 bovendien een recordhoogte heeft bereikt) is het maar menselijk dat vrouwen en kinderen voorrang krijgen.

(Lees verder onder de preview)

Ecolo praat openlijk over ontslag

De communicatie van De Moor heeft een knop omgedraaid bij Groen. De partij die internationale afspraken en mensenrechten hoog in het vaandel draagt, kan al twee jaar lang slecht verkroppen hoe ons land omgaat met asielzoekers. De balans ziet er dan ook desastreus uit: duizenden veroordelingen, zowel nationaal als internationaal, en miljoenen aan dwangsommen, die De Moor weigert te betalen. En dat allemaal zonder de N-VA en Theo Francken in de regering. ‘Ik herinner me nog iedereen die mij lessen dacht te moeten geven over de rechtsstaat’, zegt Francken deze week in Knack. ‘Maar die rechtsstaat is volstrekt onbelangrijk voor Vivaldi.’

Binnen de regering hamert Groen-vicepremier Petra De Sutter al sinds november vorig jaar (!) op een verplicht spreidingsplan om asielzoekers eerlijk onder de gemeenten te verdelen. Zonder succes. Intern koppelden de groenen terug naar bezorgde partijleden. In de wandelgangen wordt zo goed als mogelijk benadrukt dat het met een regering zonder groenen nog veel erger zou zijn. Zo wordt er verwezen naar hun bijdrage aan de recente beslissing om 2000 extra opvangplaatsen te vinden.

In de media wordt de druk op De Moor opgedreven, vooral aan de overkant van de taalgrens. In een in Vlaanderen amper opgemerkt interview op de RTBF haalde Ecolo-covoorzitter Jean-Marc Nollet net voor het weekend uit naar de CD&V-politica. ‘Als Nicole de Moor zichzelf niet in staat acht om voor oplossingen te zorgen – of als ze het niet wil – dan moet ze aftreden.’ Nollet voegde er snel aan toe dat hij vertrouwt op een goede afloop.

Dinsdag kwam Ecolo-fractieleider Gilles Vanden Burre bij BX1 met een soortgelijke boodschap: ‘Als De Moor haar job niet doet, dan moet ze haar conclusies trekken.’ Dat is wetstratees voor opstappen. In De Zevende Dag gaf Groen-covoorzitter Jeremie Vaneeckhout toe dat hij zich elke dag afvraagt of Groen nog in de regering hoort. Het voorlopige antwoord is ‘ja’.

Voor de groenen is het nog veel te vroeg om te spreken over een Marrakesh-scenario. Groen-Ecolo heeft geen zin om de regering luttele maanden voor de verkiezingen te laten vallen, zoals de N-VA dat deed in de regering-Michel. Zéker niet op het thema migratie, dat niet het hare is.

Maar dan blijft de vraag: wat voert Groen in zijn schild? Door zich voor en achter de schermen steeds luider af te zetten tegen De Moor, dreigt de partij zichzelf in de voet te schieten. Want als de val van de regering geen optie is, welke stok hebben ze dan achter de deur?

Het is alsof Petra De Sutter en Jeremie Vaneeckhout ‘hou mij tegen’ roepen, terwijl Nicole de Moor en Alexander De Croo met hun armen over elkaar ongeïnteresseerd toekijken.

Ja, óók De Croo, want De Moor kan rekenen op de steun van de premier. Ook de Vlaamse socialisten van Vooruit hebben geen zin om van de opvangcrisis een halszaak te maken. De partijtop redeneert dat de Vlaming niet wakker ligt van asielzoekers, wel van zijn portemonnee. Binnen Groen leeft de gedachte dat de partij op het vlak van migratie ‘de enige linkse Vlaamse partij is’. De Parti Socialiste trekt zich de zaak meer aan dan Vooruit, zolang haar burgemeesters en Defensie (dat onder PS-bewind staat) er maar niet te veel onder lijden.

(Lees verder onder de preview)

Scenario-Lahbib voor De Moor?

Het grote vraagteken is komende winter. Wat als er opnieuw asielzoekers op straat slapen? Groen maakt een breekpunt van die 2000 extra plaatsen, maar voegt er zelf aan toe dat ze begrip toont voor de moeilijke zoektocht. De Moor doet inspanningen om nieuwe plekken te zoeken, maar stuit vaak op boze burgemeesters of strikte administraties. Hoeveel tentenkampen slikt Groen nog?

In het voorjaar wil De Moor dan weer de leiding nemen in de Europese onderhandelingen over het migratiepact, dat erg gevoelig ligt bij de groenen en ongetwijfeld voor frictie zal zorgen.

Als de riedel ‘De Moor moet haar conclusies trekken’ inderdaad almaar luider gaat klinken, dan is de recente commotie rond Hadja Lahbib een weinig verheffend voorbeeld. De minister van Buitenlandse Zaken kreeg in juni bakken kritiek omdat ze visa aan een Iraanse delegatie had uitgereikt. Door enkele parlementaire onhandigheden leek het toen alsof ze de volledige waarheid niet vrijgaf. PS, Ecolo en Groen verloren het vertrouwen in de Brusselse. Ook Lahbib ‘moest haar conclusies trekken’ – opnieuw dat wetstratees. Maar MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez toonde zich onvermurwbaar. Lahbib bleef zitten. En Vivaldi deed voort.

Hebben de groenen dat scenario in gedachten voor Nicole de Moor?