De NMBS is voor 99 procent in handen van de Belgische staat. Voor de grootste regeringspartij N-VA mag dat belang dalen tot iets meer dan de helft.
Op de twintigste dag van de staking bij de NMBS wordt het geduld van de reiziger opnieuw op de proef gesteld. Naast de twee grote spoorbonden, ACOD Spoor en ACV-Transcom, nemen dinsdag ook de kleinere vakbonden deel aan de 24 urenstaking. Mikpunt is de regering-De Wever, en vooral haar pensioenplannen. De reiziger is de dupe.
Ook in de Wetstraat raakt het geduld met de vakbonden bij de NMBS stilaan op. Minister van Mobiliteit Jean-Luc Crucke (Les Engagés) riep de bonden al herhaaldelijk op om ermee op te houden en aan tafel te komen, maar voorlopig zonder succes.
‘N-VA en MR zien spoorstakingen vooral als een argument voor meer marktwerking’
Uitgerekend op een gevoelig moment voor de NMBS stelt de N-VA voor om het overheidsbelang drastisch terug te schroeven. Volgens de Vlaams-nationalisten is het niet nodig dat de overheid 99 procent van de aandelen van de NMBS bezit. Voor de N-VA volstaat 50 procent plus één aandeel, waardoor de overheid het laatste woord blijft hebben – de rest wil de partij privatiseren. De partij dient daarvoor een wetsvoorstel in.
Net als bpost en Proximus moet de NMBS zich ontpoppen van een ‘traditionele verlieslatende monopolist’ als een ‘winstgevend overheidsbedrijf in een concurrentiële omgeving’. Wat infrastructuurbeheerder Infrabel betreft, vindt de N-VA dat alles bij het oude mag worden gelaten, omdat het spoornet kan worden beschouwd als ‘kritieke infrastructuur’.
Volgens de N-VA heeft de NMBS behoefte aan een ‘slanke bedrijfsvoering’ en een ‘smaller leidinggevend kader’.
Volgens de N-VA heeft de NMBS behoefte aan een ‘slanke bedrijfsvoering’ en een ‘smaller leidinggevend kader’. Letterlijk: ‘Syndicale én politieke belangen moeten naar de achtergrond ten gunste van het algemeen belang.’
Stiptheid van de NMBS
N-VA-Kamerlid Dorien Cuylaerts benadrukt dat het geld van de verkoop aan een mogelijke privépartner niet zal dienen om het gat in de begroting te dichten of om het toekomstig Defensiefonds te spijzen. ‘Dit gaat over de goede werking van de NMBS.’
Ironisch genoeg is de stiptheid bij het spoor toegenomen. De stiptheid van de binnenlandse treinen bedroeg 91,9 procent in maart, tegenover 90,2 procent een jaar eerder. ‘Maar door de stakingsacties tegen de maatregelen van de regering reden er in maart 2025 ook minder treinen’, stelde NMBS maandag in een persbericht.
De gedeeltelijke privatisering van de NMBS is een idee dat geregeld gelanceerd wordt, niet het minst in tijden van vakbondsacties. Het terugschroeven van het overheidsbelang staat niet in het regeerakkoord van de regering-De Wever. Al zeker meerderheidspartij Vooruit is een koele minnaar van het idee. ‘Het regeerakkoord is wat het is, maar hopelijk zullen de geesten van onze partners rijpen’, zegt Cuylaerts.
‘De laatste staking bij het Zwitserse spoor was in 1918. Wij doen beter!’