Twee opvallende vaststellingen in de provincie Vlaams-Brabant na de verkiezingen van 9 juni.
Open VLD
Op Vlaams niveau verliest de Open VLD overal zetels, behalve in Vlaams-Brabant. Ze behouden er drie.* In de Kamer raakt de Open VLD wel één van hun twee zetels kwijt, maar met 3,7 procent blijft dat verlies beperkt in vergelijking met andere provincies, vooral het Oost-Vlaanderen (- 6,4 procent) van ex-premier De Croo.
‘Dat de Open VLD redelijk standhoudt in Vlaams-Brabant is te danken aan Gwendolyn Rutten,’ denkt Maddens. Zij kreeg 23.752 voorkeurstemmen en is daarmee tweede in de kieskring na Ben Weyts (N-VA). Over heel Vlaanderen resulteert dat in een schamele 22e plaats.
Opvallend, in de stad waar Rutten burgemeester was, kelderde de Open VLD met 8,5 procent. In 2019 haalde ze er – ook toen als lijsttrekker voor het Vlaams parlement – 3843 voorkeurstemmen, in 2024 nog 2186.
Dat ze eerst de nationale politiek de rug toekeerde (toen ze niet werd gevraagd om ontslagnemend minister van Justitie Vincent Van Quickenborne te vervangen), om een maand later Bart Somers op te volgen in de regering-Jambon, lijkt in Aarschot nog niet verteerd. Vecht Rutten terug voor de sjerp in oktober? Eerst wonden likken.
*Eén zetel meer te verdelen t.o.v. 2019 (van 20 naar 21 zetels).
N-VA
‘Vlaams-Brabantse gouw houdt stand’, postte N-VA-lijsttrekker Theo Francken op X. Dat is een optimistische kijk van de Lubbeekenaar: zelf mag hij dan stemmenkampioen zijn, de N-VA verliest wel een Kamerzetel. Dat is in geen enkele andere provincie het geval. Ook Vlaams raakt de partij een zetel kwijt, terwijl het in Vlaams-Brabant makkelijker was geworden: ten opzichte van 2019 is daar één zetel meer te verdelen door de bevolkingsgroei. Alleen Groen verliest hier ook een zetel.
Met 73.820 voorkeurstemmen is Francken de vierde populairste politicus op het federale niveau, na partijgenoot Bart De Wever, Paul Magnette (PS) en Georges-Louis Bouchez (MR). Uittredend Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts is pas 14e in de lijst met voorkeurstemmen voor het Vlaams Parlement. Maddens is niet verbaasd: ‘Francken is een sterke figuur en Weyts heeft als minister steken laten vallen. Binnen de partij wordt hij niet als een sterkhouder beschouwd.’
Met 16,6 procent (Kamer) staat de andere V-partij, het Vlaams Belang, het zwakste in Vlaams-Brabant. In 2019 was Dries Van Langenhove nog de onafhankelijke lijsttrekker voor het Belang, maar hij verliet de politiek. ‘Nu hadden ze nieuwe, minder sterke kandidaten,’ stelt Maddens. Toch winnen ze een zetel.
VERKIEZINGEN IN KAART: bekijk hier alle uitslagen
