Jinnih Beels kondigt ontslag aan, vijf jaar voor tijd

Het is ongezien: Jinnih Beels haalt de pers met de aankondiging van haar fin de carrière in de Kamer nog voor ze daar verkozen is.

In een gesprek met Luc Alloo dat afgelopen weekend in Gazet van Antwerpen verscheen, verklaarde Jinnih Beels tot ieders verbazing dat haar eerste ambtstermijn in het parlement meteen ook haar laatste zal zijn.

Beels had al in eerdere media-optredens (VTM Nieuws, Gert Late Night, De Zevende Dag, Expeditie Groenland…) aangegeven dat de scheiding van haar man en zoon haar bijzonder zwaar valt, en hen ook. Zij bleven in hun huis in Westerlo wonen, terwijl zij als schepen sinds de verkiezingen van 2018 vanzelfsprekend haar domicilie officieel naar Antwerpen moest verplaatsen. Ze zegt al een tijdje dat ze zo snel mogelijk terug naar Westerlo wil verhuizen.

Zorgenkind Antwerpen

Beels is op 9 juni niet de eerste de beste kandidate. Ze is lijsttrekker voor Vooruit in de provincie Antwerpen. Antwerpen is veruit de grootste kieskring van Vlaanderen: bij meer dan 1,3 miljoen kiezers vallen er stemmen te halen, wat goed is voor 24 te verdelen Kamerzetels. In heel Vlaanderen (Brussel niet meegerekend) zijn er 87 Kamerzetels te verdelen, bijna één op de vier komt dus uit Antwerpen. Meer dan de uitslag in andere provincies weegt die van die kieskring door in de totaalscore van een partij.

Voor Vooruit (de laatste twintig jaar ook SP.A of SP.A-Spirit geheten) is Antwerpen al veel verkiezingen lang een zorgenkind. Vorige keer, in 2019, behaalden de Antwerpse socialisten er slechts 8,05 procent, of een schamele twee zetels. Die Antwerpse deeluitslag maakte de totaalscore van de Vlaamse socialisten toen nog slechter dan ze al dreigde te worden – uiteindelijk stond de ‘nationale’ teller voor de SP.A stil op 10,7 procent, of een schamele 9 zetels. Het Vlaams Belang behaalde er 18, dubbel zoveel. Als de Antwerpenaren ongeveer evenveel stemmen hadden binnengehaald als hun partijgenoten in andere provincies (dus ongeveer 3 procentpunten meer), had dit zeker één Antwerpse zetel verschil gemaakt.

Ook al is Conner Rousseau geen voorzitter meer, Vooruit is nog altijd even ambitieus. Het moet beter dan in 2019, flínk beter. Tenminste, dat is de bedoeling. Tot voor kort was Limburg traditioneel de sterkste socialistische kieskring, maar zeker sinds het ontslag van Meryame Kitir als minister ligt die provincie in duigen. Het voordeel voor de nationale Vooruit-leiding is dat in heel Limburg ‘amper’ 9 Kamerzetels te verdelen zijn, 15 minder dan in Antwerpen. Procentuele verschillen leiden er minder snel tot fors zetelverlies.

Racisme

Antwerpen moest dus bij de les gebracht worden. Na heel wat intern gesteggel werd uiteindelijk Jinnih Beels de Antwerpse lijsttrekker voor de Kamer. Beels is schepen in Antwerpen, dat zou een goede basis moeten zijn voor een keurige uitslag bij de parlementsverkiezingen.

Alleen liet ze al snel blijken dat ze eigenlijk liever kandidaat-burgemeester was geweest (en dat ze dus níét naar de Kamer zou hoeven), maar dat ‘omstandigheden’ daar anders over beslisten. Lees: de ruzie met die andere socialistische (ex-)schepen Tom Meeuws, die ze als klap op de vuurpijl van racistische uitspraken beschuldigde. Meeuws ontkende hevig. Een aantal andere socialisten lieten weten niet ingenomen te zijn met de rel. Beels trok de Antwerpse deuren definitief achter zich dicht – toch die van Antwerpen-stad.

Dat is al geen hartelijke boodschap voor de kiezers die haar het best zouden moeten kennen en het vlotst op haar zouden moeten stemmen: die van ‘t Stad. Daarbovenop licht ze nu alle kiezers uit de hele provincie in (die van Westerlo inbegrepen) dat ze sowieso maar een politieke loopbaan van vijf jaar beoogt. Dan wachten nieuwe uitdagingen (en, voor zover de regelgeving tegen dan niet is aangepast, dan wacht haar in 2029 een exitvergoeding van 126.000 euro bruto, plus index).

Snel studeren

Iedereen weet dat een nieuw Kamerlid er een tijd over doet om het parlementaire werk in de vingers te krijgen – het reglement, de stijl van het huis, het inschatten van vrienden en vijanden, de kneepjes, en de dossiers die men vanuit de fractie toevertrouwd krijgt. Wie dat tegen de tweede helft van zijn of haar mandaat allemaal in de vingers heeft, is ofwel een natuurtalent, of heeft al die jaren hard geblokt en gewerkt – of beide. Dergelijke parlementsleden hebben dan al naam gemaakt en tellen mee, en dat is best een prestatie in de zeer competitieve omgeving die de toppolitiek is. Het land en hun partij hebben er overigens grote behoefte aan.

Jinnih Beels laat weten dat ze nu al past voor zo’n groeiscenario. De vraag is dan welk thema ze vliegensvlug in de vingers kan krijgen. Ze heeft de voorbije zes jaar vooral energie gestoken in haar pleidooi om iets te doen aan de ‘lege brooddozen’. Maar onderwijs is natuurlijk een Vlaamse bevoegdheid. Verder kan ze proberen de legalisering van harddrugs erdoor te krijgen, een standpunt dat ze als Antwerpse schepen al verdedigde, zonder ooit een schijn van kans te hebben gemaakt dat een meerderheid haar zou volgen. Burgemeester Bart De Wever (N-VA) is ertegen, en in het verkiezingsprogramma van Vooruit is er geen spoor van terug te vinden (ook niet van de legalisering van cannabis, ooit een idee van de Oost-Vlaamse lijstduwer Conner Rousseau).

Stemmen en uitzwaaien

Als Jinnih Beels straks in de Kamer komt, wordt het voor haar toch even zoeken naar een eigen thema, dat als het even kan ook de goedkeuring wegdraagt van haar fractie en partij. Het wordt hoe dan ook afwachten hoeveel Antwerpse kiezers hun stem aan Beels zullen geven om haar tegelijk te verkiezen voor de Kamer én haar in één beweging uit te zwaaien.

Over haar motieven om dan al te kappen heeft ze tenminste open kaart gespeeld. Over vijf jaar wil ze alle nodige tijd kunnen vrijmaken voor haar dan 22-jarige zoon.