Louis Tobback hekelt ‘schaamteloze’ afspraken tussen Bart De Wever en Conner Rousseau

In het nawoord van zijn memoires, die volgende week verschijnen, hekelt Louis Tobback in de scherpste bewoordingen de koppeling van de gemeentelijke verkiezingen aan de federale regeringsvorming. ‘Het is onthutsend hoe schaamteloos de Vlaamse coalitiepartners zich hebben gemengd in de vorming van de lokale besturen.’

In het nawoord van De metamorfose van Leuven. De Leuvense memoires van Louis Tobback van auteur Gunter Hauspie geeft de bekendste oud-burgemeester van het land onverbloemd zijn mening over de onderhandse partijpolitieke afspraken die de leiders van de (Vlaamse) kandidaat-regeringspartijen al voor de verkiezingen hebben gemaakt: ‘Bart De Wever en Conner Rousseau besloten dat het stadsbestuur absoluut een weerspiegeling moest zijn van de Vlaamse meerderheid die zij gesmeed hadden.’

Het begon met al die kartels die het gevolg zijn van het nieuwe Vlaamse kiesdecreet, waardoor de grootste partij het initiatiefrecht krijgt en de stemmenkampioen van die lijst automatisch burgemeester wordt. Tobback: ‘Dat zijn geen bondgenootschappen die gebouwd zijn op een gemeenschappelijk gedragen programma, maar allegaartjes en gelegenheidsallianties die zijn opgezet om toch maar de grootste te zijn of te blijven.’

Voor Gent spant daarin de kroon, aldus Tobback: ‘De liberalen en socialisten gingen samen om Mathias De Clercq toch maar op de burgemeestersstoel te kunnen houden. Daardoor hebben ze er een mikmak van gemaakt. In het programma van Voor Gent lees je enkel algemeenheden, dooddoeners en woordenkramerij. Want als het wat concreter zou worden, zouden ze het heel rap oneens zijn. Hoe kun je dan als kiezer nog een duidelijke politieke keuze maken? Een overtuigd socialist kan toch niet stemmen op een lijst waarop ook rabiate neoliberalen staan? Dus stem je er niet op. Of ga je niet meer stemmen.’

‘In Gent steken de nadelen van de entente tussen Conner Rousseau en Bart De Wever de kop op’

Antipolitiek

Vervolgens heeft onder meer het Gentse gestechel de federale regeringsvorming verlamd. Louis Tobback: ‘Het land heeft in november 2024 al een half jaar geen nieuwe federale regering, hoewel de partijvoorzitters beweerden dat het dringend was, wegens nieuwe Europese begrotingsregels en een besparingsopgave van tientallen miljarden euro’s. Toch zaten ze maandenlang rond de tafel te treuzelen. Ze wilden allemaal eerst weten of ze misschien burgemeester konden worden. Zo “ernstig” was men ermee bezig. Uiteindelijk hing het vormen van een federale regering zelfs af van lokale factoren: of de N-VA mocht meedoen in Gent, Vooruit in Antwerpen of de MR in Waver. Als ze ergens niet mochten meedoen, moest daar een prijs voor betaald worden in het regeerakkoord. Vandaag is de coalitievorming op alle bestuursniveaus op die manier verstrengeld.’

Zo zijn de partijvoorzitters zelf de antipolitiek aan het organiseren zijn, aldus Tobback: ‘Het was pijnlijk ontwaken na 13 oktober. Na de afschaffing van de opkomstplicht bleek maar 64 procent van de kiesgerechtigden opgedaagd te zijn. Het lokale niveau was altijd het niveau waarbij men zich nog politiek betrokken voelde, juist omdat het dicht bij de mensen stond, dacht men. Dat viel dus flink tegen. De greep van de partijvoorzitters op de coalitievorming maakt dat meer en meer mensen zullen afhaken. De kiezer leeft niet meer in de illusie dat hij nog greep heeft op het beleid in zijn stad, regio of land.’

‘In Gent moet Filip Watteeuw de kelk tot op de bodem ledigen’