‘Niemand let op bulldozer Bart De Wever: alle twintigste-eeuws erfgoed móét plat’

Bart De Wever klopt zichzelf op de borst als redder van het Antwerpse erfgoed. Maar hij vertelt maar de helft van het verhaal, schrijft onze reporter Stijn Tormans.

Een groter campagnebeest dan Bart De Wever (N-VA) moet nog uitgevonden worden. Bulldozer Bart walst door de campagne, alles en iedereen moet plat. In een van zijn folders lezen we: ‘Toen ik burgemeester werd, stond ons prachtige Antwerpse erfgoed te verkommeren. Sindsdien is er gelukkig een enorme inhaalbeweging gemaakt (…) Ons verleden straalt af op wie we zijn. Antwerpenaren kunnen weer trots zijn op hun erfgoed.’

Wat volgt zijn een paar gebouwen die onder De Wevers bewind gerestaureerd zijn of nog moeten gerestaureerd worden: het Stadhuis, het Steen, het Vleeshuis, het Rubenshuis… Allemaal Antwerpse klassiekers, die al eeuwen beschermd zijn. Zelfs als Attila de Hun zijn comeback zou maken, zou hij er nog niet aan denken om het af te breken.

Daarvoor zorgen is domweg de dagtaak van een schepen van Erfgoed, geen uitzonderlijke prestatie waarvoor je jezelf op de borst hoeft te kloppen.

Braem

Het is sneu dat erfgoed geen thema was tijdens de verkiezingen, want er valt veel over te zeggen. De burgervader vertelt zoals steeds maar de helft van het verhaal: tijdens zijn bewind sneuvelde er een waslijst aan waardevol erfgoed.

We treuren nog altijd om de Sint-Lucaskliniek in Ekeren. Zelfs de grootste erfgoedvereniging van Nederland stuurde De Wever toen een brief, omdat ze verbijsterd waren over wat daar allemaal in Vlaanderen gebeurde. De burgervader blonk, geheel tegen zijn gewoonte in, uit in stilte.

Stond ook op De Wevers Grote Slooplijst: het modernistische Zeemanshuis in de eerste maanden van zijn beleid. Daarna volgden twee officierswoningen op de Kielsevest en een heerlijk parkje, een romantisch sluis- en brugwachtershuis in art nouveau uit 1910 bij de Royerssluis, Cinema Forum in de Brederodestraat, en…. hebt u nog een halve dag?

Of, anders, hier is de clou: het gaat allemaal over twintigste-eeuws erfgoed. Daar is de burgervader niet zo dol op. Spreek hem niet over modernisme of brutalisme.

De Stadsschouwburg? ‘Mottig ding, breek het af!’ De Oudaan, verkopen dat misbaksel. Hoe sneller de geest van de dieprode architect Renaat Braem uit de stad verdwenen is, hoe beter. En dan is er ook nog het waanzinnig mooie kunstenaarshuis Ercola in de Wolstraat. Geen gebouw uit de twintigste eeuw, dat klopt, maar wel een erfenis van mei ‘68. Kunstenaars hebben het toen gered van de sloop en wonen er nog altijd in. Zij zijn het erfgoed. Helaas voor hen situeert De Wever de zondeval ongeveer in mei ‘68: in die maand is alle kwaad begonnen. Met heel veel plezier en binnenpret gooit hij de kunstenaars eruit en geeft hij het huis aan zijn vrienden projectontwikkelaars.

Keizer

De burgervader gedraagt zich als een Antwerpse keizer, die zijn duim omhoog of omlaag steekt. We gunnen de brave man nochtans alle meningen van de wereld. Hij mag van ons part zo veel fulmineren als hij wil tegen de vervloekte architectuur van die twintigste eeuw. Hoe meer, hoe liever zelfs. Dat zorgt voor lol in de keet, het leven is al zo saai.

Alleen zou in een beschaafd land zijn persoonlijke smaak, net zoals die van eender andere politicus, totaal irrelevant moeten zijn.

Laat de beoordeling over aan lui die er echt iets van kennen. Er zijn al genoeg erfgoedrampen voltrokken door politici uit alle windstreken, of ze er nu rood, groen, blauw of tjeverig uitzagen. In zijn populaire jaren wilde Herman De Croo het Centraal Station afbreken, godzijdank werd er niet geluisterd naar de man uit Brakel.

Ook Antwerpen telt moedige burgers, die strijden voor wat er nog rest. Maar de stad mist een vereniging zoals Dement in Oostende, die onlangs de verloedering van het Thermae Palace op de agenda zette. Een vereniging die waakt over de stad, die doorbijt en politici tot in de rechtbank aanvalt op hun arrogantie en foute keuzes.

Zon

O ja, ook het zonlicht lijkt tegenwoordig bedreigd erfgoed in Antwerpen. Op ’t Eilandje hebben buurtbewoners gevochten voor een petieterig lapje gras op een kruispunt tussen de Londenstraat en het Kattendijkdok-Oostkaai.

Ze vierden er hun lange zomeravonden. Alleen daar konden ze de zon nog zien. Maar ze verloren de strijd. Zelfs het kruispunt zijn ze nu aan het volbouwen: ‘Coming soon, exclusive offices for rent’ staat er. Toen ik er gisteren passeerde, zag ik aan het project een verkiezingsaffiche hangen voor Bulldozer Bart en zijn vrienden. Je kunt van die projectontwikkelaars veel zeggen, maar niet dat het ondankbare mensen zijn.

Twijfelt u aan uw stemtest? Doe hier mee aan de Stemtest-check voor Antwerpen