Minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) reisde vorig jaar niet alleen naar de Krim. Ze bezocht eerder ook een door de Russische overheid gesteund kunstenfestival in de stad Sotjsji. Ze sprak er festivaldirecteur en orkestleider Yuri Bashmet, een uitgesproken medestander van president Poetin.
Sinds aan het licht kwam dat minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) in juli 2021 met een Russisch visum naar de Krim is gereisd, hebben Oekraïense politici en media haar in het vizier. Oppositiepartij N-VA bracht Lahbib met het nieuws over die reis in een lastig parket. Sinds ze op 15 juli minister werd, is Lahbib het politieke uithangbord van het Belgische beleid dat Oekraïne diplomatiek en militair steunt in de oorlog tegen Rusland. Als kersvers minister verklaarde Lahbib dat ze zo snel mogelijk op bezoek wilde naar de Oekraïense hoofdstad Kiev om die boodschap van steun over te brengen aan de regeringstop. Maar Oekraïne houdt voorlopig de boot af, tot de controversiële reis diplomatiek is uitgeklaard.
De Krim werd in februari 2014 door Rusland geannexeerd. België heeft die militaire annexatie nooit erkend. Volgens Oekraïens recht mag de Krim alleen worden bereisd vanuit Oekraïne en met de nodige documenten. Wie zich daar niet aan houdt, riskeert drie jaar lang Oekraïne niet meer binnen te mogen. Lahbib zou op de Krim een culturele documentaire maken voor de Franstalige openbare omroep RTBF. Ze bezocht daartoe het festival ‘Russian seasons’, een propaganda-evenement van de Russische regering met het staatsbedrijf Gazprom als hoofdsponsor. Een van de mede-organisatoren was de dochter van de Russische president Vladimir Poetin. In een kort item op RTBF-radio over haar reis kwamen alleen pro-Russische interviewees aan bod. Lahbib noemde het ‘een onvergetelijke reis’. Haar reis naar de Krim werd betaald door de Russische organisatoren.
Uit nieuwe informatie van Knack blijkt dat Lahbib in februari vorig jaar, dus een paar maanden voor haar trip naar de Krim, ook naar de Russische stad Sotsji reisde. Sotjsi is bekend van de Olympische Winterspelen die er in februari 2014 plaatshadden. Ongeveer een week na het einde van die Spelen vielen Russische militairen de Krim binnen.
Hadja Lahbib was in februari 2021 als journaliste in Sotsji voor het ‘Winter International Arts Festival’ (van 18 tot 28 februari), een prestigieus cultureel evenement en een visitekaartje van het regime. Het groots opgezette festival bestaat sinds 2011 en programmeert een staalkaart van internationale musici en theatermakers. De editie van 2021 was de eerste editie sinds 2019 en de coronapandemie.
In een kroniek op de website van het Franstalige weekblad Le Vif beschrijft Lahbib op 26 februari 2021 vanuit Sotsji haar belevenissen. Ze schrijft dat Rusland niet meteen een vriendelijk land is voor journalisten en opposanten en verwijst daarbij naar de gearresteerde Russische journalist Serguei Smirnov en naar de massale arrestaties bij straatprotesten. Ze vernoemt ook de veroordeelde oppositieleider Alexeï Navalny. Maar ondanks ‘cette Russie en ébullition’, dat land op het kookpunt, heeft ze zich toch ‘uitgesloofd’ om aan een visum te geraken voor dat kunstenfestival, noteert ze. In Sotsji praat ze met festivaldirecteur en violist Yuri Bashmet over al het moois dat op zijn festival te zien en te horen is en waar hij het publiek mee wil verrassen en ze citeert hem over zijn festival dat ‘zodra het kader vastligt en men de regels beheerst, de deuren naar de vrijheid opengaan’.
Yuri Bashmet werd op 12 juni dit jaar door president Poetin persoonlijk gedecoreerd als ‘Held van de Arbeid van de Russische Federatie’, de hoogste onderscheiding in Rusland. In een interview met de (Russische) website Classical Music News, naar aanleiding van dat eerbetoon, verklaart Bashmet zijn grote liefde voor Poetin: ‘J’aime et respecte notre président et j’aime beaucoup mon pays’, zegt hij. Hij schampert over het Westen en de culturele sancties tegen Rusland: ‘Ik ben meer geïnteresseerd in het spelen van één simpele noot in Bugulma (een Tataarse stad, nvdr.) dan in Parijs. En nog minder in Carnegie Hall in New York of in Amsterdam. Waarom zou ik, zelfs voor geld, mijn diepste overtuigingen moeten verraden tegenover onbekenden?’ Volgens Bashmet zal de boycot van Russische klassieke musici vooral nefaste gevolgen hebben voor de westerse musici zelf: ‘Hun niveau zal snel en aanzienlijk dalen, want wij, Russische musici, waren altijd al de besten’. Hij zegt niet bang te zijn voor de reacties van westerse collega’s vanwege zijn uitgesproken en publieke steun voor Poetin.
Minister Lahbib was gisterenavond niet meteen bereikbaar voor commentaar op haar reis naar Sotsji en de ontmoeting met Bashmet.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
