De Arizona-onderhandelingen hervatten onder een slecht gesternte. Steeds meer tekenen zich twee blokken af: de N-VA en de MR versus Vooruit, de CD&V en Les Engagés. ‘Links heeft de verkiezingen niet gewonnen.’
Het gebeurt niet vaak, maar binnen de MR wordt gretig een interview met ondernemer Fernand Huts verspreid. ‘Conner Rousseau speelt fors boven zijn electorale gewicht’, zegt de eigenaar van Katoen Natie donderdagochtend in Gazet van Antwerpen. ‘Bart De Wever heeft blijkbaar een heel goede inborst. Anders zou hij dit niet toelaten. Ook Georges-Louis Bouchez en de MR zijn heel tolerant.’
Volgens Huts ‘ondermijnt’ Rousseau ‘de communautaire doelstellingen’ van De Wever. ‘Rousseau wil dat mensen met een groot vermogen meer belastingen betalen, maar die vermogenden wonen vooral in Vlaanderen. De Conner vindt dus dat de Vlamingen voor het hele land moeten betalen.’
De uitspraken van Huts komen op een gevoelig moment. Vandaag beginnen de onderhandelaars van N-VA, Vooruit, CD&V, Les Engagés en MR met een nieuwe werkmethode. Door inhoudelijk de cruciale thema’s arbeidsmarkt, fiscaliteit en pensioenen aan te snijden, komt formateur Bart De Wever tegemoet aan de vraag van met name Vooruit en de CD&V. Zij vragen al lang om ‘in de teksten’ te duiken, en geen rondjes meer te draaien rond een abstracter budgettair kader, waar De Wever al een tijd op inzet.
Verschillende bronnen vermoedden dat die werkwijze een harde besparingslogica van de N-VA maskeerde. Want zodra je een ‘onwrikbaar kader’ afklopt, valt de flexibiliteit weg. En die is volgens de CD&V en Vooruit nodig wanneer er overgangsmaatregelen op tafel komen, bijvoorbeeld om de scherpste kantjes van de pensioenhervormingen af te vijlen.
‘Sommigen zijn het centrumrechtse signaal van de kiezer vergeten.’
Gazettenpraat
De Wever komt de partners tegemoet door de hete hangijzers apart te bespreken en daarna de budgettaire tabel aan te passen. Eerder deze week gaf koning Filip de formateur tot 20 december de tijd om in de luwte verder te werken.
Maar de nieuwe methode-De Wever begint onder een slecht gesternte. De publieke verklaringen van afgelopen week, met name door Frank Vandenbroucke (Vooruit) en Sammy Mahdi (CD&V) zijn bij de N-VA in het verkeerde keelgat geschoten. Dat politici als Vandenbroucke opriepen om nu ‘zeven op zeven’ te onderhandelen, wekte de indruk dat de formatie niet loopt. En dat terwijl werkgroepen op politiek en technisch niveau al maandenlang bijeenkomen. ‘Gazettenpraat’, klinkt het in de omgeving van de formateur.
Bij de N-VA is men de verkiezingsuitslag niet vergeten. Van de 81 Arizona-Kamerzetels zijn er 43, of meer dan de helft, afkomstig van de N-VA en de MR. De sociaal-economisch rechtse partijen hebben dus het overwicht, en dat moet zich vertolken in beleid. In de oppositie staat een groot Vlaams Belang te trappelen om Arizona te bestoken. ‘Deze discussie draait niet om de postjes, maar om de inhoud’, klinkt het bij de N-VA. ‘Bart wordt geen premier van eender welke regering.’
Geen harde deadline
Gewoon aanmodderen is geen optie, vindt de N-VA. Er moet worden doorgepakt, al was het maar omdat de Europese Commissie geloofwaardige hervormingen eist. Zo niet dreigt een besparingstraject van vier jaar, in plaats van de gehoopte zeven. De N-VA weet drommels goed dat een regering zonder noemenswaardige communautaire agenda het moet hebben van socio-economisch rechts beleid.
De N-VA weet drommels goed dat een regering zonder noemenswaardige communautaire agenda het moet hebben van socio-economisch rechts beleid.
Eenzelfde geluid bij MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Op woensdag drukte hij op de Franstalige radio opnieuw het gaspedaal in. Er is ‘moed’ nodig om grote hervormingen door te voeren, aldus de liberaal, ‘en ik heb niet de indruk dat iedereen dat begrijpt’. En nog: ‘Sommigen zijn het centrumrechtse signaal van de kiezer vergeten.’ Hij noemde Vooruit-voorzitter Conner Rousseau niet bij naam, maar de goede verstaander weet over wie ‘GLB’ het heeft. Daartegenover staat dat Vooruit onmisbaar is in Arizona, en dus harde eisen kan stellen, bijvoorbeeld over een meerwaardebelasting.
Een kerstakkoord is hoe langer hoe meer wensdenken.
Bij het aansnijden van de socio-economische dossiers lijkt Arizona steeds meer uiteen te vallen in een centrumrechts en centrumlinks blok. Elke toegift naar de ene of de andere kant dreigt de totale implosie te veroorzaken. Een kerstakkoord is hoe langer hoe meer wensdenken. Zeker omdat de ‘harde deadline’ opnieuw is verschoven naar april, de maand waarin Europa beleidsplannen van ons land verwacht. Het ontbreken van tijdsdruk helpt de zaken niet vooruit.
Het Conclaaf van 2024: het kasteel van Eric Goens ruikt naar parfum de crise
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier