‘De kinderopvang is om minstens drie redenen niet het beste dossier voor Matthias Diependaele’

‘Hij hangt het zuiverste soort neoliberalisme aan dat je in Vlaanderen kunt vinden’, zei parlementslid Joris Vandenbroucke (Vooruit) begin dit jaar in dit blad over Matthias Diependaele (N-VA). Hoe groot de verontwaardiging van minister van Welzijn Hilde Crevits (CD&V) in verschillende kranteninterviews dit weekend ook was, echt verrast kon ze dus niet zijn dat Diependaele zijn hart niet liet spreken in de aanloop naar de budgetbesprekingen. Crevits wil flink meer geld voor de kinderopvang. De Vlaamse minister van Financiën tokkelde op zijn rekenmachine en zei ‘nee’.

Het begrotingsdebat zal deze week voor vuurwerk zorgen, en misschien zelfs voor een uitslaande brand. CD&V-voorzitter Sammy Mahdi liet al weten dat hij, net als vorig jaar bij de ruzie over de kinderbijslag, heel vervelend uit de hoek zal komen als er geen substantiële investering komt in de kinderopvang. Viceminister-president Bart Somers (Open VLD) wil ook extra geld voor de kinderopvang, zei hij maandag nog, maar minder dan de 330 miljoen euro die Crevits wil.

Dat Diependaele ‘geen blanco cheque’ wil geven aan de kinderopvang, zoals hij twee weken terug al aangaf, is volstrekt consistent met zijn zuinige begrotingsbeleid. Dat hij het liefst wil inzetten op zelfstandige ‘onthaalouders’, in plaats van de duurdere groepsopvang – de crèches – te stimuleren, is al even logisch voor een havik van de vrije markt. Alleen: is het wel zo verstandig om die toer op te gaan, zo vlak voor de verkiezingen? Somers, een oude rot in de Vlaamse regering, reageerde pragmatisch: ‘In een jaar voor de verkiezingen is bezuinigen moeilijk.’

Het is een voorbeeld van de flexibiliteit, of het opportunisme, dat de Vlaamse liberalen tot een ruggengraatloze bestuursclub heeft gemaakt. Dat probleem zul je bij Diependaele niet zo snel hebben. Maar als je je als een verantwoordelijk budgetbeheerder wilt opstellen, dan was de kinderopvang om minstens drie redenen niet het beste dossier voor Diependaele om zich mee te profileren.

Ten eerste: een kind, dat is emotie. Voor veel ouders en dus voor een groot deel van de kiezers zijn kinderen het allerbelangrijkste in hun hele leven. Dat de kinderopvang in Vlaanderen er zo erg aan toe is dat een begeleider maar liefst negen kinderen onder haar of zijn hoede heeft – een triest record, ook internationaal – is alarmerend, zelfs voor kiezers zonder kinderen. Als er dan ook nog kinderen overlijden, zoals vorig jaar in dagverblijf ’t Sloeberhuisje in Mariakerke, dan is het falen van de Vlaamse overheid totaal. Daar kan geen begrotingsevenwicht tegenop.

Ten tweede: kinderopvang is een must voor alle tweeverdieners. De politicus die niet stevig wil investeren in crèches en kinderdagverblijven, die moet straks niet komen zeuren dat er te veel Vlamingen thuis blijven. Zoals Groen-politica Celia Groothedde vorige week in dit blad opmerkte, creëert een ondermaatse kinderopvang meer … huismoeders. Dat is vervelend, niet alleen voor een Vlaamse regering die naar 80 procent werkzaamheidsgraad streeft, maar al helemaal voor een minister van een partij die al jarenlang inzet op ‘werken, werken, werken’.

Ten derde: in het debat over de kinderopvang komt een zelfverklaarde conservatieve volkspartij als vanzelf in conflict met een partij die een rigide vrijemarktideologie huldigt. Dat is een probleem, vooral als het twee keer over dezelfde partij gaat. Wie het echt goed voorheeft met klassieke gezinswaarden, zoals de N-VA, die ziet meteen dat de kinderopvang aan de markt overlaten geen goed idee is, tenzij voor ouders die véél geld hebben. En dan nog red je het niet met de markt alleen.

Zoals Crevits dit weekend ook al aangaf: de ‘oplossing’ van Diependaele met de onthaalouders is er eigenlijk geen. In deze regeerperiode gingen er maar liefst 1800 kinderopvangplaatsen verloren. Het merendeel bij, jawel, de onthaalouders.

(Lees verder onder de preview.)

Het klonk een beetje populistisch toen Groothedde vorige week zei dat er best nog wel geld te vinden is voor de kinderopvang, en ze in één moeite naar een aantal Vlaamse prestigeprojecten verwees. Maar dat was het niet. De ontwikkeling van de ‘Smaakhaven’, een culinair project dat om onduidelijke redenen van Brugge naar Antwerpen werd gehaald, kost maar liefst 38 miljoen euro. Dat is al meer dan een tiende van wat Crevits vraagt voor de kinderopvang en wat Diependaele dus zo godsgruwelijk onverantwoord vindt.

Doe uw best, minister van Financiën, nog negen prestigeprojectjes vinden en de kinderopvang kan weer verder. Plus est en vous.